13 Yıldır Sektörde Olan Bir Kahveciden: Kafelerdeki Zamların Sebebi Nedir?

Uzun süredir bu işi yapan bir Sözlük yazarı, artan maliyetlerini sıralamış ve sektörün perde arkasını görmemizi sağlamış.
13 Yıldır Sektörde Olan Bir Kahveciden: Kafelerdeki Zamların Sebebi Nedir?
iStock

cafe ve restoranlarda fiyatların artık çıldırtması mevzusunda insanlar haksız yorumlar yapabiliyor.

bakınız, lüks restoranlarda insanların önüne koyulup porsiyonuna 500 tl fiyat çekilen esnaflardan bahsetmiyorum, yanlış anlaşılmasın. fakirim diyen de zaten o mekanlara gitmesin bir zahmet, neyse.

2 yıl önce bir işletme açtım (dükkan kontratını imzaladıktan 6 gün sonra kapanmalar başladı).

şimdi size aklıma gelen birkaç ürünün o günkü ve bugünkü fiyatlarını yazayım

kahve 90 tl/kg ---------------------- bugün 230 tl/kg
kuvertür çikolata 75 tl/2,5 kg --- bugün 153 tl/2,5 kg
süt 3,85 tl/litre -------------------- bugün 8,40 tl/litre
şurup 78 tl/700 ml ----------------bugün 140 tl/700 ml
tuvalet kağıdı 6,50 tl/rulo ------ bugün 15 tl/rulo
kraf poşet 285 tl/250 adet ------- bugün 750 tl/250 adet
karton bardak 1,80 tl/adet ----- bugün 3,50 tl/adet

şu son iki maddeye dikkat edin. bu ürünler benim tabir-i caizse doğrudan çöpe attığım ürünler. sen müşteri olarak geliyorsun, içeceğini karton bardakta istediğin an ben -3,50tl oluyorum zaten. bir bardak kahveye 20 gr kahve girdiğini, 300 ml süt girdiğini, 30 ml şurup girdiğini (mesela fındıklı latte yapıyoruz diyelim) hesaplarsak, maliyeti ortada.

en basitinden bi cheesecake yapmanın maliyeti 2 yıl önce 30-40 lirayken, bugün 60-70 lira. ben 2 yıl önce o cheesecake'i 18 liraya satıyordum, bugün 25 liraya satıyorum. yani benim maliyetim %80-90 artıyorken, ben %30-35 anca zam yapabiliyorum.

ki bu yukarıda yazdığım fiyatlar bugünün fiyatları. sizin dilinizden düşürmediğiniz "e ama dolar düştü" gününden beri daha da zamlanmış fiyatlar. dolar düşse de hiçbir malzemenin fiyatı düşmedi, tam tersi kat kat daha da arttı.


şimdi ben sattığım bir kahveden %127 zam yapılan elektriği mi ödeyeyim (müşteri üşüyor, 4 ufo + 2 tüplü ısıtıcı var dükkanda), kiramı mı ödeyeyim (hani devletin pandemide bile stopaj aldığı kira), doğalgazı mı ödeyeyim, suyu mu ödeyeyim, geçici vergimi mi ödeyeyim, gelir vergisini mi ödeyeyim, bağkur'umu mu ödeyeyim, 4 elemanın maaş+sigortasını mı ödeyeyim, müşteri çekmek için dükkanı mı geliştireyim, reklam mı yapayım, ürünleri mi geliştireyim, hangisini yapayım, siz seçin?

ha şimdi gelip bana "10 lira olandan alacağına 5 lira olandan al" diyebilirsiniz. merak etmeyin, 13 yıldır zaten bu sektördeyim, neyi en ucuz nerden alacağımı gayet iyi biliyorum. herhangi bir ürüne fazladan para veriyorsam (ki 1-2 lirayı geçmez) bu benim tercihimdir, o satıcıdan ya da o üründen memnun olduğum içindir. ben zaten bu işe girerken bu toleransları göze alıp girmişimdir, merak etmeyin.

lafa gelince herkes sokak arasındaki esnafa yüklenmesini biliyor. ben çok mu memnunum habire zam yapıp müşteri kaybetmekten? keriz miyim ben elimdeki müşteriyi tutmak varken zam yapıp kaçırmak isteyeyim müşteriyi? 2 yıl önce dükkanı açarken patlatmadığım kadar kafa patlatıyorum zam yaparken. müşteriye etkisi ne olur, müşteri kaçar mı vs diye. ama zam yapmasam devletimin stopajını ödeyemeyeceğim? bağkur'umu ödeyemeceğim ve devletim bana sağlık hizmeti vermeyecek? elemanın maaşını - sigortasını yatıramayacağım?
işletmemi geliştiremeyeceğim? yeni tatlılar yapmak için peynir/süt alamayacağım?


ha gelelim online yemek platformlarına

eğer kendi kuryeniz yoksa ya da kendiniz kuryelik yapamıyorsanız kimse size beleşe kurye hizmeti vermiyor gençler haberiniz olsun. yemeksepeti %37, trendyol %34 komisyon alıyor her siparişten (en son böyleydi, umarım güncellenmemiştir komisyonlar). yani ben dükkanda 20 liraya sattığım kahveyi, tutup yemeksepeti'nde de 20 liraya satarsam kafadan 7,4tl eksideyim. buna karton bardak, poşet, taşıyıcı ıvır zıvırı da ekleyince siz hesaplayıverin.

"madem öyle girme online platformlara" diyenlere de "madem pahalı geliyor alma sen de" diyorum ben de. ben kendimi kurtaracak minimum fiyatı yazıyorum zaten oraya (astronomik gereksiz fiyatlar yazanlar işletmeler de tabii ki var). ben bu platforma girdiysem satış yapabilmek için girdim zaten, fiyatları uçurup kös kös sipariş ekranına bakmak için değil.