2. Dünya Savaşı Sırasında Pek Çok Ülkenin Başına Bela Olan Alman İstihbarat Servisi: Abwehr

abwehr, almanya'nın ikinci dünya savaşı sırasında faaliyet gösteren askerî istihbarat teşkilatıdır. almanya'nın, versay antlaşması’yla kısıtlanan askerî faaliyetlerini örtbas etmek ve yeniden bir askerî yapılanma sürecini yürütmek amacıyla kurulmuştu. zamanla, özellikle nazi dönemiyle birlikte daha geniş bir operasyonel güce kavuşarak dünya genelinde pek çok casusluk faaliyetinde bulunmuştur.
abwehr'in temelleri 1920’lerde, yani almanya’nın savaştan yıkık dökük çıktığı ve askerî faaliyetlerini neredeyse sıfıra indirdiği dönemde atılıyor
başlarda çok basit bir yapılanma gibi görünse de, asıl parlamasını 1930'larda, hitler'in başa gelmesiyle yaşıyor. hitler, almanya’nın yeniden silahlanma sürecini yürütürken abwehr’i tam anlamıyla kilit nokta görüyor.
abwehr’in başında wilhelm canaris adında oldukça ilginç bir karakter vardı
canaris’i bir liderden çok, satranç oyuncusu gibi düşünebilirsiniz. sessiz, derin ve her zaman birkaç adım sonrasını düşünen bir adamdı. canaris, bir yandan nazi rejimine hizmet ederken ve hitler'in sadık bir askeri gibi görünürken, diğer yandan hitler’e ve nazi rejimine hiç güvenmeyen bir adamdı ve abwehr'in zaman zaman rejim karşıtı hareket etmesini sağladı.

kurumun ana görevi, almanya'nın askerî faaliyetlerini destekleyecek istihbarat toplamak ve düşman ülkelerde casusluk faaliyetleri yürütmekti. özellikle ikinci dünya savaşı sırasında abwehr'in casusları dünyanın dört bir yanında görev yaptı. fransa’dan ingiltere’ye, sovyetler birliği’nden orta doğu’ya kadar geniş bir coğrafyada bilgi topladılar. tabii sadece bilgi toplamakla da kalmadılar; sabotaj, propaganda ve karşı istihbarat faaliyetleri de yürüttüler. mesela, ingiltere’ye gönderilen bazı abwehr ajanları limanlarda sabotaj düzenlemek ya da düşman hatlarının arkasında kaos yaratmak için görevlendirilmişti. bu gibi kritik görevler için, görev yapacak kişileri de büyük bir titizlikle seçiyorlardı, yani abwehr’e katılmak öyle kolay bir iş değildi. istihbaratçılar genelde almanya’nın en zeki, çok dilli ve yaratıcı kişileri arasından seçiliyordu. eğer birkaç dil konuşamıyorsanız veya hem fiziksel hem de zihinsel dayanıklılığınız yoksa abwehr’de pek şansınız yoktu.
* abwehr ajanları düşman ülkelerden askerî, ekonomik ve siyasi bilgiler topluyordu. cephedeki asker sayısından tut, düşmanın silah teknolojisine kadar her şey araştırılıyordu.
* limanlar, demiryolları ve fabrikalar gibi stratejik noktaları sabote etmek için çeşitli faaliyetler yürütüyorlardı ve bu sayede düşmanın savaşma kapasitesini düşürmeyi amaçlıyorlardı.
* düşman ülkelerde moral bozucu propagandalar yürütüyorlardı. halkın savaş desteğini azaltmak için yanlış bilgiler yaymak abwehr’in sık başvurduğu yöntemlerden biriydi.
* düşman hatlarının arkasındaki direniş hareketlerini takip edip bunları bastırmaya yönelik operasyonlar da düzenliyorlardı.

kurum içinde tam bir sır kültürü hakimdi
hangi operasyona kimin katıldığını ya da ne tür bilgi toplandığını sadece en üst düzey yetkililer bilirdi. hatta bazı ajanlar birbirlerinin isimlerini bile öğrenmeden yıllarca birlikte çalışmış. hitler, istihbarata çok önem verirdi ama abwehr'e hiçbir zaman tam anlamıyla güvenmedi. bunun nedeni, wilhelm canaris’in hitler'e sadık bir nazi olmaktan çok, bir alman vatanseveri olmasıydı. hitler, canaris’in bazen işleri yavaşlatmasından, hatta kendi emrine karşı hareket ettiğinden şüpheleniyordu. bu nedenle 1944 yılına gelindiğinde, hitler, abwehr’i tamamen lağvetti ve görevlerini heinrich himmler’in yönettiği (bkz: schutzstaffel/@pegassi) yani ss’e devretti. abwehr’in dağılış süreci tam bir trajediydi.
himmler ve gestapo, abwehr’in tüm arşivlerini ele geçirerek ajanlarının bir kısmını ya hapse attı ya da infaz etti. canaris de dahil olmak üzere, kurumun birçok önemli ismi ihanet suçlamasıyla idam edildi.