Amerikalı Bir İlkokul Öğretmeninin 60'lı Yıllarda Irkçılık Üzerine Yaptığı İlginç Deney
olay amerikalı bir öğretmenin 60'lı yıllarda amerika'da ırkçı faaliyetlerin zirve yaptığı dönemlerde, öğrencilerine yaptığı bir deneyi içeriyor. jane elliott, beyaz, ırkçı ve muhafazakar amerikalıların yoğunlukta olduğu iowa eyaletinde bir kasabada öğretmenlik yapıyor, o dönem sınıfta yaptıkları bir etkinlik dolayısıyla her ay bir kahraman seçiyorlar, o ayın kahramanı ise martin luther king oluyor. bu kahramanlık seçiminden kısa bir süre sonra ise martin luther king öldürülüyor, dolayısıyla ertesi gün sınıfta bu konu açılıyor ve öğrencilerin nabzını ölçmek isteyen öğretmen onlara siyahiler hakkında sorular soruyor. genel olarak onların pis, aptal, tembel insanlar olduğu fikirleriyle karşılaşıyor jane elliott. bu durum karşısında öğrencilerine ırkçılık ve ayrımcılığın ne kadar kötü olduğunu anlatmak üzerine fikirler düşünüyor, zira biliyor ki bu öğrenciler televizyon dışında belki de hiç siyahi insan görmediler ve bu kötü düşüncülerinin tek sebebi de yaşadıkları çevre ile ailelerinin tutumları. bu tutumu değiştirmek için bulduğu yol ise bir deney yapmak oluyor.
jane elliott ertesi gün öğrencileri kahverengi ve mavi gözlü olanlar olmak üzere ikiye ayırıyor, kahverengi gözlü olanların kollarını bir bant yapıştırarak, gözü kahverengi renkte olanların daha zeki olduğunu söylüyor. mavi gözlü öğrencilerin aptal, tembel ve kahverengi gözlü insanlara göre daha geride olduklarından dem vuruyor. hatta daha da ileri gidip, kahverengi gözlü öğrencilere, mavi gözlülerle arkadaşlık yapmamalarını tavsiye ediyor. tüm bu savını öğrencilere inandırmak için de birkaç bilimsel veriden bahsediyor, tabii ki uydurma olarak. bunun üzerine fark ediyor ki sınıftaki başarısız kahverengi gözlü öğrencilerin dahi derse katılımı ve özgüveni artarken, en başarılı mavi gözlü öğrenciler bile geride kalmaya başlıyor, ders aralarında kahverengi gözlü öğrenciler mavi gözlü arkadaşlarını aralarına almayıp, onların başarısız ve aptal insanlar olduklarını söylüyorlar. hatta birkaç kız öğrenci, aralarına aldıkları mavi gözlü bir kızı darp ediyorlar. tabii bu kadar reaksiyonu jane elliott bile beklemiyor ve hemen ertesi gün bu kez dünkü savının yanlış olduğunu, tam tersine mavi gözlü insanların daha zeki, daha başarılı ve diğer her konuda daha iyi olduklarını, kahverengi gözlülerin ise daha geride insanlar olduklarını söylüyor.
bu kez hepimizin beklediğinin aksine, mavi gözlü öğrenciler kahverengi gözlülere kendilerine davranıldığı kadar sert davranmıyor, dün tecrübe ettikleri bu duygudan dolayı daha yumuşak, daha anlayışlı bir tavır sergileyip arkadaşlarının kötü hissetmesine mahal vermiyorlar.
öğretmen bu deneyden sonra onları karşı karşıya getirip, "şimdi siyahi çocuklar nasıl hissediyor anladınız mı?" diye soruyor.
tablo inanılmaz!
herkes birbirine sarılıyor, kimisi ağlıyor, birbirlerinden aslında hiçbir farklarının olmadığını anlıyorlar, kimisi jane elliott'a martin luther king'in çocukları olup olmadığını soruyor, ve o gün king'in karısına bu küçük çocuklar mektuplar yazıyorlar, hepsi ulaşıyor.
bu olayla birlikte ülke gündemine de giren jane elliott'a belli bir fon verilmiş, ayrımcılık dışında başka konularda da çocukları daha iyi bireyler haline getirmesi adına!
