EDEBİYAT 3 Şubat 2023
18,9b OKUNMA     305 PAYLAŞIM

2-6 Yaş Aralığındaki Çocuklarınıza Okutabileceğiniz Nitelikli Çocuk Kitapları

Birkaç çocuk kitabı önerisi verelim.

(2 ila 3 yaş aralığı için)

ağacın en tepesinde (margaret atwood - kırmızı kedi)

şu bir ağacın tepesinde yaşamanın kurgusu: atalarımızın yırtıcı hayvanlardan korunmak için aldıkları yaşamsal önlemin farklı ellerde farklı biçimler aldığı kuşku götürmez. mesela calvino'nun unutulmaz ağaca tüneyen baron'u geliyor şimdi aklıma: babasına rest çekip ağaçlarda yaşamaya başlayan küçük baronun yarı eğlenceli yarı hüzünlü macerası. ama damızlık kızın öyküsü'nün yazarı atwood o kadar geriye gitmiyor. ağaçlarda kendilerine özgü bir dünya yaratıp eğlenen iki çocuğun öyküsüne odaklanıyor. ağaçlar onlar için alternatif bir dünyadır: dünyanın hemen biraz üzerinde. ağaca merdivenle tırmanırlar. ama bir gün fark ederler ki merdivenleri kaybolmuş. aşağı nasıl inecekler peki?

kitabın çizimleri de atwood'un kendisine ait. dünyaya gözlerini yeni yeni açan minikler için hoş, sevimli bir kitap.

(3 ila 5 yaş aralığı için)

bir kabuğu paylaşmak (julia donaldson - iş kültür)

kızgın güneşin altında sığınacak bir yer arayan kırmızı bir yengeç, tehlikeleri (büyük balıkları) savuşturan sevimli bir mor deniz gülü ve aralarına en son katılan sarı, tüplü kurt. kayalarla çevrili bir su birikintisinde birlikte yaşamanın, paylaşımın, merhamet ve kardeşliğin değerini keşfederler. çizimler harika. doğal bir anlatım. devrik cümle mevcut.

(3 ila 5 yaş aralığı için)

küçük kar tanesi (suzanne fossey - iş kültür)

iş kültür'ün doğanın eşsiz hikâyeleri dizisinin ilk kitabı. sevimli kar taneleri, kardan adamlar, karda oynayan çocuklar ve diğer somut çizimleriyle özünde öğretici bir serinin ilk halkası. bilimsel bir olgunun, karın nasıl oluştuğu ve sonra buharlaşarak nasıl havaya karıştığı vb. masalsı bir atmosferde kurgulanmış. devrik cümleler anlatımı sıradanlıktan kurtarıyor. yer yer şiirsel bir üslup. çizimler somut ve anlaşılır.

(4 ila 6 yaş aralığı için)

güzel ve çirkin (jeanne-marie leprince de beaumont - yky)

her şeyin başlangıcı: güzel ve çirkin. farklı ülkelerin edebiyatında da alternatif biçimleri bulunan klasik bir masal. korkunç görünüşlü ama özünde iyi olan çirkin ile yollarının kesiştiği güzel mi güzel bir kızın tekinsiz öyküsü. kötü kız kardeşler, önemli detayları gözden kaçıran ama bunun bedelini de ödeyen bir baba ve yüreği iyilikle dolu en küçük kız kardeş. grimm kardeşler ile andersen masallarında da küçük kız kardeşin her daim en merhametli ve en sevgi dolu aile üyesi olduğunu görüyoruz. o yüzden bu masalda çoğu detay tanıdık gelebilir zira her şeyin başlangıcıdır. çizimler ortalama sayılır. bu kitabın çok farklı baskıları da var. diğerlerini inceleme fırsatım olmadı.

(6 yaş ve sonrası için + hepimiz için)

cecü'nün yer cüceleri (umberto eco - yky)

sulu boya ve kolaj tekniğiyle kotarılmış yarı soyut illüstrasyonlarla bezeli; savaşın kötülüğü, kardeşlik, insan sevgisi, sömürgecilik karşıtlığı ve çevre bilinci gibi konularda yazılmış üç tane masal barındıran harika bir kitap.

masal, dedim ama özünde karanlık meseleler bunlar. elbette çağımızdan soyutlanamayacak meseleler tadında üç didaktik masal. masum çocuklardan kalkarak aslında delirmiş yetişkinleri uyaran bir eco var karşımızda.

bomba ve general'deki, 13. sayfada yer alan çizim çok hoş: atomlar, sarı bir güneş ve ikisinin arasındaki tanrıça venüs. çizimler yarı soyut tasarlanmış, demiştim. belli ki çocukları dünyaya karşı bilgilendirip uyarırken onların taze zihinlerine de çentikler atmak istiyor eco. görseller ve masallar uyum içinde.

general'in sonu ise cennetinden kovulan düşmüş melek lucifer'i anımsattı bana. eco zaten orta çağ'a, mitolojiye, semavi dinlere, tarihe göndermeler yapan çok-sesli bir romancı. burada da hafif hafif ilişki kuruyor mitolojiyle.

üç kozmonot sömürgecilik üzerine parlak bir hiciv sayılabilir. uzak bir wells yankısı hissettim kendi adıma. dünya kaynaklarının sömürüsünün ardından uzayın derinliklerinde yeni sömürü alanları keşfetmek: işte modern beyaz uygarlığın geldiği son aşama! medeniyetin en cilalı hali, en yüksek bilimsel keşif işte bu olmalı! eco ironiye fazla bel bağlamadan uyarır her yaştan okurunu.

çocuk kitapları genellikle yetişkinler için kaleme alınır, ardından epey yumuşatılır, elekten geçirilir ve işte böyle evrensel fikirlerle örülü bir kitaba dönüşür sonunda. herkese hitap eden bir masal kitabı özetle. üç masal olduğuna göre gökten de üç elma düşmesi gerekirdi belki de, ama bu defa öyle olmuyor. elmayı hazır yutmayı beklemiyor, elma (bilginin meyvesi) imgesinin kendisini düşünüyoruz.