2019'da Mersin'e Taşınan Birinden, Şehrin Bu Süre Zarfında Geçirdiği Demografik Değişim
mersin'e 2019 yazında yerleştim. bir bakıma ben de göçmen sayılırım, o yüzden dışardan gelmiş biri gözüyle mersin'in 3.5 yılda gördüğüm değişimine değinmek istedim biraz.
ben buraya evleneceğim diye geldim aslında, işimi düzenimi bırakıp sıfırdan başlaması kolay olan taraf olduğum için çok sevdiğim ankara'dan koptum geldim. geri döneyim mi, dönmeyeyim mi sancıları içerisinde pandemisinden ekonomik krizine her şeyi gördüm, sonunda bir baktım ki iyi kötü bir düzen kurmuşum burada.
2019'da geldiğimde o dönemler ankara'da yahu ne çoğaldılar her köşe başında türediler dediğim suriyeliler burada kentin çoktan bir parçası olmuş, arapça dükkan tabelaları, arapça mesajlaşan, konuşan insanlar her yerdeydiler. aslında çok büyük bir sorun gibi değildiler geldiğimde ama buranın yerlileri bu değişimi daha iyi tecrübe etmişlerdir muhakkak.
eski mersin, 52 kat dedikleri gökdelenin olduğu yerlerden tarsus adana tarafına doğru özellikle yoğun bir suriyeli nüfusu vardı. ben mezitli'de yaşamaya başladım, mezitli nispeten "kurtarılmış bölge" denilebilecek bir yerdi. kiraların en babası 1000 lira eşyalı filan güzel evler vardı. üniversite caddesi denilen, öğrenciler için yeni yapılmış 2+1 evler eşyalı filan en pahalı 900 tl'den kiraya veriliyordu.
derken silifke dolaylarından rusların ev almaya başladığı haberleri geldi
malum nükleer santralde çalışan rus mühendis ve işçiler uzun süre burada kalacakları için ailelerini getirmeye başladı. doların arşa çıkmasıyla evvela taşucu taraflarında ev sahipleri 700 dolardan evlerini ruslara kiraya verip kendileri 2000 liraya silifke merkezden eve çıkıyor diye duymaya başladık. dolar 14 liraydı, 700 dolar 10.000 lira etmekteydi. merkez ilçeler yine de çok fazla etkilenmedi.
ben grafiker olarak bir ajansta çalışmaktayım, emlakçı müşterilerimiz çok fazla, bu haberleri onlardan alıyorum tabi ki, aynı müşteriler gerek sosyal medyalarında gerek başka reklam işlerinde ruşça ilanlar vermeye başladılar. rusya - ukrayna savaşının çıkmasıyla bir anda merkeze doğru rusça konuşan toplulukların akını başlamış, mezitliye doğru dalga dalga savaştan kaçan ruslar - ukraynalılar da buraya sığınmaya ev almaya - kiralamaya başladılar.
haliyle ev kiraları bir anda rusların ekonomisine göre ayarlanmaya başladı
asgari ücret 5500, en ucuz ev kirası 4500, biraz eline yüzüne bakılsın evin derseniz 6000 lirayı gözden çıkarmanız lazım.
900 liraya öğrencilere kiralanan evler olmuş size 4500, 1500 lira kirayla oturan bir çocuğa kira artış zamanı "4500 yapalım hadi senin için 4000 olsun" diyen ev sahibi biliyorum. çok kira odaklı gidiyorum ama bu arada şehirde kürtler, türkler, ruslar, suriyeliler var, devletimiz sağolsun bütün bunların arasında 250.000 dolara vatandaşlık vermeye başlayınca, zengin arap nüfusa da şehre giriş yaptı. suudi arabistan plakalı range rover aracın, trafikte sıkıştırdığı atar gider yaptığı 33 plakalı araçlara çok denk geldim.
ortamı hayal edin: kaçakçısı, ipsizi, sapsızı, zengini, sonrada görmesi 72,5 millet burada.
gelelim depreme
malum gece kabus gibiydi. benim gibi top patlasa uyanmayan adam, gece sitenin kapısına direksiyon hakimiyetini kaybedip büyük gürültüyle giren araç ertesi sabah herkesin gündemiyken duymayan ben, gece vuran ilk depremde uyandım, uyku sersemi duvarları tuttum ev yıkılmasın diye sanki becerebilecekmişim gibi. 33 yıllık ömrümde çok depreme denk geldim hiç bu kadar uzun ve sarsıcı bir deprem hatırlamıyorum. asla bitmedi asla. hatay'da, maraş'ta antep'te doğrudan yaşayan insanları gerçekten düşünemiyorum büyük travma. insanlar can havliyle mersin'e gelmeye başladı.
ilk önce büyükşehir belediye başkanı vahap seçer söyledi, çok yoğun göç var bu şehir kaldırmaz bunu diye, ardından barış atay yazdı mersin'de kiralar arşa çıkmış yapmayın diye. barış atay'ın yaptığı paylaşımda şöyle bir hata vardı sadece 2000 liraya kiraya verilen evleri 10.000 liraya veriyorlar dedi. eskiden kiracı olup o paralara oturan insanlar var, var olmasına da mevcutta üstte belirttiğim gibi kiralık ilanları 6000 liradan başlıyordu zaten o evler bir gecede dediği gibi 10.000 oldular, yetmedi şu an 12-15.000 bandında gidiyorlar.
en son olan 6.2'lik hatay depremi ardından mersin yine çok şiddetli sallandı. henüz yıkım yok çok şükür ancak ağır hasarlı olduğu için boşaltılan binaların haberleri gelmeye başladı bir bir.
bir yanda 72,5 milletten insan, bir yanda korkuyu dehşeti yaşamış depremzedeler, bir yanda adana'da bir deprem olursa bizim evler yıkılır mı diye korkan vatandaşlar, bir yanda fırsatçı ev sahipleri, mersin'in en güzel koylarından tisan imara açılmış hiç bir şey olmamış gibi alüvyon bölgeler doldurularak villalar yapılıp zenginlere satılmaya çalışılıyor, tsunami olur mu sorusu artık problem bile değil, inanılmaz bir kaos, yarının ne olacağını bilen tek kişi yok memlekette.
3.5 yılda şehrin geldiği hali şaşkınlık ve üzüntüyle izliyorum
nerden başlanır, ne çözüm getirilir bilmiyorum ama bu şehir böyle çok fazla devam edemez tahminimce, şimdilerde herkes mersin'in afet bölgesi ilan edilip ohal kapsamına alınmasını istiyor, can güvenliği için, olası bir deprem durumunda maraş gibi, hatay gibi olmamak için muhtemelen ancak bir deprem ile olmasa bile yakında mersin'den büyük düzensiz göçler görebiliriz. yıkım yaşanmamış olsa bile buralarda hayatın çok normal devam ettiği söylenemez.