TARİH 13 Temmuz 2023
20b OKUNMA     268 PAYLAŞIM

750 Askerin Ölümüyle Sonuçlanan Tarihin En Başarısız Tatbikatı: Exercise Tiger

Nisan 1944'te, Normandiya Çıkarması'nın provası olarak gerçekleştirilen Exercise Tiger tatbikatında en az 750 asker hayatını kaybetti.

d-day'den (normandiye çıkarması) aylar önce, askerlere çıkarma sırasında neler yaşayacaklarının küçük bir örneğini göstermek için tam teçhizatlı ve gerçek mühimmatlar içeren bir dizi eğitim tatbikatı düzenledi. bu tatbikatlardan biri, slapton adlı bir yerde gerçekleştirildi.

ingiltere'nin güneybatısında, manş denizi'yle buluştuğu yerde bulunan slapton'un seçilmesinin nedeni, bu plajın normandiya'nın batısında yer alan ve gerçek saldırının yapılacağı cotentin yarımadası'na çok benzemesiydi. bu özel plaja utah kod adı verildi.

1943 yılının sonlarında slapton'da yaşayan yaklaşık 3.000 kişi, "exercise tiger" için tahliye edildi. burada tatbikat yapacak olan amerikan birlikleri, utah sahiline çıkarma yapmakla görevli "force u" olarak adlandırılan birliklerdi.

general dwight d. eisenhower, tiger tatbikatı'nın mümkün olduğunca gerçekçi olmasını istiyordu. askerlerinin gerçek bir savaş alanının neye benzediğini hissedebilmeleri, görebilmeleri ve hatta koklayabilmeleri için kurusıkı yerine gerçek mühimmat kullanılmasında ısrar etti.

manş geçişini simüle etmek için, lyme körfezi'nden geçen uzun ve dolambaçlı bir rota tercih edildi. general eisenhower adamlarının dalgalı denizi tecrübe etmelerini, deniz tutmasına alışmalarını istiyordu. çıkarma öncesi sahil bombardımana tutulacak ve karada olan birlikler, gerçek savaş alanı koşullarını simüle etmeleri için, gelen askerlerin başlarının üzerinden geçecek şekilde ateş edeceklerdi.

22-25 nisan 1944 tarihleri arasındaki yapılan ilk tatbikat olaysız geçti. sorun 27 nisan sabahı tatbikata katılan bazı gemilerin programın çok gerisinde kalması ve amerikalı tuğamiral don pardee moon'un tüm tatbikatı bir saat ertelemek zorunda kalmasıyla başladı. çıkarma artık sabah 7:30 yerine 8:30'da gerçekleşecekti. ne yazık ki bu önemli bilgi tüm gemilere yeterince iletilmemişti.

çıkarma gemilerinden bazıları, planların değiştiğinden habersiz adamların üzerine mermi yağdırmaya başladı. ardından, karadaki sahte alman birlikleri sahile inen arkadaşlarını top ateşiyle öldürmeye başladı.

gözlem noktasından bulunan mühendis jim cory, çıkarma gemilerinden akın eden askerlerin öldürülmesini dehşet içinde izledi. cory 150 ceset saydı.

askerlerin bu davranışları hiçbir zaman tam olarak açıklanmadı. o gün sahilde 450 kadar asker öldürülmüş olabilir. ancak ordu kayıtlarında bu olayla ilgili resmi bilgi yok. tüm tatbikat müttefiklere karşı utanç verici olacağı korkusuyla örtbas edildi ve hayatta kalanlara üstleri tarafından gizlilik yemini ettirildi.

tüm ölüler aceleyle toplu mezara gömüldü ve birkaç ay sonra cesetler trenlerle gizlice bilinmeyen bir yere nakledildi. katliamın ayrıntıları yıllar sonra, periyodik olarak kıyıya vuran kafatasları ve kemiklerin araştırılmasıyla ortaya çıkmaya başladı.

slapton sahilindeki 'dost ateşi' olayı tiger tatbikatı sırasındaki tek fiyasko değildi. hemen ertesi gün, sekiz çıkarma gemisinden oluşan bir konvoy beklenmedik bir şekilde lyme körfezi'nde devriye gezerken, e-botundan oluşan bir grupla karşılaştı. konvoyu korumakla görevli iki gemiden sadece biri oradaydı; diğeri plymouth'ta onarımdaydı. konvoy kolay hedef gibiydi. torpidolar gemileri parçaladı ve havaya uçurdu. 300 amerikan askerinin daha ölmesiyle ölü sayısı 750'yi aştı.

nihai ölü sayısı konusunda şaşırtıcı derecede kafa karışıklığı var. tahminler 749 ila 946 arasında değişmektedir. 197 kişi 6 haziran 1944'te utah sahili'ne yapılan çıkarmada öldürülmüştür.

bu korkunç olaydan çıkarılan dersler, normandiya çıkarması sırasında kayıpların azalmasına yardımcı oldu. t-4 konvoy saldırıları sırasında pek çok asker, can yeleklerini giymek için uygun şekilde eğitilmedikleri için boğuldu. daha iyi can yeleği eğitimi verildi ve askerler suda yüzen kazazedeleri nasıl kurtaracakları konusunda eğitildi. en önemli değişiklik ise telsiz frekanslarını standart hale getirerek bozuk iletişim sistemlerini düzeltmeleriydi, böylece büyük günde iletişimsizlik asla yaşanmayacaktı.

savaştan sonra abd ordusu, evlerini terk eden köylülere teşekkür etmek amacıyla slapton sahilinde bulunan bir anıt hediye etti. anıt plaketinde hayatını kaybedenlerden ise hiç bahsedilmedi.

ancak; 1984 yılında yerel halk deniz yatağından bir sherman tankını, tatbikat sırasında ölenlerin anısına bir anıt olarak slapton plajının güney ucuna yerleştirdi.

kaynak: 12