EDEBİYAT 2 Nisan 2018
46,9b OKUNMA     1016 PAYLAŞIM

81 Yaşında Hayata Gözlerini Yuman İkinci Yeni Şairi Ülkü Tamer'den Şahane Alıntılar

İkinci Yeni akımının en önemli şairlerinden Ülkü Tamer, dün (1 Nisan 2018) 81 yaşında hayatını kaybetti. Türk edebiyatının bu önemli şairi geride unutulmayacak dizeler bıraktı.

"tanrı
binbirinci gece şairi yarattı,
binikinci gece cemal'i.
binüçüncü gece şiir okudu tanrı,
başa döndü sonra,
kadını yeniden yarattı."

"dünyada ne kadar kuş varsa,
bir fazlası senin soluğunda."

haluk bilginer'in güneşin oğlu filminde bir terasa çıkıp çılgınca okuduğu şiir:

"aman, kendini asmış yüz kiloluk bir zenci,
üstelik gece inmiş, ses gelmiyor kümesten;
ben olsam utanırım, bu ne biçim öğrenci?
hem dersini bilmiyor, hem de şişman herkesten.

iyi nişan alırdı kendini asan zenci,
bira içmez ağlardı, babası değirmenci,
sizden iyi olmasın, boşanmada birinci...
çok canım sıkılıyor, kuş vuralım istersen."

"mektupsuz koma beni,
yılların sana öğrettiğini sen bana öğret,
parmaklarının gölgesini gönder."

"günü gelir dağa çıkar
yıldızlardan şiir çeker
kanımızı siler yıkar
suların en durusunda."

"uçakları ne edeyim?
gökkuşağı gönder bana.
senin olsun süngülerin
gül dikeni yeter bana"

"senin kemiklerin saçlarımdan kurulur,
aramızda tutuşan her dakikadan."

"içinde bir kaçakçı yaşar senin,
kayıkla dolaşır göllerinde,
beynine tabanca ve şiir satar,
o kaçakçının bakışını sakın unutma"

“yenilirsem yenilirim, ne çıkar yenilmekten?
seninle çarpışmak kişiliğimi pekiştirir benim.”

Ülkü Tamer kimdir

ülkü tamer sanattan şiire, sinemadan çeviriye ve hatta çocuk edebiyatına katkılarıyla belki de bir daha ülkemizde bir benzerini göremeyeceğimiz usta bir şairdi.

onunla tanışmam lisede birbirinden farklı şekillerde olmuştu. bir yandan içimdeki çocuğun hayal gücünü harry potter sayesinde canlı tutuyor, bir yandan artık garip akımından sonra keşfedilecek yeni bir kıta olarak ikinci yeni'ye hücum ediyor, bulduğum tüm ikinci yeni şairlerinin şiir kitaplarını eve getirip hatmediyor, bir yandan da zülfü livaneli, grup yorum, ahmet kaya gibi isimlerle protest müzikle tanışıyordum. işte ülkü tamer o günlerde her okuduğumda her dinlediğimde imzası olan bir isimdi. iyiden iyiye tanıdıktan sonra yaşamak hatırlamaktır adlı o muhteşem anı kitabına dadandığımı hatırlıyorum. kitabı okurken hem ülkü tamer'in ne kadar şanslı olduğunu hem de nasıl onun gibi biri olunabileceğini düşündüğümü hatırlıyorum. 40'lı yılların antep'inde içinde sinema sevdasıyla koşuşturan bir çocuk, sonra robert kolej yılları ve şairliğe adım atması.

büyük bir iştahla yazdığı her şeyi okurken önce radikal'de sonra sabah'ta (düşünün kısa bir süre öncesine kadar ülkü tamer sabah gazetesi'nde yazıyordu) yazdığı köşe yazılarını da takibe başlamıştım. 2013'e kadar da cumhuriyet'te yazıyordu. sanırım vefat edene kadar da tuhaf dergi'de anılarını okumak mümkündü. aslında bütün türkiye'yi etrafına oturtup şiire ve sinemaya dair bildiklerini ve anılarını anlatması gerekiyordu. o denli önemli bir isimdi ve tabii ki yaşarken hak ettiği değeri görmemişti.

toprağı bol, mekanı cennet olsun..madem onu anıyoruz, meraklısı için en sevdiğim ve bildiğim bestelenmiş şiirlerini aşağıya bırakıyorum:

önce bestelenmemiş şiirleri,

-ben sana teşekkür ederim
-düello
-o eski bir güvercindi
-dünyada ne kadar
-kıştan üşüyen virgül
-sıra göller

- ağıt (grup yorum'dan düşenlere adıyla dinlediğimiz bu şarkı aslında ülkü tamer'in ağıt adlı şiirinden bestelenmiştir


- güneş topla benim için (aslında bu ülkü tamer'in şiirinden bestelenmiş bir şarkı değildir. zülfü livaneli besteyi yapmış ülkü tamer üstüne bu sözleri yazmıştır: 


- memik'e ağıt (zülfü livaneli'nin memik oğlan şarkısının sözleri ülkü tamer'in bu şiirinden alınmıştır:


- birecik'ten mazmahor'a (zülfü livaleneli'nin atlının türküsü adlı eseri haline gelmiştir:


- mayın (yine zülfü livaneli'nin 'kilis'e haber saldım' adıyla da bilinen şarkısı: 


-gül dikeni (müziği ahmet kaya'ya sözleri ülkü tamer'e aittir: 


üşür ölüm bile (sözleri ülkü tamer'e aittir. ahmet kaya seslendirmiştir:

tüm bunların yanı sıra octavio paz'dan, edgar allan poe'dan, william butler yeats'ten ve daha bir çok yabancı şairden çevrilmiş onlarce şiir.

ayrıca ülkü tamer'in anı, hikaye ve gazete yazılarında adına sıkça rastlayacağınız gaziantepli sinema işletmecisi nakip ali'nin ve sinema tutkunu yeğeninin hikayesini anlatan, alleben öyküleri'nden uyarlanan sinema bir mucizediradlı bir film vardır. başrolünde kadir inanır oynamıştır.

Bonus: Ülkü Tamer ayrıca, Harry Potter serisinin ilk kitabı olan Felsefe Taşı'nın çevirisini yapmıştır.