bugün oturdum silicon valley bank'in (svb) finansallarını inceledim. şu linkten sayfa 17'ye bakacak olursanız toplam varlıkların yüzde 55'inin sabit gelirli menkul kıymetlerde olduğunu, yalnızca yüzde 35'inin kredi olduğunu görürsünüz. bu ne demek? mükemmel bir hedge (riskten korunma) yapmadıysanız, market riskiniz müthiş yüksek demektir. zaten mükemmel hedge olmaz genelde. en, en kötü senaryo değil, olası kötü senaryoya göre hedge yaparsınız, aksi taktirde varlıkların hepsini hedge yaparsanız pahalıya gelir. 

şimdi svb yöneticileri, abd merkez bankası başkanı jerome powell'ın sağı solu belli olmaz, enflasyon geçicidir dediğine bakma, 1 senede faizleri sıfırdan 5'e çeker, biraz da nakit tutalım elimizde dememişler. tarlayı satan ali dayının sarı tutku'ya paraları yatırması gibi bunlar da gidip us govies, agency cdo gibi tahviller almışlar. tabii haliyle bunların devasa büyüklükteki nakit dışı likit varlıkları değer kaybetmeye başlayınca muhtemelen trading yaptıkları diğer karşı taraflara ödemeleri gereken varyasyon marjlarını ödeyemediler ya da ödeme günü geldiğinde cuma günü bir ödeme bekliyorum, merak etme, senin paran bizde kalmaz demeye çalıştı ve o sırada hemen elindeki nakit dışı likit varlıkları block trade şeklinde satınca wall street'te bunların dedikodusu hemen yayıldı ve 2 günde gümledi.

svb'nin gelir tablosunu inceledim. harika duruyor. sermaye oranı, likidite oranı falan gayet tatmin edici. böylesi durumlarda bankaların bilanço içi riski değil, bilanço dışı riski önem kazanır ve bunu dışardan bilmek anlık olarak mümkün değildir. hatırlatırım, lehman brothers 2 günde gitti.

aslında suçun büyüğü svb denen bankayı yönetenlerde. bu bankaya para yatıranların çoğu fabrikada işçi, okulda öğretmen ya da mahalledeki esnaf değil, daha çok start-up'lar. 2020 senesinde venture capital (vc) aracılığıyla start-up'lar topladıkları paraları gidip svb'ye yatırmış. svb de bu parayla gidip kredi dağıtmış. ama son 1 senede vc finansmanı durduğu için, start-up'lar halka arz ya da birleşme amaçlı ortaklık yapamadığı için mecburen bankadaki paralarını çekerek şirketlerini ayakta tuttular. yani start-up'ların çektiği her paradan sonra, svb denen banka aynı miktarda başka müşteriden para koymalı ki banka da kendi borçlarını ödesin. ama svb yeni müşteri bulamayınca dahiyane bir fikir olarak likit varlık dediğimiz abd tahvillerini satmaya başlıyor. 1 sene önce fed faizleri sıfır iken tepede aldıkları tahvilleri faizler 4.5'a çıkınca tahvil fiyatları düştüğü için zararla satıp, ana paradan bir tek anası kalmış şekilde borcu çevirmeye başlıyor ama bi süre sonra elde satacak tahvil falan da kalmayınca bu sefer başka bir dahiyane bir fikir olarak hisselerimizi satalım deyip para topluyorlar ama bu da yangını tükürerek söndürmek kadar işlevsiz olduğu için svb bugün geliyor ve sonunda patlıyor.

yani svb eğer ki kendisini fonlatmak için sadece start-up'lara bel bağlamak yerine biraz da gidip sokaktaki sabri abi, galerici şahin, emlakçı özgür, pırlantacı emrullah, mekan işletmecisi nedim, menajer mertay, şarkıcı jale, iş adamı ekrem abi toplumun her kesiminden nezih insanlardan da para toplamış olsaydı, start-up'ların paralarını çekmesi sorun olmazdı.

Herkesin Anlayabileceği Yalın Bir Anlatımla 2008 ABD Bankacılık Krizine Dair Her Şey