MİMARİ 2 Kasım 2020
143b OKUNMA     1184 PAYLAŞIM

Altında Dükkan Olan Binaların Depremde Yıkılma İhtimali Neden Yüksek?

6,9'luk İzmir Depremi'nde yıkılan binalara bakıldığında genellikle altında dükkanlar olan yerler görüyoruz. Bu durum neden böyle?

bu durumun iki tane sebebi var. 

birincisi, zayıf ve/veya yumuşak kat etkisi dediğimiz durum. bildiğiniz gibi, konut türü yapılarda genelde kat yüksekliği 3 metre civarındadır. zemin katı ticarethane olan yapılarda bu katın yüksekliği ise genelde 4 metreden başlamakla birlikte, üst katlarda yer alan duvarlar da genelde bulunmaz. bu da binaya gelen deprem kuvvetlerinin duvarlar tarafından sönümlenmemesi ya da kolon boylarının arttığı için de bu eleman rijitliklerinin azalması anlamına gelir. elbette önlem alınmazsa.


ikinci husus ise daha da tehlikeli bir durum olan kısa kolon etkisidir. eğer ilgili dükkanlarda 50 cm yüksekliğindeki gibi parapet duvarlar ya da perdeler varsa (hani dükkan pencerelerinin oturduğu minik duvarlar) ve bunlar da kolonlara bitişik olarak yapılırsa, deprem anında kolon tüm yükleri bu kısa kolon tarafına kübüyle orantılı olarak alır. böylelikle de mevcut kolon bu alt noktadan patlayarak taşıyıcılığını ve bütünlüğünü yitirir.


aynı yerde bir binanın yıkılıp diğerinin ayakta kalmasında en büyük fark bu kusurların oluşmasıdır. bundan sonra yapılara bu gözle bakmanız dileğiyle.