SAĞLIK 9 Kasım 2018
29,7b OKUNMA     845 PAYLAŞIM

Apandisit Ameliyatı Boş Yere mi Yapılıyor?

Pek çok konuda olduğu gibi apandisit ameliyatı konusunda da kısmen bölünmüş vaziyetteyiz. Bir kesim bu ameliyatın gereksiz olduğunu savunurken, bir başka kesim ise gerekli olduğunu savunuyor.
iStock

öncelikle tıpta bir tedavinin uygulanması için yeterli araştırma olması gereklidir. a tedavisi, x hastalığı için kanıtlanmış çözümse ve siz b tedavisininde bir çözüm olacağını düşünüyorsanız iki grup oluşturursunuz bir gruba a, bir gruba b tedavisi verirsiniz ne kadarı iyileşmiş bakarsınız. fakat bu etik olarak doğru olmaz. çünkü a tedavisinin bu hastayı tedavi ettiğini biliyorsanız gidip b tedavisi vererek bu hastayı riske atamazsınız. bu tedaviden mahrum bırakmak olarak geçer. bu yüzden tıpta bu tarz deneyler yapılamaz. çalışmanın asıl yayınını değil yorumunu okuduk. arkaplanda daha büyük deneyler veya farklı şartlar olduğunu düşünüyorum yoksa böyle bir araştırma etik komiteden geçmez. komplike olanları antibiyotik grubuna almadık demiş mesela tüm komplikeleri ameliyat grubuna attıysan bu sefer ameliyat grubu ciddi hastalardan oluştuğu için deney yine saçma olur. fakat yayınlandığı dergi sağlam bir dergi bunlara dikkat edilmiştir o yüzden tamamını okumak lâzım.

tıpta tedavi değişmez diye bir kural yok. vay efendim doktorlar zorla ameliyat ediyor vay efendim para almak için yapıyor. geçin bunları. kanıta dayalı tıp diye bir şey var her hastalığın tedavisi bellidir. yeni bulgular ışığında guideline'lar güncellenir. böyle bir araştırmanın benzerleri yapılır mutlaka. sonra bir metadata oluşur hakikaten yararlı ise bundan sonra antibiyotik tedavisine geçilir. yıllar geçtikçe cerrahiler azalıyor veya daha az invaziv bir hâle geliyor.

ayrıca daha az invaziv her zaman daha iyi demek olmuyor. invaziv yöntem hemen her zaman kesin çözümdür. non invaziv ise şansınız varsa sizi uzun yıllar götürür. yakın zamanda bende bu hataya düştüm. ameliyatla 1 ayda iyileşecek işi şansımı deneyim non invaziv 2 haftada iyileştiriyor doye gittim seçtim 1.5 ay oldu hâlâ iyileşemedim ve daha da uzun bir sürem var. yani dememiz o ki acele etmeyin bekleyin. şöyle peşpeşe yayınlar çıksın sonuçlar nedir bakalım. metadata neler diyor görelim. ondan sonra zaten olumlu ya da olumsuz guideline a girecektir bu uygulama tarzı.

ayrıca ameliyat edilmeyen grubun uzun vadede ameliyatsız iyileşen hasta oranı yüzde 61 sadece. diğerleri yine bir şekilde ameliyat olmuş. yani ameliyattan kaçmaya çalışanların yarısından biraz fazlası yırtabilmiş. belki 10 yıllık takip yapılsa bu oran daha da az olur. yani şu an olay biraz yazı tura gibi.

zaman ilerledikçe ameliyat ihtiyacı artık kalmayacaktır ama şu an ameliyat hâlâ en iyi seçenek olarak duruyor.

Ignaz Semmelweis'ın Ameliyat Öncesi Sterilizasyonu Keşfettiği İlginç Hikayesi