binlerce yıldır her nesil kendinden sonra gelen nesilin bozulduğunu düşünmüştür. binlerce yıllık yazılarda bile yeni nesillerin saygısız ve her anlamda eski nesilleri arattığı yazılıdır.

örneğin milattan önce 20 yılında horace tarafından yazılan ödes'te "biz babalarımızdan daha kötü bir nesil olduk ve bizim çocuklarımız da bizden daha kötü bir nesil olacaktır" mealinde bir tespit geçiyor. günümüzde yine bununla karşı karşıyayız ve "z kuşağı" bozuk bir kuşak olmakla itham ediliyor. bu entry'de çeşitli araştırmalar ışığında iyisiyle kötüsüyle z kuşağına bakacağız ve onların sürekli kötülendiği kadar berbat bir nesil olmadığını göreceğiz.

"z kuşağı" 1997 ve sonrasında doğan nesile verilen isimdir ve bu kuşağın şu anda en yaşlı temsilcileri 19-20 yaşlarında.

bu nesil internet ve akıllı telefonlar çağında doğup büyüyen ilk nesil olduğu için bu neslin üyelerinin kişiliği ve hayat tarzları teknoloji tarafından şekillendirilmektedir. şimdi çeşitli araştırmalar ışığında z kuşağının özelliklerini maddelerle sıralayalım.

1) z kuşağının üyeleri önceki kuşaklara göre daha araştırmacı. bir ürün almadan önce ürünü internetten birden fazla kaynak kullanarak araştırıp derinlemesine inceliyorlar ve karar verme konusunda aceleci davranmıyorlar. bu kuşak önceki kuşaklara göre daha sorgulayıcı ve televizyonda gördükleri reklamlara inanmıyorlar.

2) z kuşağının üyeleri çocuk olarak evde sözü en fazla geçen nesil olma özelliğini taşıyor. bundan önceki nesillerde örneğin aile eve bir televizyon alırken çocuğun fikrini ya sormazken veya dikkate almazken z kuşağının fikri soruluyor ve çoğu zaman z kuşağının fikri dikkate alınıyor. bunun sebebi birinci maddede söylendiği üzre bu kuşağın araştırma yapmayı sevmesi olabilir. abd'de z kuşağına ait çocuğu olan ailelerin %60'i televizyon alımında çocuğun fikrini sorup dikkate almış ve bu rakam önceki nesillerin çok üzerinde.

3) z kuşağı yaptığı alışverişlerin %55'inden fazlasını internetten yaparken %45'inden daha azını dükkan ve mağazalardan yapıyor ve alışverişlerde interneti en fazla kullanan kuşak olma özelliğini taşıyor.

4) önceki nesillere nispeten z kuşağının lisede alkol, sigara ve uyuşturucu kullanma oranları %30-35 daha düşük. ayrıca okulda fiziksel kavgaya karışma oranları %25 (önceki nesilin oranı %42'ymiş). yine abd'deki z kuşağı üyelerinin lisedeyken hamile kalma oranı önceki nesillere göre çok daha düşük. örneğin 2000 yılında lisede hamile kalma oranı %5'e yakınken şimdi %2'ye düşmüş durumda. z kuşağı önceki nesillere göre kurallara uyma konusunda daha titiz ve disiplinliymiş.

5) abd'de lise çağındaki z kuşağı üyelerinin %26'sı boş vaktinde bir hayır kurumunda gönüllü olarak çalışıyor. z kuşağı önceki kuşaklara göre sosyal ve çevre konularında daha duyarlı olarak dikkat çekiyor. yine z kuşağı lisedeyken kendini geliştirmek için okul dışı aktivitelere (sosyal klüpler, spor, tiyatro, müzik, yabancı dil) en fazla vakit harcayan nesilmiş.

6) şu anda dünya tarihinin en düşük doğum oranları gözlemleniyor. bu da z kuşağının önemli bir kısmının az çocuklu evlerde yetişmesi anlamına geliyor. z kuşağı çocuklarının tek çocuk veya evdeki 2 çocuktan biri olma ihtimali önceki nesillere göre 2-3 kat daha fazla. bu da ailelerinin hem maddi hem manevi olarak z kuşağındaki çocuklara önceki nesillere göre daha çok kaynak ayırabilmesi ve bu nesilin daha iyi yetişmesi anlamına geliyor.

7) z kuşağı velilerine en az soru soran nesilmiş. normalde çocukların büyürken anne babalarını soru yağmuruna tutması ve günde yüzlerce soru sorması normal karşılanırken bu nesildeki çocuklar herşeyi internetten öğrendiği için büyüklerine daha az soru sorup daha az danışıyormuş. bu da onların araştırmacı ruhunu körüklüyormuş.

8) z kuşağı önceki nesillere göre daha girişimciymiş. henüz lise çağındayken bile kendi işini kurma hayalleri kurup bu konuda harekete geçen z kuşağı, aynı zamanda öğrencilik hayatı boyunca bir yandan da iş tecrübesi edinmek için part-time çalışma konusunda en istekli nesilmiş. bu nesil okulda öğrendikleriyle yetinmek yerine işi işte öğrenmeye önem veriyormuş. yine bu nesilin %33'u herhangi bir konuyu öğrenebilmek için internetten bir kursa katılmış.

9) z kuşağının üyeleri önceki nesillere göre daha az tv izleyip daha çok bilgisayar ve tablet kullanıyorlar. diğer kuşaklara göre farklı ırklardan ve milletlerden arkadaş edinme oranları çok daha yüksek. ayrıca ınternet sayesinde uzun mesafeli arkadaşlıklar konusunda da diğer nesillerden daha yüksek bir katılım oranları var. örneğin x kuşağından birinin 10 arkadaşı varsa bunların 9'u aynı şehirde yaşayan arkadaşlardan oluşuyormuş ama z kuşağında bu oran 5-6 civarıymış.

10) abd'deki z kuşağı üyelerinin %90'i gelecekten umutlu ve iyimsermiş ama %65'i üniversiteyi bitirdikten sonra iş bulup bulamama konusunda az da olsa endişeliymiş. z kuşağı önceki nesillere göre daha mutlu gibi gözüküyor ama bu nesilin üyeleri iş hayatına atıldığında bunun devam edip etmeyeceğini göreceğiz. yine z kuşağının en büyük kaygısı "gelecekte başarılı olup olamayacağı" konusuymuş. bu da bu kuşağın üzerine anne babaları tarafından yüklenen misyonun strese yol açtığını gösteriyor.

11) z kuşağı evde yemek yapma konusunda en meraklı olan kuşakmış. z kuşağı dışarda yediği yemeğin sağlığına ve bütçesine olan etkisi konusunda daha düşünceliymiş ve özellikle youtube'daki yemek tarifi kanallarını ziyaret ederek kendi yemeğini ucuz ve sağlıklı bir şekilde yapma konusunda istekliymiş. yine bu nesil önceki nesillere göre yediğine ve içtiğine daha dikkat ediyormuş. bununla birlikte bu neslin spor alışkanlıkları önceki nesillerden biraz daha farklı. z kuşağının üyeleri ya sürekli spor yapıyor ya da hiç yapmıyor. ikisinin ortası çok az. bu yüzden sayıca aynı anda hem en fazla obez hem de en fazla kaşlı atletiğin bu nesilde olması bekleniyor.

12) z kuşağı önceki nesillere göre daha özgürlükçü ve dine daha az bağlıymış. abd tarihinde ilk kez bir kuşağın yarısından fazlası kendisini dindar olarak tanımlamıyormuş. tabi ki bu da z kuşağı yaşlandıkça değişebilir. bir başka ilginç istatistik de şu şekilde: z kuşağı ortalamada diğer nesillere göre daha az dindar olmakla beraber bu nesilden dindar olanlar ortalamaya göre daha dindarmış. yani bu neslin dindar üyeleri dini vecibeler konusunda daha dikkatliymiş. bu kuşağın önemli bir kısmı evlenmeyi düşünmüyor ve evlenirse de ya hiç çocuk yapmak istemiyor ya da en fazla 1-2 çocuk yapmak istiyor.

13) z kuşağı ev ve araba sahibi olmak yerine dünya'yı gezmeyi tercih ediyorlar. işyerinde uzun saatler çalışıp daha çok para kazanmak yerine az çalışıp daha az kazanmak istiyorlar. yine de z kuşağının üyeleri bazı konularda gerçekçi bir bakış açısına sahip ve bazı şeylere çok çalışmadan sahip olmanın ne kadar zor olduğunun bilincindeler.

14) z kuşağının üyeleri kendilerinden bir önceki milenyum kuşağına göre politikayla çok daha ilgili. bu kuşak politikayı sadece yerel değil aynı zamanda küresel anlamda takip ediyor.

15) z kuşağının dikkati daha çabuk dağılıyor ve onları uzun süre boyunca bir konuya odaklamak oldukça zor. yine z kuşağı üyeleri sahip oldukları şeylerden çok çabuk bıkıyorlar ve çeşitliliğe önceki nesillerden çok daha fazla önem veriyorlar.

16) z kuşağı giydiği giyeceğin markasını önemsemiyor ama kullandığı elektronik eşyanın markasını önemsiyor. bu nesil daha sade giyiniyor, daha az makyaj kullanıyor ve dış görünüşüyle daha az ilgileniyor ama onlar için kullandıkları teknolojik ürünlerin son model olması ve kaliteli bir markayı temsil etmesi çok önemli. üstelik yeni nesil bunu "cool" yani havalı olmak için değil daha kullanışlı olduğu için istiyor ve kullanışlılığı havaliliğin önünde tutuyor.

17) z kuşağının müzik zevki önceki nesillere göre daha çeşitli. önceki nesillerde örneğin birisi kendisini rockçı olarak tanımlıyorsa büyük ölçüde rock, rapçi olarak tanımlıyorsa çoğunlukla rap dinliyorken bu nesil her türlü müziği dinliyor ve kendisini belli bir müzik türüyle tanımlamıyor.

18) z kuşağı önceki kuşakların aksine tv'lerin ve medyanın kendisine itelediği ünlüler ve starlara yönelmek yerine kendi ünlü ve starlarını yaratıyor ve kendi starlarını takip ediyor. örneğin bugün tv'lerin ve medyanın milyonlarca dolar harcayarak ortaya çıkarttığı proje yıldızlar z kuşağından pek ilgi görmezken evinin bir odasında youtube videoları çeken birinin milyonlarca takipçisi olabiliyor. z kuşağı medyanın kendilerine pompaladıkları dışında ünlüler ortaya çıkartma şansı elde eden ilk kuşak olduğu için bunun ekmeğini sonuna kadar yiyor. bu konu geçen sene south park'ta oldukça iyi bir şekilde işlenmişti.

19) z kuşağı her ne kadar gün boyunca sürekli o ya da bu şekilde internete bağlı olsa da e-mail kullanmayı sevmiyor ve twitter'la facebook'un fazla dramatik olduğunu düşünüyor. bu nesil facebook yerine instagram, snapchat veya sms kullanmayı tercih ediyor.

20) önceki kuşaklarda hep nerd yani çok ders çalışan "ineklerin" ezik olduğu düşünülürken z kuşağı önceki kuşakların aksine nerd'lerin "havalı" öldüğünü düşünüyor. aynı zamanda z kuşağı arkadaş grupları olarak en yüksek çeşitliliğe sahip. yani z kuşağının oluşturduğu bir arkadaş grubunda her dinden, ırktan ve sosyal sınıftan insan bulunabiliyorken önceki nesillerin arkadaş grubu ortalamada daha homojenmiş.

21) z kuşağının %89'u üniversite eğitiminin önemli olduğunu düşünüyor ve ezici bir çoğunluğu liseyi bitirdikten sonra üniversite okumak istiyor. abd'deki z kuşağı üyelerinin %49'lük bir kesimi henüz lise eğitimi devam ederken dışardan 1-2 üniversite dersi alarak üniversite eğitiminin neye benzediğini öğrenmeye çalışmış. yine z kuşağının yarısı teknoloji veya bilim alanında çalışmak istiyormuş. şu ana kadar liseyi bitiren z kuşağı üyelerinin %50'sinden fazlası üniversite eğitimine başlamış durumda.

22) z kuşağı her türlü bilgiye kolayca ulaşabileceğini bildiği için ezber yapmayı sevmiyor. bu da onları teknolojiye tamamen bağımlı kılıyor. örneğin her yere gps'le gittikleri için yoldayken telefonları bozulsa veya şarjı bitse yolda kalma ihtimali en yüksek olan kuşak z kuşağı.