BİLİM 12 Nisan 2022
14,4b OKUNMA     350 PAYLAŞIM

Ay Güneş Işığını Yansıtmasaydı, Bunun Dünya'daki Biyoçeşitliliğe Bir Etkisi Olur muydu?

Ay, bildiğiniz üzere Güneş'ten gelen ışığı yansıttığı için parlak gözüküyor geceleri. Peki böyle bir olay olmasaydı bizim için bir şey değişir miydi? İnceliyoruz.
iStock

ay, güneş ışığını yansıtmasa ve tamamen siyah bir renge bürünmüş olsaydı ortada "ay ışığı" denen bir şey de olmayacaktı. böyle bir durumda yakamoz üzerine şarkılar, şiirler yazamayacak olmamızdan öte biyoçeşitlilik de olumsuz etkilecekti.

ay güneş ışığını yansıtmasaydı yine de gelgitlere (med cezir) sebep olacak ve deniz seviyesinde değişikliklere neden olacaktı ancak gökyüzünde neredeyse görünmez hale gelecek olması nedeni ile ayın evrelerini bilmek mümkün olmayacaktı.

ayın evrelerini oluşturan dairesel ritim birçok canlının davranışlarını etkileyen önemli bir zamanlama sinyalidir. örneğin büyük set resifi'ndeki mercanlar, yıllık toplu olarak yumurtlama döngüleri için dolunayı tetikleyici olarak kullanır. bu sayede tüm polip ve spermler aynı anda suya salınmış olur ve başarılı döllenme şandı artar.

kuşlar göçlerini senkronize etmek için ay döngüsünü kullanır. örneğin barau fırtınakuşları hint okyanusundaki réunion adası'ndaki üreme alanlarına her yıl farklı bir zamanda gelirler. ancak zamanlama farklı olsa da her zaman dolunay ile birlikte adaya gelirler.


dolunayı kullanışlı bir zamanlama işareti yapan dolunay dönemlerinde çarpıcı şekilde artan parlaklığıdır. ay ışığı bir saatten daha fazlasıdır. güneş ışığının yüzde birinden 1000 kat daha az parlak olsa da tek başına uzaktaki yıldızlardan gelen ışıktan 1000 kat daha fazladır.

ay ışığının yardımı olmasa gece hayvanları, sadece dokunarak ve ekolokasyon (ses ile yön bulma) ile yön bulabilen hayvanlarla sınırlı kalacaktı.

ilk memeliler, gündüz saatlerinde dinozorların egemen olduğu zamanlarda ortaya çıkmıştır. memelilerin görüş yetenekleri ay ışığında görüş sağlayacak şekilde adapte olmuştur. ayın güneş ışığını yansıtmaması memelilerin gece görüş yeteneğine sahip olmamalarını, gece hareket edememek de belki de hiç evrimleşmemelerine sebep olacaktı.

ay ışığı kıymetlidir. uğrana şiirler, şarkılar yazmaya değecek kadar değerlidir.

kaynak: bbc science focus