EKONOMİ 19 Haziran 2019
54,2b OKUNMA     777 PAYLAŞIM

Berlin'de Kiralara Zam Yapmak Neden Yasaklandı?

Dün (18 Haziran 2019) toplanan Berlin Senatosu, kentte beş yıl boyunca kiralara zam yapılamayacağını karara bağladı. Artışın sebebi temel olarak düşük enflasyon ve kira artışları arasındaki orantısızlık diyebiliriz.
iStock

Olay nedir?

Berlin'de son on yılın enflasyonu çok düşük olmasına rağmen ev sahiplerinin son 12 yılda kiralara %117 zam yapması, Berlin Senatosunun kararıyla beş yıl boyunca kira artışının yasaklanması sonucunu getirdi. Senato, kalıcı olması için 2020 yılına kadar hazırlanıp yasalaşması planıyla yeni bir tasarı daha hazırlayacak. Kira zammı için sebep gösterilen ev yenileme ve tadilat işleri de izne bağlanmış durumda.

Berlin'de ikamet eden bir yazarın durum açıklaması

bu karar, rantçı pezevenklere kapak olmuştur. almanya'da son 15 senede büyük inşaat ve emlak şirketleri terör estiriyor. mahallede yeşil alan mı var, hop belediyeyle anlaşıp oraya da bina dikiyorlar. daha fazla apartman için lobi yapıyorlar. sürekli olarak bu planlarını sosyal konut, dargelirli için de iyi olacak şeklinde satıyorlar, ama neticede 3 tane sosyal konut yapıyorlarsa 20 tane süper lüks ve pahalı daire yapıyorlar.

berlin'de bir şirket yaptığı daireleri satmıyor. otel zinciri sahibi de olan bu şirket daireleri fahiş fiyatlarla kiraya veriyor. almanya genelinde 15 bin daireleri var. bu şirketlerin kontrolü olsun, almanya'yı almanya yapan kırsalda endüstri sayesinde büyük şehirler yerine ülke geneline yayılmış nüfus anlayışının "berlin'den başka yerde yaşayamam" diyen gerizekalı hipsterlar ve prekarya yüzünden tersine dönmesi olsun, önümüzdeki yıllar zor geçecek.

berlin, hamburg gibi cazibe merkezleri çoktan sorun yaşamaya başladı. yüksek kira-emlak fiyatları, trafik, hayvan gibi 15 metrekare evlerde yaşama, yetişkin olup hala öğrenci evinden çıkamama, şehir merkezlerine rağbet ettikçe kamuya ait alanların inşaat şirketlerine kamu yararı var diye verilmesi ve kat sayısındaki artış şimdilik görünenler. bu trend arttıkça şehirlerde sınıf ayrımı daha görünür hale geliyor. eskiden orta sınıf sayılan bazı meslek erbabı da getto ya da getto civarı sayılan muhitlere yerleşmeye başladı. eskiden getto sayılan yerlerin bir kısmı da mutenalaştırıldı, işçi, öğrenci, alt sınıfın oralarda oturması imkansız.

almanya'yı almanya yapan sosyal devlet anlayışı 90'lardan sonra yavaş yavaş bitirildi, şimdi etkileri iyice ortaya çıktı. işsizin maaşını ben mi vereceğim diye öten dangalaklar anne babaları gibi süresiz iş kontratı imzalayamıyorlar, iş garantileri yok ve yine anne babaları gibi aldıkları mortgage kredisi ile bahçeli villa sahibi olamıyorlar artık. orta sınıf, start up'larda köle oldu, flat hierarchy ayağına yükselme şansı olmayan işlerde kovulmayı ya da start up'ın voliyi vurduktan sonra kapatılmasını bekliyor.

yani yasa bunu geriye çeviremez. olan yeni eve çıkacaklara olacak. şu anda yeni ev kirası ortalama 1 birimse 1,5 birim olur yakında. yani 5 yıllık artışı toptan kilitlerler baştan. sorun çok daha derin: almanya, ingiltere ve fransa gibi sınıf farklarının daha çok görünür olduğu bir ülke haline geldi, dahası artık almanların da bir kısmı alt sınıf.

Bir Sözlük yazarının bu karardan birkaç ay önceki tespiti

berlin, 3 milyon insanın ev aradığı bir şehir. zaten toplam nüfus 4 milyon ve şehirdeki konut sayısı da 882.000 falandı sanırım. yani buraya göçerseniz evsiz kalıp her ay geçici başka bir yere taşınma ihtimaliniz yüksek. paylaşımlı falan ev bulabilirsiniz kasarsanız ama genç de değilseniz, gidip bir çinli, bir afganlı, bir de bangladeşli ile yaşamak zorunda kalabilirsiniz ve bu sinir bozucu olabilir. diyelim ki 6 ay boyunca binlerce ev ilanına başvurdunuz ve 2 tanesinden evi görme izni geldi. ev görmeye gittiğinizde evde 250 kişi falan olacak. şaka değil gerçek. diyelim ki inanılmaz ballısınız ve 250 kişi arasından siz seçildiniz ve evi tuttunuz diyelim. 43 m2, 1 oda, kutu gibi, sikimsonik ve hafif bok kokan bir ev için de 1000-1100 euro kira ödemeyi kabul etmeniz gerekiyor. depozit için 3000 (3 kira), ıvır zıvır için de 2000 euro kenarda bulundurun. 

bu işleri kafaya takan bir tip iseniz ve mecbur değilseniz asla cihangir'deki teraslı, yüksek tavanlı, aylık kirası 400-500 euro ödediğiniz evinizi bırakıp gelmeyin.

Kirada Oturmak Yerine Kredi Çekerek Ev Almak Sahiden de Mantıklı Bir Seçim mi?