TARİH 5 Haziran 2017
38,3b OKUNMA     983 PAYLAŞIM

Bir Hafta Neden Yedi Günden Oluşmaktadır?

Bir haftanın yedi günden ibaret omasının altındaki mantık nedir? Nasıl bir tarihi var ve kimler tarafından yedi gün olmasına karar verilmiştir? Sözlük yazarları haftanın yedi gün oluşuyla ilgili sizleri aydınlatıyor.
iStock.com


cevabı için tek-tanrılı din - özellikle de yahudi - mitlerine, kadim uygarlıkların kozmolojik öğretilerine, roma imparatorluğu'nun idari stratejilerine kadar birçok farklı kaynağa gitmek icap ettiğinden yanıtlanması çok da kolay olmayan bir sorudur. 

yalnız şurası biliniyor ki, yeni günlü hafta sistemi roma imparatorluğu zamanında yürürlüğe kondu. 

tabii "7" kritik bir sayı modern-öncesi (avrupa, hint, islam vb.) bilimsel-kozmolojik algılarda. söz gelimi 7 gezegenin - ki dünya-merkezli evren algısında bunlar ay/kamer, mars/merrih, venüs/zühre, merkür/utarit, güneş/şems, jüpiter/müşteri, satürn/zuhal - kendilerine hasredilen çeşitli özellikler ve kişilikler neticesinde her ay belirli günleri etki altına aldığı düşünülüyor. zaten bugünkü latin dillerinde - fransızca, italyanca örneğin - günlere verilen isimlere bakılsa net olarak görülür: pazartesi-lunedi(it.)-lundi(fr.) -->ay/lunaris; salı- mardi(fr.)-martedi(it) -->mars ve hatta pazar-dimanche(fr)-domenica(it.)-->güneş, yani evrenin kralı, hakimi anlamında.


ama, evet epey önemli, üzerinde düşünülmesi ve çalışılması gereken bir soru.

"fırat-dicle vadisi'nde gökyüzünü seyredenler, kısa sürede güneş ve ay'ın yanı sıra beş parlak yıldızın da kalan "sabit" yıldızlara oranla konum değiştirdiğini keşfettiler. gezegenler dediğimiz bu hareketli yıldızlara (yunanca "gezinmek" anlamındaki sözcükten) tanrı ve tanrıçaların isimleri verildi ve bunu hala yapmaktayız. beş parlak yıldıza merkür, venüs, mars, jüpiter ve satürn diyoruz. güneş ve ay'ı da katacak olursak, bu türden yedi gezegenin bir araya gelmesiyle sonunda yedi günlük hafta doğdu, her gezegen bir günden sorumluydu. bir zaman birimi olarak hafta, babilliler tarafından bu şekilde oluşturuldu ve ilk kez yahudiler, sonra hıristiyanlar ve onların aracılığıyla da tüm modern dünya tarafından kabul edildi."

kaynak:
isaac asimov
bilim ve buluşlar tarihi
(sayfa 36)

7 sayısına kutsallıkla ilgili insanlık tarihinde pek çok atıf yapılmaktadır;

- tanrının dünyayı 7 günde yarattığına inanılması,
- müzikte başlıca 7 notanın olması,
- renklerde 7 temel rengin olduğuna inanılması,


bildiklerim bunlar. bu kutsallık nedeniyle de, haftanın 7 gün yapılma ihtimali yüksek. ruslar bir zaman haftayı 10 güne çıkarmış, tutmamış, fransızlar bir zaman haftayı 5 gün yapmış tutmamış. sonuçta geçmişten kalan bu durum günümüze kadar devam etmiş.