TARİH 16 Eylül 2021
40,2b OKUNMA     568 PAYLAŞIM

Bizans'ın Tam 800 Yıl Boyunca Kullandığı Sönmeyen Ateş: Grejuva (Rum Ateşi)

Sönmeyen ateş, grejuva, Rum ateşi nedir? Tarihin, gizemini hala koruyan acayip silahlarından birini inceliyoruz.

nedir, ne değildir?

kükürt, sönmemiş kireç ve petrolden yapıldığı düşünülen, püskürtülerek kullanılan ve en önemli özelliğinin her türlü ortamda yanabilmesi olan zamanının en etkili silahı. callinicus isimli suriyeli bir kaçağın, iskenderiyeli kimyacılardan (ç)aldığı bilgiyle bu silahı 673 yılında icat ettiği sanılıyor. ilk olarak 677 yılında istanbul'u kuşatan arap donanmasının, dekoratif aydınlatmaya dönüştürülmesinde kullanılmış. daha sonra istanbul, viking ve venedik donanmalarından çıkan ışıklarla bir kez daha aydınlanmış, halk kemiklerine kadar ısınmış.

grejuva, game of thrones'daki wildfire'ın gerçek versiyonudur

greek fire (yunan ateşi) diye de anılır.

yedinci yüzyılın bizans imparatorluğu'nda geliştirilen yunan ateşi, alev makinesi gibi tüplerden ateşlenebilen veya kaplardan el bombası gibi fırlatılabilen yıkıcı bir silahtır.

değdiği her yüzeye yapışan, ateşi su ile söndürülemeyen ve önüne çıkan her şeyi yakan yunan ateşi, deniz savaşlarında oldukça kullanışlı olmuştur.

ms 670'lerde bizanslılar, gemilerine monte ettikleri borulardan püskürttükleri yunan ateşi sayesinde konstantinopolis'e saldıran bir arap filosunu etkisiz hale getirmiş ve yunan ateşi, imparatorluğun 15. yüzyıla kadar ayakta kalmasına yardımcı olan cephane üstünlüğünü sağlamıştır.

içeriğinin ne olduğu bilinmeyen yunan ateşi, heliopolisli bir yahudi olduğu söylenen callinicus tarafından yaratıldıktan sonra, içeriği devlet sırrı haline gelmiştir. tarif bir süre sonra kaybolup/unutulup gitmiştir.

eğitimli tahminlere göre petrol, nafta, sönmemiş kireç ve kükürt içermektedir.

bbc history extra

neden kolay söndürülemediğine dair bir tahmin

benim bildiğim: saf sodyumu keçe ile sarıyorsun. üstünü zifte buluyorsun. ateşe verip bir gemiye attığında düşman elleşmezse ziftin yanmasından ötürü yakıyor gemiyi. söndürmek için üzerine su dökersen bu seferde keçe suyu emdiği için su, sodyumla tepkimeye girip patlıyor. yani gemi yine yanıyor. yapılması gereken atılan keçe topacı bir maşa vb yardımı ile alıp denize geri atmak. ama tabi o dönemde bunu bir gemi tayfasına anlatmak anlamasını sağlamak ve o heyecan ve fecir halinde iken sakince bir maşayla o topacı tutup denize atmasını sağlamak çok zor.