Buharlı Makinelerin Verimliliğini Artırarak Sanayi Devrimini Hızlandıran Mucit: James Watt
Kimdir?
buhar makinelerini geliştirerek verimliliklerini ve kullanım alanlarını attıran mucit. ölümünden 60 sene kadar sonra adı ingilizler tarafından güç birimine verilmiştir. (bkz: watt)
Kısa hikayesi
iskoçya'nın glasgow şehrinde bir profesör, bozulan bir buhar makinesini tamire vermişti. thomas newcomen'in icadı olan bu makine o devirde çok ilkel bir durumdaydı; çok az bir randıman verebilmek için çok miktarda buhar ve kömür harcıyordu.
tamirci, bir yandan makineyi tamir ederken bir yandan da enerji kaybı önlendiği takdirde makinelerden büyük faydalar sağlanacağını düşünüyordu. bu konuda çalışmaya başladı ve sayısız deney yaptı. nihayet, 1769'da kendi buhar makinesini bitirdi. bu makine, yalnızca bir pompayı çalıştırmakla kalmıyor, bir değirmeni ya da bir dokuma tezgahını da çalıştırabiliyordu.
basit bir teknisyen olan bu kişi james watt'tı.
Hayatına dair
çok fakirlik çekmiş, karısının ölümünden sonra 6 çocuğuyla tek başına kalmıştır. eğer yanındaki insanların desteğini almasaydı belki de şu an tarihe gömülmüş bir insan olacaktı fakat ona itici güç olan arkadaşları ve kendi zekası sayesinde buhar makinesini upgrade etmiştir. hemen ardından çıkarılan patent kanunu ile ölümünden önceki son 25-30 yılı zenginlik içinde geçirmiştir. sanayi devrimini dolaylı olarak başlatan insandır.
Önemli birkaç noktaya değinelim
buhar motorunu icat etmeyen, icat edilmiş bir motoru geliştiren mühendis. fakat gerçekten mucit. adam emekli olduğunda bile boş durmamış ve onlarca patent almış. isminin de elektriksel güç birimine verildiğini söylemek lazım. bu da büyük bir onur.
emekli olduktan sonra şirketi çocuklarına devrederek icatlarına dönmüştür. bu dönemde de teleskop ile mesafe ölçümü, mektup kopyalama cihazı, yağ lâmbasında iyileştirmeler, buhar merdanesi ve heykel kopyalama cihazı geliştirmiştir.
tekrar etmekte fayda var: james watt mekanik mühendisidir (ondan önce makine bildiğimiz anlamıyla yoktu), sonradan da icatları ile ilk makine mühendisi olarak kabul edildi ama fizikçi değildi. aynı zamanda kimyagerdi.