DOĞA 27 Temmuz 2021
24,3b OKUNMA     452 PAYLAŞIM

Cırcır Böcekleri Sayesinde Hava Sıcaklığını Ölçmeyi Keşfeden Dolbear Yasası

1837-1910 tarihleri arasında yaşayan Amos Dolbear tarafından kanunlaştırılan yasa, doğa hakkında ilginç bir bilgi sunuyor bizlere.
iStock

dolbear yasası, amerikalı bir fizikçi olan amos dolbear tarafından 1897 yılında "bir termometre olarak cırcır böceği" makalesinde keşfedilmiş yasa.

yasaya göre cırcır böceğinin dakikadaki ötüş sayısıyla havanın sıcaklığı (belirli sıcaklıklarda) arasında orantı bulunmakta. ve bu orantı bize havanın kaç derece olduğunu söyleyebilmekte. işte o yasa:

N60: Cırcır böceğinin bir dakikadaki ötüş sayısı. Tc: Celsius cinsinden sıcaklık.

yani formüle göre bir cırcır böceği dakikada 180 defa ötüyorsa havanın sıcaklığı 30 santigrat derecedir. formül için kısayol isterseniz cırcır böceğinin 8 saniyedeki ötüş miktarına 5 eklemek de aynı sonucu verecektir.

Amos Dolbear


sevgili amos cırcır böceklerinin soğuk havalarda daha az kanat çırptığını sıcak havalarda da daha çok kanat çırptığını gözlemlemiştir yani yukarıdaki formülde de bahsedildiği üzere çıkarttıkları ses ile (cırlama) hava sıcaklığı doğru orantılıdır.

ben de fahrenhayt cinsinden ölçümün formülünü buraya iliştirivereyim.

sıcaklık(f)=50+(n-40)/4
n=kanat çırpış sayısı

esenlikle...