Coca-Cola'nın Bugün Kimselerin Aklına Gelmeyen Tesadüfi Keşfediliş Hikayesi
acaba bir kılıç yarası, bir sektörü uluslararası boyutta değiştirmiş olabilir mi?
karakterimiz; doğumu (knoxville/crawford), çocukluğu (rome), yüksek okul yılları (mason) ve tüm iş hayatı boyunca (columbus ve atlanta) abd'nin georgia eyaleti sınırları dışına hiç çıkmıyor ama buna karşın günümüzde dünya genelinde tanınan biri, tam olarak kendi adıyla olmasa da...
genç delikanlı, georgia tıp okulu'nda eğitimini tamamlayarak 1850 yılında, henüz 19 yaşındayken lisanslı bir sağlıkçı olarak hayata atılıyor ama esas uzmanlığı kimya. tıp ve cerrahi üzerine kısa süreli çalışmalarını takiben columbus'ta kendisine ait bir eczane açıyor.
patlak veren amerikan iç savaşı'nın bilindik çarpışmalarından biri olan columbus muharebesi'ne (16 nisan 1865), konfederasyon ordusu'nda görevli olarak yarbay rütbesiyle katılıyor ve çarpışmalar sırasında göğsüne aldığı ciddi kılıç yarası, amerikan kapitalizminin küresel ölçekte etkinliğinin önemli simgelerinden birinin doğuşuna giden süreci başlatıyor. çok ilginç değil mi? bir iç savaş, bir kılıç yarası, ve...
savaşta aldığı bu yaranın iyileşme sürecinde, acısını dindirebilmek adına morfin almaya başlıyor ve elbette sonunda morfin bağımlısı oluyor. bağımlılığından kurtulabilmek amacıyla da morfin içermeyen ağrı kesici üretebilmek adına deneysel çalışmalar yapıyor. keşfettiği ve talep gören deneysel, hafif alkollü içeceğin daha büyük ölçekte pazarlanabilmesi için işyerini columbus'tan atlanta'ya taşıyor, ortakları oluyor...
nihayet eyalet genelinde alkol ile alakalı kısıtlamalar devreye girdiğinde de alternatif bir alkolsüz içecek üzerinde çalışıyor. deneme yanılma çalışmaları sürecinde, tamamen tesadüfen icat ettiği alkolsüz gazlı formülün ilk bardağı, 8 mayıs 1886 tarihinde atlanta'da ortağı olduğu jacobs eczanesi'nde satışa sunuluyor... sunulur sunulmaz da piyasayı sallıyor.
hikayenin ana karakteri mucidimiz: john stith pemberton
ve isim babası da pemberton'un ortağı ve aynı zamanda muhasebecisi frank mason robinson olan ünlü içecek de elbette tahmin ettiğiniz üzere coca cola...
dr.pemberton, ağustos 1888'de 57 yaşında mide kanserinden hayatını kaybediyor. ölümüne giden süreçte de morfin bağımlılığı devam ettiği için şirket hisselerini peyderpey satıyor. icadının bir gün, ülke genelinde ünleneceği hayaliyle elindeki son hisseleri oğluna bağışlıyor. ama babasının ölümünü takiben oğlu charles da elindeki hisseleri $1.750'a devrediyor, yani günümüzün alım gücüyle yuvarlak olarak hesaplanırsa, yaklaşık $50.000'a...
kaynak:
mucit john stith pemberton
isim babası frank mason robinson