Daha Önce Düşünülmemiş Bir Şey Yapmanın Sandığınızdan Daha da Zor Olması
basit gibi görünen zor işler... daha önce kimsenin aklına gelmemiş bir fikirle çıkagelmek bu işler içinden en zor olanıdır.
evet yaratıcı olmak zor bir şeydir ve herkes yaratıcı olamaz. bu zaten bilinen bir şey. ama mesele yanlış anlaşılmasın, durum yaratıcı olmanın zorluğuyla ilgili değil, insan sayısının çokluğuyla ilgili bir durum.
insanlar genelde milyon, hele milyar gibi büyük sayıların ne denli büyük olduklarının farkında olmazlar. çünkü bu tür sayıları gerçek hayatta gerçek karşılıklarla görmeyiz. bu sayılar bizler için birer sembol, birer istatistiktir. mesela bir milyonun ne kadar büyük olduğunu algılayabildiğimizi sanarız çünkü o paraya mesela bir araba satın almışızdır. ama esasında bir milyonu sadece banka hesabımızdaki bir sembol olarak görürüz ve büyük bir sayı olduğunu düşünmemizin sebebi de onun hakikaten de ne kadar büyük olduğunu görmüş olmamız değil, o parayı kazanmak için zorluk çekmiş olmamızdır. hadi diyelim ki bir milyon lira parayı fiziki olarak elimizde tutuyoruz, o zaman da en fazla o bir milyon lirayı 100 veya 200 liralık banknotlar halinde görmüşüzdür. şu koca sözlükte bir liralık bozuk paralarla bir milyon lira görmüş biri olduğunu sanmıyorum.
yüz bin nokta içerdiği belirtilen bir görsel
bunun yanı sıra, insanlar milyon ile milyar arasında ne denli büyük bir fark olduğunu da genellikle idrak edemezler. birçok kişi için "sekiz milyar insan" cümlesi basit bir istatistikten ibarettir. cümlenin ağırlığını idrak etmez çoğu kişi. çünkü her nedense milyon ile milyar arasındaki fark sanki yüz bin ile bir milyon arasındaki farkmış gibi algılanır. insanlar bir milyarı bir milyonun on katı zannediyor demeye çalışmıyorum, yanlış anlaşılmasın. sadece aradaki devasa farkı oturup düşünen az insan olduğunu söylemeye çalışıyorum.
bu konuya bir örnek vermek istiyorum
oturup hiç durmadan her saniye bir sayı ilerlemek üzere bir milyona kadar saydığımızı düşünelim. bu durumda bir milyona kadar saymak toplam 12 günümüzü alacaktır.
ama eğer aynı şeyi bir milyar için yapmak istersek, bir milyara kadar saymak toplam 31 yıl 8 ay sürer. hatırlarsanız dünyada 8 milyar insan var demiştik. her saniye bir kişiyle tanışsak dünyadaki bütün insanlarla tanışmamız toplamda 253 yıl 4 ay sürer.
ayrıca 8 milyar insan da sadece şu an hayatta olan insan sayısı. mesela 1900 yılında hayatta olan bir milyar 600 milyon insan vardı ve bu insanların hiçbiri bugün hayatta değil, çünkü günümüzde hayatta olan en yaşlı insan 1907 doğumlu. muhtemelen birkaç kişi hariç 1800 yılında hayatta olan kimse de 1900 yılını görmedi. bu şekilde ekleme yapa yapa hiç değilse milattan sonrası için 8 milyar sayısına birkaç milyar daha ekleme yapmak mümkün.
şimdi biraz düşünelim
bu milyarlarca insanın her birinin düşünmek için bir ömür zamanı, her birinin aklından geçen milyonlarca fikir olduğunu hayal etmeye çalışmak bile insan algısının dışında bir şey. nicelik olarak idrak sınırlarımızın dışında bir şey bu kadar insanın aklından geçen milyonlarca düşüncesini hayal etmeye çalışmak.
iddia ediyorum, bir deney yapsak ve bu deneyde sadece şu an hayatta olan bütün insanlara hiçbir sınır veya bağlam zorunluluğu getirmeden orijinal bir aforizma uydurmasını söylesek, ortaya diğerleriyle tıpa tıp aynı şeyi söyleyen binlerce insan çıkacaktır.
aforizma durumunda aforizma bir miktar sınırlı bir alan olarak görülebilir ve ama hayatı boyunca düşünen milyarlarca insanın hayal gücü de sadece tek bir konu üzerine düşünerek geçmediği için birçok konuda daha önce kimsenin düşünmemiş olduğu bir fikirle ortaya çıkmak çok zordur.
mutlaka bir arkadaşınıza gidip "şöyle şöyle olayların yaşandığı bir film olsa ne güzel olurdu" dediğiniz ve "ya öyle bir film var zaten ismi de şu" cevabını aldığınız bir anınız vardır. öyle bir film var, çünkü olmaması daha mantıksız olurdu.
o yüzden çok beğendiğiniz bir fikri daha önceden birinin bulmuş olmasına üzülmeye gerek yok. çünkü daha önce birinin bulmuş olması üzülünecek bir şey değil, daha önce birinin bulmamış olmadı sevinilecek bir şey.