Damacana Kelimesi Türkçeye Nereden Geldi?
efendim bu "damacana" kelimesi dünya dillerini dolaşıp türkçeye gelene kadar evrile çevrile bir hal olmuştur.
ilk olarak, türkçeye fransızcadan geçmemiştir. seslerin en çok benzeştiği dil olarak italyanca düşünülebilir. kelime türkçeye belki de denizcilerin kullandığı diğer terimlerle birlikte italyanca "damigiana"dan geçmiştir. (acaba?)
gelelim sözcüğün italya macerasına: damigiana teriminin italyancaya fransızca "dame jeanne"dan geçtiği doğru olabilir. fakat jeanne hanımefendi, şarabı aşırı büyük şişelerde tüketmeyi seven irice bir güney fransız kadını değil, yine başka bir dilden fransızcaya aktarılan bir sözcüğü kolay söyleme amacıyla ses benzeşmesi yöntemi ile üretilmiş hayali bir karakterdir. nitekim fransızcadaki jeanne, ingilizce konuşulan ülkelerde cinsiyet değiştirip boyunu kısaltmış ve "demijohn" haline gelmiştir. ingilizce ve fransızca, damacananın kökeninde aynı dilden etkilenmiştir.
o dil de arapçadır. arapça "damacana" olarak kullanılan bu sözcük türkçeye doğrudan arapçadan geçmiş olabilir. fakat damacananın anavatanı arabistan da değil, pers ülkesinde yer alan ve cam işleri ile ünlü olan (tahminen ilk damacananın yapıldığı) "damaghan" kentidir. kısacası etimolojik etkilenme bu kez batıdan doğuya değil, doğudan batıya doğru yönelmiştir. sözcüğün batıya gittikçe ses bozulmasına uğramış olması da bunu açıkça göstermektedir zaten.