EKONOMİ 30 Ekim 2020
79,4b OKUNMA     740 PAYLAŞIM

Dolar ve Euronun Türk Lirası Karşılığını Belirleyen Algoritma Nasıl Çalışıyor?

Doların, euronun, kısacası yabancı paraların Türk lirası karşılığını kim, nasıl belirliyor? Bu soruyu kısaca açıklamaya çalışalım.

kuru asıl belirleyen şey, yerli ve yabancı piyasa yapıcı bankalardır. buna interbank piyasası denir. belirlendiği yer londra ya da istanbul'dur denemez çünkü elektronik olarak gerçekleşir.

piyasa yapıcı bankalar, her saniye elektronik platformlara dolar/tl'yi almak istedikleri fiyat ve satmak istedikleri fiyat olmak üzere alış ve satış kotasyonu girerler. bloomberg, reuters, 360t, integral vs. yazılımlara girilir yani bu kotasyonlar. bu platformlar, örnek olarak akbank'ın girdiği kotasyonu alır, citibank'la march ederse anlık fiyat oluşmuş olur. aslında borsanın işleyişi gibidir. bu platformlarda her an yaklaşık 200 banka alım-satım kotasyonlarını girer, sistem emirleri march eder ve anlık genel bir fiyat oluşmuş olur. dolar/tl olarak ekranda gördüğünüz rakam budur.

siz, bu bankalar arası piyasaya erişemezsiniz, sadece bankalar emir girebilir. bu sistemlerde oluşan fiyat, daha sonra banka tarafından üstüne kâr marjı eklenerek internet sitesinde, şubede yayınlanır; siz de o fiyattan alım-satım yaparsınız. örnek; sistemde oluşan alış 8.3040 satış 8.3060 ise banka bunu kendi cep şubesinde 8.3010 - 8.3080 yapar; hem alım, hem de satımdan kazanır.

döviz büroları da bloomberg, reuters vs. üstünden bu oluşan kuru alırlar ve ona göre kendi marjlarını ekleyip yayınlarlar. bu sistemler döviz bürosuna banka ile işlem yapma hakkı da tanır, yani ekrandan gördüğü fiyat üstünden banka ile işlem yapabilir. ama bu bankalar ararası piyasa değil, banka ile 1-1 işlemdir.