Dünya Haritasında Bazı Ülkelerin Sınırları Neden Cetvelle Çizilmiş Gibi Düz?
özellikle kuzey afrika'da yer alan bu sınırların düz olması çöl olmasıyla bağlantılıdır fakat o ülkelerin çölde sınır belirlemekten üşenmeleri yüzünden değil, masabaşındaki sömürgecilerin çölleri önemsememesi sebebiyle düzdür. bildikleri yerleri ayırmışlar, bilmedikleri yerlerde iki bildikleri noktayı birleştirivermişler.
mısır ve sudan arasında, britanya'nın iki farklı sınır anlaşması yapması sebebiyle paylaşılamayan halaib üçgeni ve buna bağlı olarak kimsenin sahip çıkmadığı bir tavil bölgesi oluşmuştur. adamlar bi kere dümdüz çizmiş, diğerinde "hadi lan bu sefer düz olmasın, şuradan şöyle çıkalım" demiş. abuk bir durum oluşmuş. şimdi kimsenin değil bir tavil. zaman gelmiş, geçmiş, derken batılı bi manyak çıkmış, "madem kimse istemiyor, benim olsun o zaman buralar" demiş :)
sahra çölü boydan boya kum tepesi değil. sahra çölü'nde gayet de sınır belirleyecek, hat çekecek, koruyacak kollayacak koca koca kayalıklar, vadiler, sert zeminler var. buralar, az kişi yaşadığı ve verimsiz olduğu için devrin avrupalısı için önemsiz; fakat oranın yerlisi, kabilesi için düz çizgi çekilemeyecek kadar önemlidir.
ayrıca güney afrika çizilirken cetvel unutulmadı. somali, namibya, kenya, botsvana, tanzanya, uganda vs. hepsi sahra kadar olmasa da uzun düz sınırlara sahip. avrupalının bilebildiği yerler daha fazla olduğu, daha az çöl olduğu ve o zamanlar nispeten daha kıymetli bölgeler olduğu için daha şekilli sınırlar. 1800'lerde arap petrolü diye bir şey yok, kanlı elmas/altın vs. maden ganiydi.
şuraya da kısa bir güney afrika örneği girmek istiyorum. namibya haritasına bakın. bir şey çıkıyor namibya'dan. aman allahım, nasıl saçma bi çıkıntı:
sanki namibya ateş etmiş de, madagaskar'ı afrika'nın dışına itmiş. zimbabve de silahın dumanı... ya da bütün namibyalılar bir noktaya odaklanıp dikine sefer düzenlemiş gibi. niye var o çıkıntı? o zamanlar namibya'nın sahibi olan alman imparatorluğu, çıkıntının ucundaki, hint okyanusu'na dökülen nehre ulaşsın diye var. ulaşsın da diğer bir sömürgesi tanzanya'ya gitmek için kullandığı uzun ve tehlikeli ümit burnu rotasına alternatif olacak bir rota olsun diye. resmen ülkeden dışarı uzanmış adamlar.
bakın, bu 1913 koloni afrikası'nın haritasının şimdiki sınırlara bindirilmiş hali:
bakın, bu da oradaki kabilelerin bölgeleri:
sınırlar cayır cayır bölmüş insanları. resmen defrag gerekiyor kıtaya.
bir de yakından bir ek yapmak istiyorum. suriye-ırak sınırı, sykes-picot çizgisi. oldukça düz bir çizgidir. oradaki toplulukları gözetmeyi bırak, tam tersi birbirinden ayırmak hesap edilmiş, ülkeler ingiltere ve fransa arasında paylaşılmıştır. mark sykes ve françois georges-picot denen sömürgeci diplomatlar tarafından çizilmiştir.
cetvelle çizilmiş sınırlar ekseriyetle masabaşında çizilmiş sınırlardır.