Dünya'nın Düz Olmadığını Gözünüzle Anlamanızı Sağlayacak Basit Yöntemler
öncelikle düz dünya fikri, bir teori değildir. neden değildir? çünkü bilimsel teorinin bir tanımı var, o da şu: "teori, belirli bir alanda deneylendirilmiş gerçeklerin tamamını kapsayan bir açıklamadır." yani bilimsel teoriler deney ve gözlemle kesin olan verilere ihtiyaç duyarlar.
örnek vermek gerekirse: evrim teorisi bilimsel bir teoridir. evrimin mekanizmasını anlamak için deneyler sonucu elde edilen veri setleri kullanılır. evrim gerçektir çünkü veriler gerçektir. bilimin genel bir kaidesi olarak geliştirilen yeni hipotezlerle doğruluğu sınanmaya da devam edilecektir. bu eşsiz saygın gerçeğe ulaşma metodu son beş bin yılda bizi sefaletten kuantum dalgalanmalarını konuşacak noktaya getirmiştir. yöntemin çalıştığının kanıtı halihazırda içinde yaşamakta olduğumuz dünya'dır.
ve kendisi düz değildir. peki ben bunu nasıl biliyorum? sizin de kendi gözlerinizle test edebileceğiniz ve düz dünya'da imkansız olan yöntemler:
1. gölge boyu
aynı meridyende bulunan ve aranızda en az 400 km olan bir arkadaşınızla eşit boylarda birer çubuk alıp onu 90 derece açı ile yere sabitlerseniz, günün aynı saatinde yaptığınız gölge boyu ölçümü farklı çıkacaktır. dünya düz olsaydı bu mümkün olmazdı. aslına bakarsanız yunan matematikçi eratosthenes bu yöntemle dünyanın çapını 2300 yıl önce kabul edilebilir hata payı ile ölçmüştür. sizin ondan neyiniz eksik.
2. uçağa binin
2008 yılında yazılan şu makaleye göre 50.000 feet (15 km) yüksekte 60 derece görüş açısıyla dünya'nın kıvrımını gözlerinizle görmek gayet mümkün. uluslararası uçuş yapan çoğu ticari uçak bu yüksekliklere yakın uçuşlar gerçekleştirmekte. makaleye göre 35.000 feet de yeterli kıvrımı görmek için.
3. ay tutulmalarını takip edin
şu adresten lunar seçeneğini seçerek önümüzdeki dönemde türkiye'den gözlemlenebilecek ay tutulmalarını belirleyin. ay tutulması sırasında dünya ay ile güneş arasına girer ve gölgesi ayın üzerine düşer. gölgesi neye benziyorsa dünya'nın şekli de odur. öte yandan düz dünyacıların maalesef öngörü üretebilen bir modelleri de yok; güneş, ay ve dünya arasındaki ilişki hakkında. neylerine güvendiğinizi anlayamıyorum. bir sonraki ay tutulmasını doğru tahmin edebilen bir model yapsınlar önce. misket gibi dizmiş durumdalar güneş'i ve ayı dünya atmosferinin içine.
4. teleskop edinin
güneş sistemi'ndeki gezegenlerin çoğu 10-15 cm çaplı aynalı bir teleskop ile rahatlıkla görülebilmektedir. occam'ın usturası nedir, ne değildir; bilirseniz tüm gezegenlerin küresel olduğu evrenimizde bizimkinin düz olmasının mantıksız olduğunu da anlayacaksınızdır.
5. gece şehir ışıklarının az olduğu bir noktadan takımyıldızlara çıplak gözle bakın
kuzey yarımkürede olan türkiye'de büyükayı takımyıldızı kabak gibi görünecektir. oysa güney yarımküreden bir arkadaşınız aynı gece kıçını da yırtsa büyükayıyı göremez çünkü dünya düz değildir. aynısı güney haçı takımyıldızı için de geçerlidir güney yarımkürede görünür kuzey yarımkürede görünmez.
6. einstein'ın genel ve özel göreliliğini öğrenmeye gayret edin
kütleçekimini kavram olarak anlayacak kadar fizik herkese lazım. dünya'nın nasıl oluştuğunu anlarsanız, neden düz olamayacağını da anlarsınız. evrenin boş bir kısmına dünya kütlesinde madde saçarsanız kütlenin bir merkezde toplanacağını ve bu şeklin küreye yakınsayacağını anlamak zor değil. dünya kütlesinde bir tepsinin evrende şeklini koruyamayacağını öngörmek için newton fiziği bile yeterli. salaklığı ideoloji sanmayı bırakın.
bu örneklere sabah kadar devam edebilirim ama temel konu bu değil. temel konu şüpheciliği doğru anlamak. nitelikli sorgulamanın gereklerini doğru anlamak. doğru verilere nasıl erişilir, bunu anlamak. makale okumayı, hakemli dergileri tanımayı öğrenin. safsataya, beyin yıkamaya, manipülasyona prim vermeyin.
kişilere güvenmek sizi her zaman hataya sürükler. ben de dahil kimsenin lafıyla kanaat oluşturmayın. hele ki üzerinde fikir üreteceğiniz konularda asla insan temelli bir argüman kullanmayın. gerçek neyse onu arayıp bulun, onu elde etmek için kullanılan yöntemi sorgulayın. makaleler size bu imkanı seve seve vereceklerdir.
fikir, bilim değildir. bilim üretmek kolay değildir. dünya düz değildir.