geçen hafta dünyanın boyut olarak bilinen en büyük canlısıyla tanıştım

burada bahsettiğim canlı uzaydan gözlemlenecek kadar büyük ve yaklaşık 2500 yaşında. üstelik kendisinin farkına sadece son 10-15 senede varılmış...

burada bahsettiğim canlı armillaria ostoyae isminde dev bir mantar. mantarın boyutu 7 bin dönüm kadar ve yaklaşık 1500 futbol sahası büyüklüğünde, yani ortalama bir şehir boyutunda. şu anda oregon'un doğusunda yer alan bu mantar yüzlerce yıl boyunca kızılderililere hizmet vermiş. kızılderililer yüzlerce yıl boyunca bunun parçalarını kesip kesip yemişler ve bir çok hastalığa derman olduğunu düşünmüşler. beyaz insan buraya gelince de en başta buna dikkat etmemiş. ormanın ortasında duran kocaman bir mantar uzaktan bakınca binlerce mantardan oluşan ufak bir orman gibi gözükmüş.

bundan sonra bazı bilimadamları bu ormandaki mantarların hepsinin birbirinin aynısı olduğunu görmüşler ve bunun sebebini merak etmişler. dna testi dahil bir çok test yapılmış ve ormanın binlerce ufak mantardan değil tek ve dev bir mantardan oluştuğunu, "ufak mantarların" da aslında bu tek mantarın dalları ve yaprakları olduğunu anlamışlar. üstelik mantar ve kökleri yerin epeyce altına iniyor ve bir şehir büyüklüğünde bir alanı kaplıyormuş. mantarın yerin altındaki kökleri herhangi bir şehrin altındaki metro kadar karmaşık bir düzeneğe sahipmiş. zaten mantarın tüm köklerini birleştirince ortaya yüzlerce km'lik bir cisim çıkacakmış.

bu arada oregon sadece dünyanın en büyük canlısına değil aynı zamanda dünyanın en büyük ağacına da ev sahipliği yapıyor

eyaletin güneybatısındaki doerner fir isimli ağacın uzunluğu tam olarak 330 feet yani 100 metre. özel koruma altındaki ağacın 450-500 yaşında olduğu tahmin ediliyor. tırmanmak için profesyonel lisansa sahip olunması gereken bu ağaca tırmanmak da oldukça zor bir iş çünkü özel alet ve donanımla bile ağacın en üstüne tırmanmak saatlerce sürüyor.

dünyanın en büyük hayvanına gelince onun da oregon'a bir organik bağı var

pasifik okyanusunda yaşayan 30 metre uzunluğundaki ve 180 ton ağırlığındaki mavi balinalar yılda 4 defa oregon kıyılarına geliyor ve sahil kesiminden çıplak gözle izlenebiliyor. ne yazık ki bundan 3 sene önce 25 metre uzunluğunda bir mavi balina burada kıyıya vurdu ve hayatını kaybetti.

https://www.opb.org/…ticle/blue-whale-oregon-beach/

dünyanın en büyük canlısı, en büyük ağacı ve en büyük hayvanının yollarının aynı coğrafyada (oregon) kesişmesi ne kadar ilginç bir tesadüf.

Deniz Kabuklarıyla Başlayan Paranın Evrimi Neden Durdurulamaz?