UZAY 23 Temmuz 2018
83,6b OKUNMA     871 PAYLAŞIM

Dünya'ya Daha Yakın Olan Ay Yerine Neden Çok Uzaktaki Mars'a Koloni Kurmaya Çalışıyoruz?

Elon Musk'ın şirketi SpaceX'in Falcon Heavy roketi Mars yörüngesine oturması için kısa bir süre önce uzaya fırlatıldı. Gittikçe daha da heyecan kazanan Mars'ta yaşam konusuyla ilgili akıllarda şöyle de bir soru oluşabilir: Gezegenimize 384 bin km uzaklıktaki Ay yerine neden 55 milyon km uzaklıktaki Mars'a koloni kurmaya çalışıyor olabiliriz?
iStock


ay, dünyamıza mars'ın olduğundan 142 kat daha yakın, ayrıca ay'ın yer çekimi kuvveti mars'a göre daha düşük olduğu için yük taşıyan uzay araçlarını fırlatmak ay'da mars'a göre çok daha kolay. ancak buna rağmen dünya dışı ilk koloninin ay'da değil mars'ta kurulması planlanıyor. mars'ın ay'a göre daha "yaşanılabilir" olmasının birkaç nedeni var.

atmosfer

ay'ın atmosferi yok, yani ay'ın etrafını saran ve canlıların solunum için kullanabileceği bir gaz katmanı bulunmuyor. mars'ın ise karbondioksitten oluşan bir atmosferi var. bu bitkilerin fotosentez yapmaları için çok uygun bir atmosfer, yani solunabilir bir hava oluşturmak için bitki yetiştirmek yeterli olur çünkü fotosentez yapan bitkiler oksijen üretir. ayrıca karbondioksitten hidrojen yardımıyla su ve organik bileşikler (metan v.b) elde edilebilir.

ayrıca atmosferin varlığı gece ve gündüz sıcaklığı arasındaki farkın da daha düşük olmasını sağlıyor. ay'da gece gündüz sıcaklık farkı ortalama 270 santigrad derece civarındayken mars'ta bu fark sadece 80 santigrad derece civarı oluyor.

atmosfer olmadığında güneş ışınları atmosferde dağılıp gündüz bir gökyüzü oluşturamıyor. yani ay'dayken güneş doğmuş olsa bile gökyüzü aydınlanmıyor. mars'ın gündüzü ise şöyle görünüyor:


kısaca bir gök cisminin yaşanılabilir olması için en önemli kriter atmosferinin olup olmadığı. eğer atmosfer yoksa orada yaşamak mümkün değil.

gün uzunluğu

mars'ta bir günün uzunluğu -yani mars'ın kendi etrafında dönüşü için geçen süre- 24 saatten biraz daha fazla. ay'ın kendi etrafındaki dönüşü ise 28 dünya günü sürüyor. mars'ın günü neredeyse dünya'daki gün uzunluğuna eşit olduğu için mars'a yerleşen insanlar alışkın oldukları günlük saat düzenlerini değiştirmek zorunda kalmayacaklar.

su

mars yüzeyinde ve içinde su olduğu neredeyse kanıtlandı, ay'ın ise sadece kutuplarında az miktarda su bulunuyor. insanlar mars'a gittiklerinde ilk yapmaları gereken şey su kaynağı bulmak ve etrafına yerleşmek olacak. su sadece içmek için değil tarım yapmak için de gerekli.

ayrıca suyun ve atmosferin varlığı meteorolojik olayları da mümkün kılıyor.

yer çekimi

mars'ın yer çekimi ay'dakinin yaklaşık 2 katı. dünya'da 90 kilogram ağırlığındaki bir insan ay'da 15, mars'ta ise 34 kilogram gelir. yer çekiminin fazla olmasının en büyük avantajı atmosferdeki gazları gezegenin yüzeyine yakın tutması, solunum ve fotosentez için uygun bir alan oluşturması.

ayrıca yer çekiminin az olması insanların kemik ve kas kütlesini de azaltıyor, bu yüzden uzun süre uzay istasyonunda yaşayan astronotların kemikleri ve kasları son derece güçsüzleşir. ay'da uzun süre yaşamak insan vücudunu çok kırılgan ve güçsüz hale getirirdi.

yer çekiminin fazla olması sayesinde güneşten gelen solar radyasyon mars’ın kutupları tarafından emilerek zararsız hale geliyor. dünyamızın kutupları da solar radyasyonu emer ve kutup ışıkları da bu sayede oluşur. ancak ay’ın yerçekimi kuvveti bu radyasyonu zararsız hale getirmek için yeterli değil.

tarım

ay yüzeyi, atmosfer ve su olmaması, sıcaklık farklarının çok yüksek olması nedeniyle tarıma uygun değil, ayrıca ay yüzeyi regolith adı verilen camsı kaya tozlarıyla kaplı olduğu için bitki yetiştirmeye uygun bir toprak yapısı yok. mars'ta ise atmosfer ve toprak yapısının uygunluğu mars'ı bitki yetiştirmek için daha uygun kılıyor.

Ay, Aniden Ortadan Kaybolsaydı Neler Olurdu?