Fiyat Performans Anlamında Fark Yaratan Bayraktar TB2'yi Öne Çıkaran Detaylar
baykar bayraktar tb2'nin fark yarattığı nokta fiyat/performans ilişkisidir. teknolojinin son harikası değildir, oyuncak hiç değildir; orduların ihtiyaç duyduğundan ne bir eksik, ne bir fazlasıdır. akp'li vs muhalif kavgasını bir yana koyarsak, özellikle hükümetin aldığı yanlış kararlarla bizi tanksız, uçaksız bıraktığı günümüz koşullarında en olumlu inovasyondur.
male sınıfından amerikan bir reaper 17 milyon dolarken (ki bu bir f-16 fiyatına denk, o da kongreden geçer de satarlarsa), özellikleri daha düşük ama aynı faydayı sağlayan tb-2 ya da predator sadece 5 milyon dolardır. türkiye silah ihraç etmek konusunda abd kadar adam seçici değildir, isteyen siparişini memnuniyetle alır. yunanistan falan değilsen türkiye'nin ileride sana ambargo uygulama riski abd'nin ihtimali yanında bir hiçtir. işletme maliyetleri bir jetin 10'da biri kadardır, kaybetmenin büyük bir maliyeti yoktur, hızının yavaşlığı ve radar izinin nispeten düşük olması sebebiyle hedef sapma oranı gerçekten çok düşüktür. üç jeti iki operasyona kaldırmayarak hem bakım, hem yakıt masraflarına katlanıp, hem de gövde ömürlerinden yemeden, işletme maliyetiyle bayraktar zaten parasını iki üç operasyonda çıkartır.
nizami harpte zırhlılara etkili olduğu gibi, gayri nizami harpte de militan yapılanmalara etkilidir. kalkıştan sonra 2-3 saat yakıtı olan ve hızı dolayısıyla bir mevkiide uzun süre duramayan savaş jetlerinin aksine bir akbaba gibi bir bölgenin üstünde 24 saat durabilir, sonra görevi diğerine devreder, istediği hedef kendisini açığa çıkartana kadar günlerce bekleyebilir. bu hem taktiksel, hem psikolojik olarak büyük bir avantajdır. ne arazide gerilla rahat gezebilir, ne de düzenli ordu araçları ya da piyadelerini bir araya toplayabilir; “her an vurulabilirim” çekincesi karşı tarafın hareket kabiliyetine ket vurur, çoğunlukla da vurulurlar. jet gibi gelişini sesiyle duyurmaz, nöbet yerinde huzurlu huzurlu çay içerken bir bakmışsın artık tercihine göre ya allah'a kavuşmuşsun, ya odin'le valhalla'da partiliyorsun ya da isa'nın sürüsüne katılmışsın. neden öldüğünü idrak edemezsin, mam-l'nin düşerken son bir ıslık sesi dışında. ayrıca gemi ve denizaltı harbinde de oldukça etkililerdir, yakın gelecekte tanklar gibi denizaltı harbi konusunda da “game changer” olabilir, bak buraya yazıyorum.
kendi mühimmatı dışında üstündeki lazer işaretleyicilerle gerideki ordu birlikleri ve obüsler için hedeflerin konumunu anlık olarak işaretler, topçu birliklerinin isabet oranını arttırır.
yakın zamanda gelecek jet motorlu mius'lar eğer faz faz ilerlerken düşman topraklarına deep strike yapabilme kabiliyetine sahip olabilirlerse (ki çizimlerde mühimmatları gövde içinde sakladıkları görünüyor, yani belli oranda radar görünmezliğine sahip olacakları belli) ve bir miktar hava-hava saldırısına katılabilirlerse siha'lar gerçekten savaş tarihini değiştirebilir, bu konuda da öncü olabiliriz. mius'un insansız olduğundan geri dönme ihtiyacı bile yoktur, kendi maksimum menziline kadar düşman toprağına girip birkaç noktaya saldırı icra edip sonra kendini imha edebilir; bu belli oranda balistik füzeden bile daha nizami harbe uygundur, maliyet kısmını yazmıyorum bile. nasıl spacex geri dönebilen uzay roketleri yaptı, bu da bir nevi geri dönebilen ve avantaj olarak aynı operasyonda birden fazla noktayı vurabilen bir ekonomik balistik füzeye tekabül eder.
her şeyin dışında, bize motor sağlayan ukrayna'nın rusya tarafından işgalinin rusya için 5 sebebi varsa birisinin siha, helikopter, uçak vs. üretimimize ket vurmak olduğunu düşünüyorum. hatta abd'nin bile bunu öngörerek aynı sebepten rusya'ya “gel gel” çektiğini düşünmekteyim. fayda/maliyette gerçekten çığır açtık arkadaşlar; bu, dünyadaki bütün silah endüstrisi için rahatsızlık sebebi. hele tcg anadolu çıkartma gemisinden drone'lar kalkmaya başlarsa sen o zaman cümbüşü gör, dünyanın en işletme maliyeti yüksek yapıları uçak gemileri yerine mini siha uçak gemiler konsepti hem maliyet olarak büyük avantaj olacak, hem adriyatik, ege denizi gibi küçük, nispeten sığ denizlerde manevra kabiliyetiyle bir güç çarpanı olacaklar.
bir katı muhalif olarak siha'ları kötüleyenleri iyi niyetli de olsalar bilgisiz görüyorum. basit aletler deniyor; yapay zeka vs. donanımlarını bir köşeye koyarsanız haklısınız ama zaten siha'ların avantajı gövde yapılarının, motorlarının basit ve etkili olmalarıdır. işin kod ve know-how kısmı ise basit değildir. öyle olsa her ülke kendi siha'sını yapardı, değil mi? şu an akp, hükümet diye buna düşmanlık yapmak gereksiz. ki bu işlerin kökü 1998'e, hatta 1993'e uzanmaktadır. daha da geriye giderseniz bu kurumların birçoğu kıbrıs ambargosunda kurulmuştur. silah sanayii, hatta baykar firması bile eşittir akp demek değildir. hatta damadın babası ergenekon davaları döneminde tutuklanan askerleri bizzat ziyaret etmiş, desteklemiştir. bazen her şey göründüğü kadar basit değildir; ülke değişir, siyaset değişir, firmalar da o güne ayak uydurur. ondan dolayı çok da şey etmeyin, ülke için yararlı şeyler bunlar.