Günümüzde Neden Platon, Sokrates Gibi Filozoflar Yok?
onları tanımıyor olabilirsiniz ama varlar.
platon, sokrates ve aristoteles hakkında hâlâ konuşuyoruz çünkü onlar bir şekilde batı felsefesinin temelleri ve başlangıcını oluşturdular. geçmiş filozoflar inceliyoruz çünkü düşünceleri siyasi, dini sistemleri, kısacası bugün yaşadığımız yaşam biçimini doğurmuştur, bu yüzden bu toplumu anlamak istiyorsanız, onu bu hâle getirenleri, şekil verenleri okumak gerekiyor. eğer geçmiş filozoflar hakkında hiçbir fikriniz yoksa şimdikileri anlayamazsınız.
antik çağın filozofları, doğanın ve insan davranışının nedenini ayırt edecek araçlara sahip değildi, varlıklarının nedeni, gerekçeleri buydu. o zamanlarda felsefe bize yön vermede, gerçekliği incelememize izin verecek yeterli araçlara sahip olmadığımız için bilemeyeceğimiz şeyleri açıklamaya çalışırken yararlıydı, bu yüzden dinlere de felsefe denir, örneğin hristiyan, budist, hindu felsefesi vb. felsefeler, bilimsel gerekçesi olmayan düşünce akımlarıdır. bugün felsefe çok daha alakasız. felsefenin ait olmadığı bilimler, açıklanması gereken her şeyi açıklamaya yeterlidir, felsefeden geldiklerinde ancak kesin ve doğrulanabilir bir temeli olmayan spekülasyonların sonucu olan açıklamalar, kanıtlamaya çalışan kişilerin görüşleridir. gerçekten var olmayan bir şeyin varlığı, sahip olmayan ya da ihtiyaç duymayan bir şeye anlam ve amaç vermek...
bugün hayatta, gerçekliğin bileşimini ve yapısını belirlemek için mevcut olan çok daha fazla bilgiyle hareket ediliyor ve de bu eski zamanlardan çok daha karmaşık bir duruma yol açıyor. bugün filozoflar konuyla ilgili değil, bu nedenle geri kalanımız onlara daha az ilgi gösteriyoruz, çünkü bugün, spekülasyonu gerçek bir şey olarak doğrulamaya çalışmadan, doğal dünyaya daha titiz bir şekilde bakmamızı ve incelememizi sağlayan bilgi yolları var. ancak felsefeye olan ilgi, günümüz toplumuna hakim olan düşünce alanlarına katılım konusundaki yetersiz kapasitesini görmezden gelemeyeceğim -bu yetersizlik, mevcut koşullar içerisinde önyargılar ve kişinin kendi çalışma alanlarının sınırlı olması ile ilgisi var. toplum daha çok bugünün yansımasının adanmışları olduğu için, sosyo-teknolojik sorulara yöneliyorlar, bugüne kadarki değişmez faktörler sorularından çok uzak. insanlık hâli, felsefi meselelerin versiyonları ve günümüz filozoflarının önyargıları, insanoğlunun etik durumu üzerine düşünmekten uzak, bir dünya vatandaşının değil, bir sanayi vatandaşının psikolojisinin tipik bir örneğidir bu.
asıl sorun, etik ilkelerin insanlık durumu için değişmez olmasına rağmen, modern uygarlığın ve teknolojik toplumun ahlaki evriminin, bizi nispeten yakın zamana kadar ilkel insanlarda gelişen ve evrilen belirli psikolojik süreçlerden uzaklaştırarak etiği çarpıtmasıdır. belirli bir toplum için önerilen talepler ve sosyal ihtiyaçlar için sosyal taban bir şekilde geçici bir etik ile kesintiye uğratılıyor ve bunları değiştirmek mümkün olmayabiliyor. bu, sosyal bilimler, psikoloji ve sosyolojinin günümüz toplumunda sahip olduğu alakada oldukça belirgin hâle geliyor. bugün felsefeyle ilgili sorun, çok uzmanlaşmış veya belirli alanlara odaklanmış olmasıdır. felsefenin süper yıldızları bu alanlardadır. örneğin, ekonomi felsefesinde nancy cartwright veya ontolojide markus gabriel'dir. ve daha fazlası, slavoj zizek, angela davis, simone de beouvoir, luce ırrigaray, ludwig wittgenstein, heidegger, foucault ve meksikalı mauricio beuchot var. ve daha sayamadıklarım.
özetle, klasik filozoflar, alanın öncüleri olmakla ve aynı zamanda bugün hâlâ geçerli olan birçok insan düşüncesi ve kültürü olduğu için tanınırlar. olan şu ki, felsefe kelimesi artık 2000 yıl öncekiyle aynı anlama gelmiyor. 2000 yıl önce bir filozof kendini bilgiye adamış biriydi. bugün çok daha spesifik bir şey; fikirler, yalnızca kanıtlanabilir ve doğrulanabilir sonuçlara yol açarsa yararlıdır.