SAĞLIK 10 Nisan 2023
23,1b OKUNMA     286 PAYLAŞIM

Hamile Kalmak İsteyenlere Tavsiyeler

Hamile kalmayı düşünenler, hamileler ve yeni anneler için temel olarak bilinmesi gereken bilgileri ve birtakım tavsiyeler.

gebe kalmayı düşünenler, gebeler ve yeni anneler için temel olarak bilinmesi gereken bilgileri ve tavsiyeleri sizinle paylaştım.

öncelikle doğurganlık bilinci gerekir. peki nedir bu doğurganlık bilinci?

kadın ve erkek üreme anatomisi ve fizyolojisi arasındaki ilişkiyi ve buna bağlı olarak doğurganlık işlevini ve menstrüel siklusunun başı ile sonu arasında fertil döneminin ne zaman olduğunu bilmesidir.

menstrüasyon bittikten sonraki birkaç günde mukus gözlenmez ve buna kuru günler denir. sonra yapışkan, koyu kıvamlı pürtüklü çok az mukus salgılanmaya başlar. rengi sarı, beyaz gibi değişken olabilir. ovulasyon yaklaşırken mukus artar, incelir ve rengi berraklaşır, elastik ve kaygan olur, vajinada ıslaklığa neden olur, buna da ıslak günler- zirve günü de denir. ovulasyondan hemen sonra mukus azalır, yapışkan ve pürtüklü olur, vajina kuru hissedilir. vajinada ıslaklığın hissedildiği ilk günden başlayarak, kaygan, ince ve bol mukusun bitiminden sonraki üç güne kadar gün aşırı cinsel birliktelik önerilir. böylece gebe kalma şansı artar. 

tamam, bütün bunları öğrendik, iyi hoş da en fertil yani en doğurgan olduğunuz günler ne zaman?

menstrüasyon döngüsü 28 olan bir kadından örnek verelim; 14. gün en doğurgan olduğu gündür. bu 28 günlük döngüde (0-7. gün regl olunan zaman olarak hesaplayın.) yanlış hesaplama olasılığına karşın buna +/-2 gün ekleyeceksiniz. e tamam da benim döngüm 28 gün sürmüyor ki diyorsanız telaşa gerek yok, anlatıyorum. döngü gününüzden 14 gün çıkardığınızda en doğurgan olduğunuz günü bulmuş olacaksınız. kafada hiçbir soru işareti bırakmamak adına örneklendireyim; eğer bir kadının adet döngüsü 30 gün sürüyorsa 16. gün, 35 gün sürüyorsa 21. gün olacaktır.

hanımlar yaklaşın, sizlere çok önemli bir şey daha söyleyeceğim

eğer doktorunuz size doğumu vajinal mi, sezaryen mi yapmak istersiniz gibi şeyler soruyorsa başka doktor bulmanızı tavsiye ederim. çünkü bu, tercihe bırakılacak bir şey değil, üzgünüm. tıbbi açıdan bir sorun yoksa herkes vajinal doğum yapmalıdır. sezaryen bir doğum şekli değildir, ameliyattır. hatta büyük ameliyat kategorisine girer. belki doğum anında acı çekmezsiniz ama doğumdan sonra rahminiz kendini daha geç toparlar, sütünüz gecikebilir, anne-bebek bağlanmanız etkilenebilir, bebeğinizin bağışıklığı da etkilenebilir bundan. eğer iyi bir doğum ekibiyle çalışırsanız zaten gebeliğinizin başından itibaren buna hazırlanırsınız haliyle doğumunuz keyifli ve rahat geçer. bu sezaryen kötü demek değil, sezaryen gerekli olduğu durumlarda hayat kurtarıcıdır.

bunlar tamamsa diğer tavsiyelere geçelim

öncelikle sigara ve alkol kullanıyorsanız kesinlikle bırakmanız gerekir, gebe olunca bırakırım demeyin, o işler öyle olmayabiliyor. ki sigara ve alkol kadının doğurganlığını negatif etkiler. beden kitle endeksinizi ölçüp az veya fazlaysa bir diyetisyenle çalışın. bebeğin nöral tüp defekti riski açısından gebelikten üç ay önce ebe ve hekim eşliğinde folik asite başlanması önerilir. bu süreçte bir ebeyle çalışılmasının önemini vurgulamak isterim. ebeler yalnızca doğum anında değil, gebe kalmadan önce, gebelik boyunca, gebelikten sonra gebeyle ilgilenen, çocuklar 6 yaşına gelene kadar sorumluluğu altında olan bir sağlık profesyonelidir. sadece evinizde kullandığınız hızlı gebelik testlerine güvenmeyin, bazı durumlarda da pozitif çıkabiliyor. o yüzden eğer testiniz pozitif çıkarsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurup hcg değerinize baktırmanızı öneririm.

gebelikteki testleri asla ihmal etmemeniz gerekir, hatta her hastaneye gidişinizde de onların sonuçlarını götürün. ama tarihler unutulduğu için atlanabiliyor. bu yüzden bu tarihleri bir kenara yazabilirsiniz;

ikili test (11-14. hafta)
üçlü test (16-18.hafta)
18-22. haftalar arasında ultrasonografi ile fetal anomali taraması yapılır.

genelde gebelere "sen bir şey yapma, otur otur." denir. ama gebelikte haftada en az 3 gün, 30 dakika egzersiz yapılmalıdır. hamilelik boyunca yapılan düzenli egzersiz, maternal ve neonatal sonuçlara negatif etkisi yoksa, glisemik kontrolü güçlendirir. hatta bu vajinal doğumu daha rahat yapmanıza olanak sağlar. hiçbir gebelik izleminizi kaçırmamanızı ve tarihleri not almanızı tavsiye ederim. ilk izlem ilk on dört hafta içerisinde olur, zaten hekiminiz ve/veya ebeniz size bir sonraki tarihi söyler, bunları aksatmamanız yararınıza olacaktır. bebeğiniz doğduktan sonra bebeğinizi çıplak göğsünüze isteyin bebeğin tüm bakımları göğüste veya ten tene temas sağlandıktan sonra yapılabilir. bu bir dakikada tamamlanan bir şey değildir, en azından bir on beş dakika göğsünüzde kalsın ve erken emzirmeye başlayın. her gebenin emzirme eğitimi de alması gerekir. bebeğe ilk altı ay boyunca anne sütü dışında bir şey verilmez. hekim/ebe önermediği sürece kendi kendinize mama başlamamalısınız. anne sütü bebekleriniz için en sağlıklı besindir, hatta bebeğin ihtiyacına göre sütünüz değişiklik gösterir. memelerinizi ıslak bırakmayın, duştan sonra mutlaka meme uçlarınızı kurulayın. mümkün olduğunca sütyen giymeyin, giymeniz gerekiyorsa da bol sütyenleri tercih edin. 

bebeğiniz yataktayken emzirirseniz çok dikkatli olmalısınız bazı durumlarda o yorgunlukla uyuyakalıp bebeğinizin istemeden hava yolu açıklığını kapatmış olabiliyorsunuz, bu da en istemeyeceğimiz şeydir. emzirdikçe sütünüz gelir, sütünüz gelmiyor diye düşünüp bıraktığınızda süt gelme ihtimalini de azaltıyorsunuz. bebeğinize ilk altı ay boyunca su bile vermeyin, anne sütünde onun tüm ihtiyacı olacak besin öğeleri bulunur. bebeğinizin tek iletişim kurabilme aracı ağlamaktır, unutmayın. bebeğinizin aşı takvimini iyi bir yerde saklayın, aşılarını aksatmayın. emzirmek gebelikten korur diye bir söylem var. evet emzirme gebelikten korur ama etkili emzirme korur. bebeğinizi günde 8-12 defa beslemelisiniz. üç saattir uyuyorsa uyandırıp emzirmelisiniz. bu üç saati geçmemelidir. doğumdan sonra kanamalarınız olabilir. doğumdan sonraki kanamalarınız koyu kırmızı renktedir. kan içeriği fazladır. 1-4gün sürer. 4-10 gün arası pembe renktedir. 10-14 günden sonra 6. haftaya sarı renktedir. miktar olarak azalır. burada unutmamanız gereken şey rengi sarıya döndükten sonra kırmızıya tekrar dönüyorsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanız gerekir. son olarak ebeveynlik zor olabilir, eğer çok sıkışmış hissediyorsanız psikolojik destek almanızda fayda var. ebeveynlik uzun uzun üstüne konuşulması gereken bir konu, gerçekten bakabileceğinizi, sevebileceğinizi düşünüyorsanız sabır ve emekle bunu harmanlayıp iyi bir ebeveyn olabilirsiniz.