Harita Mühendisleri Tam Olarak Ne İş Yapar?
jeodezi ve fotogrametri mühendisliği memleketimin en ilginç mesleklerindendir. öncelikle bu mesleği serbest olarak yapmayı düşünen insanların arazide lahovoleyy diye bağırabilirken, belediye ve ya kadastroya girince müdür bey, uzaktan algılama bey diye incelikten kırabilecek esnekliğe sahip olmaları gerekiyor.
bu meslek dalı halk arasında harita mühendisi ya da kadastro mühendisi olarakta bilinir. genel olarak 5 anadaldan oluşur.
1. ölçme tekniği: bu dal ile akademik kariyer yapanlar ve topograf olarak adlandırılan arazi adamları ilgilenir. işin özünde bir noktayı en hassas ve doğru şekilde hangi yöntemle ölçerize kafa yorarlar.
2. jeodezi: bu tamamen akedemik bir olaydır ama 40 kilometre kareyi aşan ölçümlerde hemen devreye giren bir durumdur zira yerin çekim kuvveti ve yamukluğu işin içine girer.
3. fotogrametri: uydu ve hava fotograflarından harita elde etme işidir. mesleğin en acaip kısımlarındandır. bu işle meşgul kişiler nasada çalışıyorum havasındadırlar.
4. kamu ölçmeleri: devlet dairesinde çalışacaksan işte bu onu kapsar. arazi düzenlemeleri, ölçmeleri, hukuk, şehircilik, kadastro
5. kartografya: beyle puşt gibin ipne gibin bir şey olmanızı sağlayan derstir. size her şeyin bir gaz kütlesiyken nasıl dünyanın olduğunu ve haritacılığın temelini en has şekilde veren kısımdır. anlatılmaz yaşanır. devamı jeodezidir.
bu kadar açıklayıcı bilgi sonrası haritacı nasıl yaşar ne içer ne yer sorusuna cevap vermek gerekirse...
genel olarak haritacı adam kendi içinde ikiye ayrılır
ilk grup büro grubudur. bu insanlar bilgisayar başında yaşar. kullandıkları programını (autocad, eghas, netcad, microstation) yalamış yutmuş, artık programın kodlarını yazan kişilerin bile bilmediği özelliklerini bulmuş insanlardır. hareketsizlikten genel olarak kilo alma, fıtık ve çeşitli tikleri vardır. sürekli yazma ve hesaplama modunda oldukları için parmaklar, kollar ve favorim gözde seğirmeler olur. boş zamanlarında kanun ve yeni çıkan yönetmelikleri okurlar. kendileriyle tartışmak gereksizdir zira her zaman haklı çıkarlar. esnek olmak zorundadırlar. araziyi kendileri görmedikleri için genel olarak bir hatayı düzeltmek için gerekirse bir gün harcamaktan çekinmezler. bu insanların bir de şantiyeye yollanmış versiyonları vardır. bu insanlar artık 24 saat uyku harici bilgisayar başında oldukları için usb kahve ısıtıcısı ve usb traş makinası yılın icadı gibi görürler. (bu başka bir yazı konusu)
ikinci grup ise arazi adamlarıdır. bu kişiler yönetmelik, kanun ya da program bilmezler. program ile yapılacak bir şey varsa bunu büro ekibinden isterler. arazi ekibinin yegane işi arazide ölçüm yapmaktır. kışın soğukta, yazın sıcakta çalışırlar. gölge veya sıcak bir oda nedir bilmezler. araziyi kimsenin görmediği şekilde 3d olarak görür bunu 2d olarak kafada kurar ve son olarak ölçmeye başlarlar. normal alım (ölçüm) yaptıkları zamanlar güzel görünür ama bu işin sırtta poligon taşıma, kazma gibi kısımlarıda vardır. alet noktayı görmüyor diye bir ölçümü iptal edemezler bu yüzden gerektiğinde yangın merdiveninden sarkar, gerektiğinde 10m lik istinat duvarının üzerinde yusuf yusuf dururlar, gerektiğinde bir binanın sacının üstünde gezerler. genel olarak çamurlu, sakallı ve yorgun olurlar.
son olarak istisnalar kaideyi bozmaz tadında bu her iki grup içerisine de giren haritacılar vardır (misal olaraktan ben). bu kişilere gudalist denir. nerde eksik adam varsa oraya yamanır. genel olarak hiç bir konuda tam uzman olamazlar ama her yere gidip durumu kontrol altına alabilecek tecrübeye sahiptirler.
haritacı adam aç kalmaz. aç kaldım diyen tembel insandır. çalışma yerleri devlette dsi, belediye, kadastro, tapu, tck, iller bankası, maliye, teaş, anıtlar kurulu vb tüm devlet kurumlarında çalışabilirler. özel sektör olarak camia küçüktür. hemen herkes bir şekilde birbirinden haberdar olduğu için staj zamanı iyi bir elemansanız gene iş bulunması zor değildir. bu meslek yapı itibariyle yıpratıcı bir meslektir. sevilmeden yapılmayacak mesleklerdendir. ben büro elemanı olacam, ben arazi elemanı olacam demeniz bir şeyi değiştirmez. olaylar ve durumlar sizin konumunuzu belirler. hiç düşünmediğiniz bir zamanda ve yerde kendinizi beklemediğiniz bir durumda bulabilirsiniz. araziye çıkınca olmaz yerlere girmekten, uyuz itlerden korkmayacak, acaip bir gps ölçümünde allahın unuttuğu bir yerde kurtlar sizin aracınızı arkadan kovalarken sakin olabilecek esneklikte olmanız gerekir.
bir de dezavantajları vardır meslekten gelen. konu olarak avrupada jeodezi ve fotogrametri bölümünden 5 üniversite bölümü çıkarmışlardır. alan konu olarak bu kadar geniş olunca asla tüm konulara tam anlamıyla hakim olamazsınız. bu yüzden her zaman kıvırmaya hazır bir insan olursunuz. bilmediğiniz bir şey karşınıza çıkınca bilmiyorum yerine zaman kazanmak için genel, yuvarlak cümleler kurmak nefes almak kadar kolay hale gelir. üstünüze ve başınıza dikkat etmemeye başlarsınız zira araziye ne zaman çıkacağınız belli olmaz ve gittiğiniz zaman kesin çamur olacaktır. büroda iseniz bütün gün orada olduğunuz için kime kendimi beğendirecem diyerek evde çalışan insan gibi hareket edersiniz.
son olarak okumak mesleği icra etmekten daha zor olan ender bölümlerdendir. iş hayatına atıldıktan sonra birçok iş, jeodezi sınavını vermekten daha kolay gelir insana.
harita mühendisliği, mühendisliğin ilginç bir bölümü
genel anlamda harita mühendisliği, evrendeki herhangi bir şeyin konumunu bir referans noktasına göre belirleyerek bize bu bilgiyi istediğimiz şekilde sunar veya bilgiyi kullanarak bize bu bilginin ürünlerini verir.
jeodezi, fotogrametri, ölçme tekniği, kartografya, kamu ölçmeleri, uzaktan algılama ana bilim dalları bambaşka şeylerle uğraşabilmekte.
öncelikle çok bilinen ülkemizdeki yaygın olan inşaat işi yapan ölçmeciler var. bu insanlar olmadan inşaatınızı yapamaz ve güvenceye alamazsınız. köprü, baraj, yol işlerinde büyük önem taşırlar. lakin iki taraftan başladığınız projenin ortada düzgünce buluşmasını ve doğru yere yapılmasını isterseniz. ayrıca basit bir ev yapımında da evin olması gerektiği yerde olmasını sağlarlar. onlar olmadan inşaat başlamaz ve tam olarak bitemez.
ayrıca deformasyon ölçmeleri ile zamanla deformasyona uğrayan yapıları bu insanlar incelerler. baraj, köprü, gökdelen gibi yapılar zamanla tahrip olurlar. bunu belirleyen de haritacılardır.
türkiye pek bilinmese de en iyi tapu sistemine sahip birkaç ülkeden biridir. kamu ölçmeleri ana bilim dalındakiler ise bu işlerle uğraşırlar. yani kabaca bildiğiz arazi davaları, yerleşime açılacak olan yerler, tapu işlerinin hukuki boyutu ile ilgilenirler daha çok. bilir kişilik yapar ve bu alan üzerine çalışırlar.
jeodezi, yeryüzü ve uzay ile ilgilenir. yeryuvarının değişimi, uzaydaki cisimlerin konumları ile ilgilenirler. örneğin depremler ve etkileri, yer kabuğu hareketleri, yıldız hareketleri, uydu hareketleri ile ilgilenebilirler. tabi bu uzmanlığınıza bağlı. deprem üzerinde çalışabileceğiniz gibi uydular üzerine de çalışabilirsiniz. yani o uyduların yörüngelerinin hesaplanması vb. üzerine detaylı olmasa da bilgi alırsınız. yüksek lisans ve sonrası için uzmanlaşabilirsiniz. gidip nasa'da (yeterice çalışkansanız) çalışabilirsiniz.
ayrıca bildiğiniz gps tek anabilimin konusu olmasa da harita mühendislerinin sayesinde gelişmektedir. sürekli kullandığınız google maps'e türkiye haritalarını başarsoft yani harita mühendisliğini yaptığı işleri yapan bir şirket satmaktadır. ayrıca google maps bir web tabanlı cbs uygulamasıdır. yani coğrafi bilgi sistemi.
eğer bilgisayar ile ilgileniyorsanız sayısal görüntü işleme gibi ilginç bir alana yönlenebilirsiniz. bu alan; kalp, kulak için 3 boyutlu harita yapmaktan tutun, fabrika içindeki bantlardaki hatalı ürünlerin çıkarılmasına kadar pek çok durumu kapsar. yapay zeka, bulanık mantık gibi dersleri alabilirsiniz.
fotogrometri ile uydu fotoğrafları, cbs, uzaktan algılama, 3d modelleme gibi konular öğrenebilirsiniz.
kısaca çok fazla alanı ve çok fazla iş alanı vardır harita mühendisliğinin. dünyada genelde bir alana yönelen enstitüler olabilse de ülkemizde bu hepsinden biraz verilerek, yükselme/yönelme lisan üstüne bırakılmış. (tabi geomatic engineer olarakta var) çok fazla bilinmese de, ya da tek bir alan ile bilinse de çeşitli bir bölümdür.
diğer üniversiteleri bilmesem de ytü türkiye'de bölümün ilk kurulduğu ve bu bölüm için çok fazla şey yapmış hocaların olduğu okuldur. pek çok öğretmeni yurt dışında çalışmış, hatta bazıları alanının en iyileri ile çalışmış, sürekli yayın çıkartan, projeler yapan, dünyanın alanında en iyisi sayılabilecek konferanslara gitmiş/gidecek kişilerdir. bazıları ders anlatamaz, biri hakkında sapık söylentisi vardır, biri geç gelen öğrencilere çay aldırır ve babaannesi ile sorunları vardır, başkasına bir sayfa yazı yazar 18 alırsınız ama iyi sayılan bir öğretim görevlisi topluluğuna sahiptir.