Her Yıl Biraz Daha Gelişen Araba Teknolojisinin İlerleme Hızını Gösteren Tarihteki İlk Arabalar
ilk seri üretime giren otomobil; 1908 yılında üretilen ford model t. ilk satış fiyatı $825, son üretimin gerçekleştiği 1927 yılındaki satışı ise $360.
ilk merkezi kilitli araba; 1914 yapımı scripps-booth'.
ilk navigasyonlu araba; italyanlar tarafından 1930 yılında geliştirilen ilter avto isimli navigasyon cihazı, bugünkü gibi uydu sistemi aracılığıyla değil haritaları içeren makara sistemiyle çalışıyordu. ilk yer bildirim cihazı da modern cihazlar gibi arabanın gösterge panelinde yer alıyordu.
hız göstergesine bağlı çalışan navigasyon sisteminin ekranı, katedilen yol üzerinden yaptığı hesaplamayla araç ilerdekikçe aşağı kayıyordu. cihazın kullanımında en büyük zorluk, rota kaybedildiğinde haritanın yeniden yüklenmek zorunda olmasıydı. incelenen navigasyon cihazının içerdiği haritadaki bilgilerin torino yakınlarındaki brandizzo kasabasına ait olduğu görüldü.
ilk klimalı araba; 1938 yılında üretilen studebaker commander.
ilk cuise control (hız sabitleyici) kullanan otomobil;1957 ımperial.
ilk otomatik vitesli araba; vikipedi'de yazdığına göre daf, "sonraki yıllarda kendi lisansıyla motor tasarım ve üretimine, 1958 yılından itibaren de otomobil üretimine başlamıştır. 1975 yılına kadar kendi tasarımı variomatic tam otomatik vites aktarma sistemli otomobiller üreten firma, daha sonra bu üretim tesislerini volvo firmasına satarak bu alandan çekilmiştir. variomatic aktarma sistemli otomobiller, avrupa'da üretilen ilk tam otomatik vitesli otomobiller olma unvanını elde etmiştir.
ilk dört çeker otomobil; ingiliz üretici jensen'in 1966 yılında ürettiği ff.
ilk abs'li araba; 1978 mercedes s.
ilk tok kapı sesi; volkswagen golf.
otomobil sözcüğü türkçe'ye, yunanca (autós, "kendi") ve latince mobilis ("hareket eden") sözcüklerinin birleştirilmesiyle oluşturulan ve başka bir hayvan ya da araç tarafından itilmek ya da çekilmek yerine kendi kendine hareket eden araç anlamına gelen fransızca automobile sözcüğünden geçmiştir. türkçe yazında ilk olarak ahmet rasim tarafından "şehir mektupları" yapıtında 1800'lü yılların sonunda kullanılmıştır.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
mercedes
1886 : dünyanın ilk motorlu otomobili
1901 : ilk çağdaş otomobil
1954 : direkt püskürtme
1959 : güvenlik kafesi
1978 : abs
1981 : airbag
1994 : yakıt hücresi
1995 : esp
2002 : pre-safe
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
citroen
-1938 yılında citroen dünyanın ilk "hydropnömatik süspansiyonlu" otomobili la 15 six’i icat etti.
-1955 yılında citroen dünyanın fren disklerini standart olarak sunan ilk otomobili ds’i icat etti. yüzyılın otomobili olarak övgülere doymayan ds, “gerçekleşen bir düş, bir mucize” olarak tanımlanmıştı.
-1978 yılında dünyanın ilk en hızlı turbosuz otomobili la cx 2500 diesel'i icat etti.
-aynı yıl yine dünyanın ilk tam elektronik ateşleme sistemine sahip otomobili la lna'yı satışa sundu.
-1989 yılına gelindiğinde citroen, herkesi yine şaşırttı; dünyanın ilk hidroaktif süspansiyonlu otomobili xm sahnedeydi.
-1994 yılında citroen ax eco 2,7lt/100 km ile yakıt ekonomisinde dünya rekorunu kırdı.
-2000 yılının kasım ayında, citroen otomobil endüstrisinde bir ilk olan ıso 9001 (versiyon 2000)’i aldı.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
volvo
1944 güvenlik kafesi
1944 lamine edilmiş ön cam
1954 ön camdan buzlanmayı engelleyeci
1956 cam silecekleri
1957 önde 2 noktalı emniyet kemeri:volvo emniyet kemerini icat ettiğinde bunu diğer markalara ücretsiz kullanmaları konusunda izin vermiş, bi' nevi insanlara hediye etmiştir.
1958 arkada 2 noktalı emniyet kemeri
1959 önde 3 noktalı emniyet kemeri
1960 doldurulmuş ön panel
1964 ilk arkaya dönük duran çocuk koltuğu denendi
1966 ön ve arkada ezilme bölgeleri
1966 güvenli kapı kilitleri
1967 arka koltuğa emniyet kemeri
1969 etkileşimli çarklı emniyet kemeri
1971 emniyet kemeri hatırlatcısı
1972 arka koltuğa 3-noktalı emniyet kemeri
1972 arka dönük duran çocuk koltuğu kullanılmaya başlandı
1972 arka kapılara çocuk emniyet kilidi
1974 çok-basamaklı darbe emici direksiyon
1974 ampul sensörü
1975 ana silindirli basamaklı fren sistemi
1978 çocuk güvenlik artırıcı minder
1982 "anti–sualtı" koruma
1986 arka orta koltuğa üç noktalı emniyet kemeri
1990 arka orta koltuğa dahili çocuk güvenlik minderi
1991 sıps – yan darbe koruma sistemi
1991 yüksekliği ayarlanabilir otomatik emniyet kemeri
1992 station modellerde güçlendirilmiş arka koltuklar
1995 arka dış koltuklarda dahili çocuk koruma minderi
1997 rops – ters dönme koruma sistemi (c70)
1998 whıps – omurga koruma sistemi
1998 ıc – hava perdeleri
2001 scc – volvo güvenlik konsept arabası
2002 rsc – ters dönme sabitleme kontrolü
2003 yen ön yapı (volvo ıntelligent vehicle architecture (vıva)) (s40, v50)
2003 arka koltuk emniyet kemeri hatırlatıcı (s40 ve v50)
2003 ıdıs – akıllı sürücü bilgi sistemi (s40 ve v50)
2003 volvo'nun trafik kaza araştırma timi'nin bangkok'da açılışı
2004 blıs – kr nokta bilgilendirme sistemi (s40 ve v50)
2005 dmıc (kapılara monte edilmiş hava perdeleri) (yeni volvo c70)
2006 pcc - kişisel arama iletişimcisi (s80)
2006 cwbs - fren destekli çarpma uyarısı (s80)
2007 ppb - power park freni (s80)
2007 dac - sürücü dikkati kontrolü (v70, xc70)
2009 city safety - saate 19 milin altında gidiyorsa, önde bir arabanın belirmesi durumunda arabayı otomatik durduran sistem (xc60)
------------------------------------------------------------------------------------------------------
ford el atana kadar tarihsel süreçte motor ve otomobil teknolojisinin aldığı yol için;
• 1670'ler — sözcük anlamına uygun olarak kendi kendine hareket eden ilk araç büyük olasılıkla 1679-1681 yılları arasında pekin'de cizvit misyoner ferdinand verbiest tarafından çin imparatoru için bir oyuncak olarak yapılan küçük buharlı araçtır.• 1680 — çalışabilen ancak kullanışlı olmayan ilk içten yanmalı motor 1680 yılında hollandalı christiaan huygens’in yaptığı barutun yanması ile çalışan pistonlu makine oldu. kapalı bir silindir içinde patlayan barut kayabilen bir pistona etki ederek pistonun hareket etmesini sağlamaktaydı.
• 1698 — ingiliz thomas savery ilk buharlı makineyi yaptı.
• 1769 — ingiliz james watt uzun süreli çalışan buharlı makineyi yaptı.
• 1830 — 15–20 km/h hızla giden buharla çalışan 14 yolcu taşıyabilen yolcu otobüsleri imal edildi.
• 1860 — ingiliz parlementosu bütün arabaların iki sürücüsü ve önünde gündüz kırmızı bayrak gece kırmızı fener bulunmasını şart koşan kanun çıkardı. bu kanun motor gelişim hızını biraz durdurdu. 1896 yılında bu yasa kaldırıldı.
• 1862 — fransız mühendisi alphonse eugène beau de rochas (1815-1893) 4 zamanlı çevrimin esaslarını ortaya koydu.
• 1867 — alman mühendisler nicolaus august otto (1832-1891) ve eugen langen (1833-1895), rochas’ın bulduğu prensipleri pratiğe çevirerek dört zamanlı çevrime sahip motoru yaptılar.
• 1876 — nicolaus august otto, ilk dört zamanlı gaz motorunu üretti ve yaptığı motorun patentini amerika'dan aldı.
• 1880 — amerika’da george brayton benzin yakıtlı motor yaptı.
• 1885 — benzinle çalışan içten yanmalı motora sahip ilk otomobil alman mühendis karl benz tarafından yapıldı.
• 1889 — viyanalı siegfried marcus (1831-1898) geliştirdiği motorla viyana sokaklarında 12 km hızla gezerken halkın panik yaşamasına sebep olmuş birkaç kaza yapmıştır. 17 suçtan mahkemeye verilen marcus keşif yapmayı bıraktı.
• 1890 — herbert akroyd stuart, bir kaza sonucu kızgın bir yere değen gaz yağının hava ile karışarak yandığını gördü. bu olaydan etkilenerek yaptığı deneylerle motorunu geliştirdi ve patentini aldı. motorunda yakıt emilen ve hafifçe sıkıştırılan hava içerisine bir memeden gönderilerek patlayıcı ve yanıcı bir karışım oluşturulmaktaydı. bu karışımın yanabilmesi için cidarları yüksek derecede ısıtılan ve buharlaştırıcı adı verilen bir ön yanma odası vardır. ana yanma odasına bir kanalla birleştirilen bu oda ilk hareket için dışarıdan alevle ısıtılmaktadır. bu motorda havanın ısısının sıkıştırma oranıyla arttığı düşünülmediğinden verim düşük olmuştur.
• 1890 — bir alman mühendis olan capitaine, akroyd’un motoruna benzeyen bir motorun patentini aldı. bu motorlar yarım dizel (kızgın kafalı) motorların esasını oluşturdu.
• 1890 — ilk otomobillerin çoğu, dişlileri olmadığı için yokuş çıkamıyor, önce durup sonra geriye doğru inmeye başlıyordu. 1893’da yapılan benz victoria marka arabada bir deri kayışı küçük bir kasnağa bindiren bir kol kullanılmıştı. bu düzenek tekerleklerin daha yavaş dönmesini ve yüksek manivela gücünün arabayı yokuş yukarı tırmandırmasını sağlıyordu. zincir çekişli velo tipi araçtada bu şekilde üç ileri bir geri kasnağı vardı. çekişin kolaylıkla arka tekerleklere iletilmesi için motor her zaman arkaya ya da sürücünün altına konuyordu.
• 1893 — amerika'nın ilk başarılı otomobili “duryea”, j. frank ve charles edgar duryea tarafından yapılmıştır.
• 1894 — ilk resmi otomobil yarışı düzenlenmiştir, paris-rouen, 22 temmuz.
• 1898 — fransa otomobil kulübü (afc) paris'teki les tuileries'nin güneşli bahçelerinde ilk otomobil fuarını organize etmiştir.
• 1902 — istenildiğinde benzinli istenildiğinde elektrik motoruyla ilerleyebilen ilk aracı 27 yaşındayken ferdinand porsche yapmıştır. 1902 yılında “mixte-wagen” adını verdiği aracı tanıtmıştır. viyanalı bir fayton üreticisi olan ludwig lohner ile birlikte çalışan porsche 4 silindirli bir daimler motoruna aküler, bir jeneratör ve elektrik motorları ekledi. bu haliyle mixte benzinli motor stop edildiğinde bile akülerin çalıştırdığı elektrikli motorla ilerlemeye devam edilebiliyordu.
• 1903 — fransız gustave liebau ilk emniyet kemerini tasarladı ve patentini aldı.
• 1904 — kısa adı fıa olan uluslararası otomobil federasyonu kuruldu.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
kaynak 1 ve kaynak 2
debe editi: soru, yorum ve düzeltmeleriyle içeriği zenginleştiren yazarlardan capkin degilim yuksek muhendisim, havuclucezerye ve sorrik'e teşekkürler.