TARİH 2 Ekim 2018
45,2b OKUNMA     716 PAYLAŞIM

III. Haçlı Seferini Sona Erdiren Selahaddin Eyyubi İle İngiliz Kralı I. Richard'ın Kapışması

Selahaddin Eyyubi ile İngiliz Kralı I. Richard'ın kapışması aynı zamanda III. Haçlı Seferinin Yafa Antlaşması ile sonlanmasına vesile olacak kadar büyük bir öneme sahip.
III. Haçlı Seferi


aslında olayların kötüye gidişi, kudüs haçlı krallığı'nın başındaki v. baldwin'in ölmesiyle başlıyor. bu adam görece olarak ılımlı ve bölgedeki şartları iyi bilen birisi. kız kardeşi sybilla ve kocası guy de lusignan kralın yerine karı-koca olarak tahta çıkıyorlar. (aragonlu ferdinand ve kastilyalı isabel misali).

bu sırada renaud de chatillon diye bir fransız şövalyesi bölgedeki ticaretin içine ediyor. kervanları yağmalıyor, kızıldeniz'deki deniz ticaretine taş koyuyor v.b. adam adeta azılı bir haydut. yaptıklarının sonucu olarak orta doğu'da istenmeyen adam ilan ediliyor.

bu sırada bölgenin en güçlü müslüman liderlerinden selçuk atabeyi nureddin zengi'nin ordusuna komuta eden shirkuh isimli vezir ölüyor ve komuta selahaddin eyyubi'ye kalıyor. ardından nureddin zengi'nin de hayatını kaybetmesiyle selahaddin, eyyubi hanedanlığı'nı kuruyor ve kudüs'e yoğunlaşıyor.


châtillonlu renaud'un yaptığı barbarlıklar, selahaddin'e haçlılar'a saldırmak için iyi bir sebep oluyor. hattin savaşı'nda karşı karşıya gelen eyyubiler ve haçlılar fena kapışıyor. savaş, selahaddin'in ezici üstünlüğü ile sona eriyor. hatta savaşı kazanmakla kalmayıp, şövalye renaud ve kral guy'ı da esir alıyor.

kral guy susuzluktan bitkin durumda iken, selahaddin çadırına davet ediyor ve su ikram ediyor. guy su kupasını renaud'a uzatıyor. islam geleneklerine göre su ikram edilen düşman, bağışlanmış oluyor. yani selahaddin baştan guy ile barış yapmaya ve ona kendisinin dengi olarak saygı göstermeye karar vermiş. ancak renaud'a cezayı kesecek.

ince düşüncesi ile susuz kalmış iki adamdan guy'a su ikram ediyor, ancak teknik olarak renaud'a ikram etmiş olmuyor. çünkü suyu renaud'a, guy uzatıyor. sonuç olarak renaud isimli hırtın kellesi gidiyor.

bu yenilginin ardından kudüs'ü savunacak bir ordu kalmayınca, selahaddin eyyubi elini kolunu sallaya sallaya kudüs şehrini hristiyanların elinden alıyor. haber vatikan'a ulaştığında papa kalp krizi geçiriyor.

yeni papa hemen haçlı seferi ilan ediyor ve üçüncü haçlı seferi böyle başlıyor

sefere katılan üç önemli kraldan ı. frederick barbarossa (kutsal roma imparatoru) göksu nehrini geçerken atından düşüyor ve boğularak ölüyor. fransız kralı ıı. filip ve ingiliz kralı ı. richard ise kutsal topraklara ulaşmayı başarıyorlar.


arsuf savaşı'nda selahaddin'in askerleri, yürüyüşte olan ve haliyle hazırlıksız bir şekilde çöl topraklarında ilerleyen haçlı ordularına baskın hücum yapıyor. ancak ingiliz kralı da isminin hakkını verircesine (bkz: aslan yürekli richard) ordusunu hızlı bir şekilde toparlıyor ve karşı koyuyor.

kral richard ve sultan selahaddin yafa antlaşması (treaty of jaffa) ile barış ilan ediyorlar ve haçlı seferi sona eriyor 

ancak ingiltere'den papa'nın çağrısı ile gelip, çöllerde telef olan richard'ın çilesi burada bitmiyor. dönüş yolunda gemisi karaya oturuyor ve kutsal roma imparatorluğu'na esir düşüyor. karşılığında fidye olarak adeta ingiltere'yi istiyorlar.

annesi eleanor of aquitaine (2. haçlı seferi'ne katılan fransa kralı'nın karısı, onun da hayatı ayrı bir yazı konusu olur) kiliseden ve soylulardan zorla para koparıp fidyeyi topluyor ve oğlunu geri alıyor. tekrar taç giyen richard, kardeşi john'un kendisi yokken binbir iş çevirmesi ve normandiya'yı işgal etmesi sebebiyle, kardeşine karşı sefere çıkıyor. adeta absürd bir sebeple orada ölüyor.

sebebini de çıtlatayım 

çocuk yaşta bir okçu tarafından vuruluyor ve yarası kangrene dönüşüyor. meğer richard bu çocuğun yakın akrabalarının geçmişte canına okumuş. olaylar olaylar, tarihin bu dönemi adeta çin kutusu gibi, açtıkça içinden başka bir şey çıkıyor.

haçlı seferleri hakkında temsili görseller ile birlikte bol bilgi içeren şu blog yazısını da tavsiye ederim.

not: hollywood da bu detayı atlamamış ve en karizmatik karakterlerin olduğu bu dönemi mercek altına alarak kingdom of heaven (cennetin krallığı) isimli filmi çekmiş.

Diğerlerine Kıyasla Türklerin İngilizce Konusundaki Endişesi Yersiz mi?