İmkansız Bir İş Başararak 2022 Nobel Tıp Ödülü'nü Kazanan Biyolog: Svante Paabo
svante pääbo; neandertaller ve insan evrimi dahil, soyu tükenmiş homininlerin genomlarıyla ilgili keşifleriyle 2022 nobel tıp ödülünü kazandı. pääbo'nun keşifleri, neandertal genomunun dizilenmesi ve diğer antik örneklerden alınan dna'nın geri kazanılıp analiz edilmesine izin veren teknikler geliştirerek, bizi benzersiz şekilde insan yapan şeyin daha iyi anlaşılmasının yolunu açtı.
ilk neandertal iskeleti 1856'da almanya'da dna dizilemesinin icadından önce keşfedilmiş olsa da, insan evrimi çalışmaları bu tür kemiklerin boyut ve şekillerinin karşılaştırılması ve bunlarla ilgili aletlerin ve diğer arkeolojik eserlerin incelenmesiyle sınırlıydı. kendi küçük dna parçalarının binlerce kopyasını içeren hücresel organeller olan mitokondriden dna'ya dönüş de dahil olmak üzere onu incelemek için yeni teknikler geliştirilmiştir. pääbo, rafine yöntemleriyle 40.000 yıllık bir kemik parçasından mitokondriyal dna bölgesini sıralamayı başardı. çağdaş insanlarla ve şempanzelerle yapılan karşılaştırmalar, neandertallerin genetik olarak farklı olduğunu gösterdi. yine de mitokondriyal dna'nın sağlayabileceği bilgi sınırlıdır ve pääbo'nun nihai hedefi, tam bir neandertal genomu dizilemekti. 2010 yılında, neandertaller ve homo sapiens'in en son ortak atasının yaklaşık 800.000 yıl önce yaşadığını ortaya koyan karşılaştırmalı analizlerle başarılı oldu.
pääbo, sibirya'daki bir mağarada keşfedilen küçük bir kemik parçasındaki dna dizilerini inceleyerek, neandertallerle uzaktan akraba olan, önceden bilinmeyen bir hominin grubu olan denisovalıları da keşfetti.
bu tür keşifler, evrimsel tarihin daha eksiksiz bir şekilde anlaşılmasını sağlamıştır. homo sapiens'in afrika'dan göç ettiği sırada, en az iki soyu tükenmiş hominin popülasyonu avrasya'da yaşıyordu: batı avrasya'da neandertaller ve kıtanın doğu kesimlerinde denisovalılar. homo sapiens afrika'dan göç ederken, her iki grupla karşılaştılar ve onlarla iç içe oldular svante pääbo'nun çığır açan keşifleri, en temel sorulardan birini ele almamıza izin veriyor: "bizi benzersiz yapan nedir?" sorusuna bir ışık tutmamızı sağlıyor.