İngiltere'deki George Floyd Protestolarında Heykeli Devrilen Edward Colston Kimdir?
Açıklamanın kısa versiyonu şu şekilde
edward colston 17. yy’da ingiltere’nin önemli köle tüccarlarındandı. royal african company şirketiyle tahminen 85 bin afrikalıyı sattı. bristol’de 1895’te dikilen heykeli bugün black lives matter protestolarında yıkılarak nehre atıldı.
colston, köle ticaretinden kazandığı paranın bir kısmıyla “hayır işleri” yapmış (kiliseye bağış, vs). heykel bu yüzden dikilmiş. heykelin kaldırılması için daha önce talepte bulunulmuş, imza toplanmış ancak sonuç alınamamış.
Bu da detaylı ve uzun versiyon
edward colston (2 kasım 1636 - 11 ekim 1721): ingiliz tüccar, köle tüccarı, parlamento üyesi ve hayırsever. bristol'de 1340'lı yıllardan beri şehirde yaşayan bir tüccar ailesinde doğdu, başta ispanya, portekiz ve diğer avrupa limanlarında olmak üzere şarap, meyve ve kumaş ticareti yapan bir tüccardı. 1680'de köle ticaretine yoğun bir şekilde dahil olmuş ve 1680'de ingiliz kölelerinde ticaretin tekeli olan kraliyet afrika şirketi'ne üye olmuştur. sonraları şirkette epey yükselmiştir de. servetinin ne kadarının köle ticaretinden kaynaklandığı kesin olarak bilinmese de, büyük bölümünün oradan geldiğine şüphe yok.
colston servetini bristol, londra ve diğer yerlerdeki okulları, hastaneleri, sadakaları ve kiliseleri desteklemek için kullandı. ismi çeşitli bristol simge yapıları, sokakları ve okullarıyla anılıyor. kurduğu vakıflar hala faaliyete devam ediyor.
colston, mercers company'de sekiz yıl boyunca çalıştı. 1672'de londra'dan mal gönderiyordu. ispanya, portekiz, italya ve afrika ile kazançlı bir iş, kumaş, yağ, şarap, şeri ve meyve ticareti yaptı.
detaylara girecek olursak:
1680'de colston ingiltere'nin tekeli olan, afrika'nın batı kıyısı boyunca 1662'den beri altın, gümüş, fildişi ve köle ticareti yapan kraliyet afrika şirketi'ne katıldı. colston hızla şirket yönetim kuruluna yükseldi ve 1689'dan 1690'a kadar şirketin en üst düzey yöneticisi oldu; şirket ile ilişkisi de 1692'de sona erdi. bu şirket, kral charles ii ve kardeşi, city of london tüccarları ile birlikte şirketin valisi olan york dükü (daha sonra kral james ii) tarafından kurulmuştu ve john locke da dahil olmak üzere birçok önemli yatırımcısı vardı. (john locke: ingiliz filozof ve doktor, aydınlanma düşünürlerinin en etkili olanlarından biri olarak kabul edilen ve yaygın olarak "liberalizmin babası" olarak bilinen (daha sonra köle ticareti konusundaki tutumunu değiştirmesine rağmen) kişiydi örneğin.))
colston'un kraliyet afrika şirketi'ne (1680-1692) katılımı sırasında, şirketin batı afrika'da köle olarak ticareti yapılan ve 19.000'i karayip'e seyahatlerinde ölen 84.000 civarında afrikalı erkek, kadın ve çocuk taşıdığı tahmin edilmektedir. gemilerin çoğundaki koşullar, ve uzun süren yolculuklar gemi mürettebatının ölüm oranlarını, bazen köleler arasındaki ölüm oranlarından daha fazla etkiledi. köleler, tütünlerinde ucuz işgücü için yetiştiricilere satıldı. iklim batı afrika'daki anavatanlarının iklimine benzediğinden, şeker tarlaları afrikalılar için giderek daha uygun hale gelecekti. köleleştirilmiş afrikalıların bakımı, britanyalı hizmetkârlara veya ücretli emekçilere göre çok daha ucuzdu.
colston'un ebeveynleri bristol'e yerleşmişti ve 1682'de bristol corporation'a kredi verdiler, ertesi yıl tüccar venturers derneği'nin bir üyesi oldu. 1684 yılında kardeşinin ticaretini small street'te miras aldı ve st peter kilisesi'nden köleler tarafından üretilen şekeri naklederek st peter kilisesi şeker rafinerisine ortak oldu. ancak colston, hiçbir zaman yetişkin olarak bristol'da yaşamadı, londra işini 1708 yılında emekli olana kadar surrey'deki mortlake'den devam ettiriyordu.
köle ticaretine ve köle tarafından üretilen şekere dahil olmasından doğan servetinin oranı bilinmemektedir ve daha fazla kanıt ortaya çıkarılmadıkça bu sadece varsayım konusu olabilir. bu gelirin yanı sıra, yukarıda belirtilen normal mallardaki ticaretinden, kredi verme ve diğer finansal işlemlerden de para kazandı muhtemelen.
not: metni wikipedia ingilizce sayfasından alıp, anlatım bozukluklarını ve imlalarını gidererek türkçeye çevirdim.