SAĞLIK 6 Aralık 2018
32b OKUNMA     710 PAYLAŞIM

İnsan Ömrü Son 100 Yılda Nasıl Bu Kadar Uzayabildi?

ABD verilerine göre 1900 yılında ortalama insan ömrü 50 yaşlar civarındayken, 2000 yılına gelindiğinde bu sayı 75-80'lere çıkmış durumda. Peki nasıl oldu da insan ömrü böylesine uzayabildi?
iStock

modern tıp, sosyal mecralarda fena şekilde harcanıyor yeteri kadar gelişmediği iddiasıyla.

özellikle son 100 yılda insan ömrünün neden arttığını anlamak için insanların o zamanlar neden öldüğüne ve şimdi neden öldüğüne bakmak gerek. hemen bakıyoruz:

1900'lerin başında insanlar en çok pnömoni'den yani zatürreden ölüyorlarmış. şimdi ise bağışıklık sistemi çökmüş, yeni doğan ve çok yaşlı insanlar hariç zatürreden ölemezsiniz, neden? çünkü tedavisi var. yani etrafı domestosla yıkadığımız için zatürreye neden olan tüm virüsleri, bakterileri öldürmedik. tedavisini bulduk.

1900'lerde en çok ölüme neden olan 2. nedene bakıyoruz, tüberküloz yani verem. peki 2000'li yıllardan sonra veremden ölme şansınız var mı? yok, neden? çünkü 1900'lü yılların başından sonra aşısı bulundu, bacille calmette guérin (bcg). bu aşıyı çocukken oluyoruz ve verem olamıyoruz. 

3. nedene bakıyoruz "gastrointestinal infections" yani sindirim sistemindeki enfeksiyonlar. peki 2000'li yıllarda bundan ölebiliyor muyuz? ölemiyoruz. neden? çünkü antibiyotikleri bulduk. önceden vücuda girmiş olan bakteriler coşup insanı öldürüyordu, şimdi coşamıyorlar. en basitinden antibiyotiklerden önce yanlışlıkla bir yerini mi kestin, büyük ihtimalle ölüyordun çünkü vücuda giren bakterileri öldürmenin bir yolu yoktu.


bugün prostat, meme, tiroid, lenfoma, testis, rahim ağzı gibi kanserlerde tedavi oranı neredeyse %100. bu gibi hastalıklar yakın gelecekte grip, nezle gibi bir şey haline gelecek. 1900’lerde kanseri tedavi etmeyi bırak birinin kanser olduğu teşhisi bile koyulamazdı, içine şeytan girmiş falan derlerdi büyük ihtimalle.

bakın ameliyat teknikleri, mr, röntgen, tomografi gibi görüntüleme tekniklerinin sağladığı bilgiler, kan testlerinin sağladığı bilgiler ve şu an aklıma gelmeyen bir çok tıbbi yeniliği saymadım bile. 100 yıl önce bunların hiçbiri yoktu. yapılabilen ameliyat sayısı çok sınırlıydı, çünkü anestezi bile yoktu. daha 1900’lerin başında öksürüğü eroinle, astımı sigarayla tedavi etmeye çalışıyorlardı burada var. bakın bu daha 1900’ler, 1700, 1800’leri artık siz düşünün.

"Astım Sigaraları"

Bir parantez açalım, o yıllarda sigaranın astıma iyi geldiğinin düşünülmesinin sebebi büyük ihtimalle şu:


şaşırtıcı olmayan bir bilgi daha vereyim. özellikle son 100 yılda insan ömrünün iki katına çıkmasının nedeni hayatlarını insanlığa adayan ve hastalıkların tedavisini geliştiren bilim insanlarının buldukları tedavi yöntemleri ve ilaçlardır. diğer bütün nedenler bundan sonra gelir.

(bkz: alexander fleming)