her şeyde olduğu gibi propagandanın da kuralları vardır. bugün seninle propagandanın 10 temel kuralını paylaşacağım. bunlar sana tanıdık geliyorsa "propaganda köftesini" günde üç öğün yiyorsun demektir. yediğine içtiğine ama daha önemlisi de, zihnine soktuklarına dikkat et.

kural 1: bilgi akışını kontrol et

sadece bizim gazetemiz ve televizyonumuz doğruları söyler, diğer gazete ve televizyonlar seni kandırır temasıyla hedeflediğin insanların "bilgiyi" sadece senden almalarını sağla. becerebiliyorsan kendi bilgi kanallarından başkasına pek imkan verme.

kural 2: hedefteki insanların inanç ve değerlerini kullan

zaten sahip oldukları inanç ve değerleri daha da alevlendir. düşürmek istediğin bisikletliyi yokuş aşağı giden eğimli yola yönlendirmekle kalma, bir de yolun üstüne yağ dökerek yokuşun etkisini arttır. hedefindeki insanlar çevreciyse "ormanların yanıyor" de. hedefindeki insanlar fabrika işçisiyse "ormanlar karın doyurmaz azıcık da fabrika açmamız lazım" de.

kural 3: seçimleri kolaylaştır

seçenekler çoğaldıkça kafalar karışır. her şeyi siyah ve beyaz , iyi ve kötü olarak basitleştir. önüne elli seçenek konan insanlar harekete geçemez ama sadece iki seçenekleri varsa karar vermeleri basitleşir. elli çeşit hamburgerden seçim yapman zordur ama önüne yiyecek olarak tek bir çeşit hamburgerle, bir adet keçiboynuzu odunu koyarsam hangisini yiyeceğine daha çabuk "karar verirsin."

kural 4: grup baskısını kullan

"herkes böyle yapıyor", "herkes aptal bir sen mi akıllısın" ve "sürüden ayrılanı kurtlar yer" temalarını göz önüne ser. insanlar grup dışı kalmaya dayanamazlar. herkes bir şekilde bir sürünün veya kabilenin parçası olmak ister. sürü dışında olmak isteyenler bile "sürü dışındakiler" grubunun üyesidir.

kural 5: zihinlerine gir

önce mesajına dikkatlerini çek. mesajı sürekli tekrarla ki hatırlayabilsinler. yeterince tekrardan sonra mesajı zihinlerine iyice sok. bu süreci defalarca tekrarla. "mahalleye uzaylılar inmiş" lafını bir kere duyan kişi buna gülüp geçer. ama tam bir yıl boyunca günde elli kere elli farklı kişiden bunu duyarsa "uzaylıları ben de gördüm" diyerek en fazla o iddia etmeye başlar.

kural 6: propaganda kaynağını gizle

"sağlıklı bir yaşam için her gün tavuk eti yemeniz lazımdır" mesajını tavuk üreticileri birliği verirse fazla inandırıcı gelmez. ama bu mesaj " hamsi paluğu federasyonundan" gelirse "acaba" dersin. üstelik buna bir de "bamya yetiştirme akademisinin" tavuk etini destekleyen görüşleri de eklenirse tavuk etine bakışın değişir.

kural 7: bilgi ihtiyacını gidermeyi kolaylaştır

tek tıkla haberlere ulaşabilsinler. televizyonda saatlerce süren haber bültenleri ve tartışmalar kolayca izlenebilsin. uyumadıkları her an bilgiye erişmek nefes almaları kadar kolay olsun. özellikle korkan insanlar daha fazla bilgi edinmek ister. korkut ve daha sonrada korkutulan şeylerle alakalı sürekli "bilgi yağdır". reçel satıyorsan "bal insanı hasta eder" de. balla alakalı türlü korkunç dedikodu yay. insanlar korktukça "balla alakalı" daha fazla bilgi arayacaklar ve bilgi aradıkça "propaganda çengellerine" daha fazla takılacaklardır.

kural 8: psikolojik, ruhsal ve sosyal ihtiyaçları karşıla

sıkılanları eğlendir (eğlence üzerinden mesajını ver), depresyona girmişlerse kurtuluş yollarını göster (kurtuluş reçetesi içine mesajını sakla), beğenilmek ve saygı görmek istiyorsa gerekli "beğenilme" ve "önemli hissetme" imkanlarını bedavadan sağla. ellerine öyle yüksek teknolojili imkanlar ver ki hayatta tek varlığı tuttuğu futbol takımı olan birisi bile takımıyla yüzlerce kişi önünde övünebilsin.

kural 9: kahramanlarını "insanlaştır", düşmanlarını "insanlıktan çıkar"

iyi kalpli "rambo", kötü kalpli "vietnam askerlerini" yüzer yüzer öldürsün. rambo'nun "sevenleri vardır" ama yüzer yüzer öldürdüğü vietnamlı askerlerin aileleri ve sevdikleri yoktur algısını oluştur. şirinler hep iyi ama gargamel hep kötüdür hikayelerini sürekli aktar.

kural 10: tüm verileri ve bilimsel bilgileri dikkatlice ayrıştır

bir bilgi eğer senin mesajını destekliyorsa "bilimsel gerçek" eğer senin mesajını desteklemiyorsa "sahte bilim" olsun. mesajını destekleyen her tür "veri" gerçek, mesajını desteklemeyen her tür veri "yalan" haline dönüşsün. seni haklı gösterecek bir maydanoz yaprağını büyüteçle orman gibi göster ama seni haksız çıkaracak koca bir ormanı görmezden gel.

Günlük Hayatta Farkında Olmadan Maruz Kaldığınız Manipülasyon Yöntemleri