MÜZİK 3 Ağustos 2018
32b OKUNMA     715 PAYLAŞIM

James Hetfield Metal Tarihinde Neden Böylesine Özel Bir Yere Sahip?

Metallica solisti Hetfield, büyüklüğünden sual olunmaz bir adam olsa da sade bir özet geçmekte fayda var.


Gitaristliği hakkında

insanların bir türlü düzgün kıyaslayamadığı, şahsımın çocukluktan beri idolü, metal tarihinin gördüğü en baba kişilerdendir james hetfield...

james hetfield'i biri ile kıyaslamak cidden zor. çünkü metallica denilen canavarın müzikal yapısında heralde %70'lik bir paya sahip. böyle bir oran megadeth dışında hiçbir grupta yok.

james hetfield "ritim gitarist" olarak kıyaslanamaz. niye mi? çünkü kendisi:

- hayvanı bir ritim gitarist

- çok iyi derecede bir söz yazarı

- iyi derecede bir vokalist - ki 80'ler ve 90'lar süresince metal dünyasının bana göre en iyi vokalisti -

- muhteşem bir sahne performansçısı (ağır fanlar bilecektir. metallica'nın 81-85 arası inanılmaz yükselişinin sebebi jilet gibi, dönem için "çok ağır" kabul edilen ekstra iyi sahne performansları. hiçbir radyoda falan yayınlanmadan, elden ele dolaşan kayıtlar ile avrupa'ya kadar isimleri yayılıyor)

şimdi yorumlarken bunlar göz önünde alınmalı. mesela "tony iommi varken, hetfield kim?" evet, iommi gibi bir efsane çok büyüktür. ancak yukarıda saydıklarım özelliklerin sadece gitar kısmı iommi'de bulunmakta mesela. bu demek değil ki iommi kötü. elbette hayır. hetfield'in kendi idollerinden biri, bizim ne haddimize hetfield > ıommi demek? ancak kıyaslarken daha mantıklı şeyler yapmak lazım.

hetfield "gitarist" klasmanından ziyade, "metalin büyük adamları" klasmanında. bu klasman da sadece gitar çalanlara ait değil. buraya kendi şahsımca dahil edeceğim isimler dave mustaine, steve harris, lemmy kilmister, tony iommi gibi isimler. yani çok büyük isimler.

bu adamın 21 yaşında yazdığı riffler hala daha yeni gruplar tarafından kutsal kitap gibi hatim ediliyorsa eğer, çok da tatava yapmamak lazım. dinle geç. sıkma çok canını be.

edit: bahsetmek istediğim şey aslına lars ulrich örneği ile daha iyi anlaşılabilir. mesela ulrich hep kötü bir davulcu olduğu, metallica seviyesinde bir sanatçı olmadığı yönünde eleştiri alır. ancak lars ulrich'in ciddi anlamda iyi aranjörlüğü olmasaydı, hetfield'in o canavar riffleri belki de iyi işlenememiş birer parça olarak kalacaktı. yani demek istediğim şu, müzik dünyasında kişiler sadece tek yönlü, "gitarist" "baterist" "basçı" gibi değil. en azından önemli şahıslar için.


Vokal gücü

bazı ortamlarda sesinin 0.5 oktav olduğu iddia edilen vokaldir hetfield. güler misin, ağlar mısın? 

adamın ses oktavı geniş olmasına rağmen, keşke konu sadece oktav olsaydı iyiydi. sesin istiyorsan 6 oktav olsun, istiyorsan 1304935235235 oktav olsun, ses rengin iyi değilse, çeyreğin oktavdaki adam eline alır gitarı, bir şarkı okur kendince alkışı alıp götürür. sende sesinin oktavlarını yerden toplar bir zahmet bir yerine sokarsın. önemli olan şu durumu idrak etmektir.

james hetfield, orjinali vokalist olan bir insan değildir. ses aralığı gayet sağlamdır, ses rengi iyidir, ses terbiyesi sıkıntılıdır. neredeyse kendine ait bir tarz yaratmıştır zamanla.

o yüzden taklit edilebilmesi kolay bir vokali yoktur.

kaç tane kallavi vokalistin, metallica şarkısına gireyim derken perişan oluşunu izledim ben. ver michael jackson şarkısını öttürsün, ver queen şarkısını anasını ağlatsın, ver judas priest şarkısını gözü kapalı gitsin ama koskoca adam metallica şarkısına girince ani bir şekilde dağılıyor. bu da james ile aynı ses aralığını tuttursan bile o renkte ve o tarzda şarkıya giremediğin için mutlak suretle rezil olman demek oluyor.

ha adam sesine iyi bakamamış zaman içerisinde, anasını bellemiş. bazı insanlar, küp küp alkol alıp, tarla boyutundaki tütünü harlasa bile sesinin tonunu ve aralığını korumayı başarıyor. bazıları ise başaramıyor, konu bu kadar açık ve net. 

bilgili, belgeli geleceksin böylelerine:

James Hetfield'ın yıllar içindeki vokal değişimi


Beste ve sözleri

kendisi gibi çalan, söyleyen ve daha önemlisi 'yazan' bir frontman'in var olmadığı insan. bu adamın yarattığı beste ve sözlerdeki derinlik bana göre hiçbir frontmande bulunmamakta. hayatında bir tek fixxxer, the god that failed, master of puppets, disposable heroes, until it sleeps, mama said etc.. dinleyen bile bunu anlayabilir. hadi onu da geçtim bu adam 19 yaşında ride the lightning gibi bir şarkıyı yazmıştır. bu adama laf atanlar kendi 19 yaş hallerini bir düşünsünler önce.

bunun yanında bu adam sürekli kendini geliştiren ve yaptığı işi en iyi yapan adamdır.
herkesin davayı sattığını söylediği iki albümü dinlemek de bunun için yeterlidir. fanları tarafından lanetlenen bu iki albümde kalitesiz bir tane şarkı yoktur. tarzı farklıdır ama gerek beste gerek güfte ile muhteşem doldurmuştur altını. ki bu kadar keskin tarz değiştirmek aslında vokal olmayan biri için büyük bir riskken bunu da almış adamdır. gerektiğinde senfoniye eşlik eder gerekirse country okur bu adam. ve tekrar tekrar diyorum kendisi zorunluluktan vokal olmuş adamdır. gelelim enstrüman olayına. her enstrüman gibi piyano da zordur amenna. fakat bu adam gibi downpick ile ritm atmak çok ama çok zordur. sadece teknik yetmez, hız ve güç gerektirir. isteyen eline bir elektro alıp 15 dakika boyunca hem söyleyip hem downpick ile çalmayı deneyebilir, neresinden terler aktığını görür.
ayrıca mesele hız ve zorluk ise petrucci ve malmstein kraldır o zaman. fakat kazın ayağı öyle değil.

not: dave mustaine (megadeth) falan denmiş, etmeyin eylemeyin. dave belki yaşayan en iyi lead olabilir ama vokal konusunda james'in yanında çaylak kalır. dave dinlerken sadece thrash dinlersiniz, james ise şarkıya anlam, sözlere duygu katar.