Kanada'da Nasıl Ehliyet Alınır?
ontario
ontario bölgesinde karşılıklı anlaşmanın olduğu amerika, japonya, kore, avusturya, almanya ve isviçre vatandaşları ehliyetlerini sınavsız kanada ehliyetine dönüştürebilirler.
onun dışındakiler önce yazılı sınava girerler. 20'şer soruluk iki bölümün birinde kurallar, birinde trafik işaretleriyle ilgili sorular vardır. her birinden en az 16 alındığı takdirde g1 ehliyeti alınır. bu sınavın ücreti 10$'dir. kalındığı takdirde aynı gün bile tekrar parasını ödeyerek aynı sınava girme imkanı vardır. sınavdan geçildiği takdirde ehliyet yerine geçen belge hemen verilir, ehliyet ise eve yollanır. fotoğraf, muhtardan ikametgah gibi belgelere gerek yoktur, fotoğrafı bile kendileri çekerler. bu ehliyetle tek başınıza araç süremezsiniz, yanınızda en az 4 sene tecrübeli biri olmalıdır. kanınızda 0 alkol olmalı, otobanlara girmemeli ve gece 12'yle 5 arası araç sürmemeniz gerekmektedir.
türkiye'de 2 seneden çok tecrübeniz varsa en geniş haklara sahip olan g ehliyetinin direksiyon sınavına girebilirsiniz. ama isterseniz daha kısıtlı olan g1 sınavına da girebilirsiniz. aralarındaki farklar şunlardır:
- g2'de alkol yasaktır, g'de 80 promile kadar izin vardır.
- g2'de 9 ceza puanında ehliyete 60 gün el konulur, g'de 15 ceza puanında 30 gün.
- g2'de ehliyete el konulduktan sonra ceza puanı 4'e düşer, tekrar 9 ceza puanına ulaşıldığında ehliyete 6 ay el konulur, g'de puan 7'ye düşer, tekrar 15'e ulaşınca yine 6 ay el konulur.
- g2 aldıktan sonra 5 yıl içinde g sınavına girip geçmek gerekir, g ömür boyu geçerlidir.
g1 direksiyon sınavı 40$, g sınavı 75$, tek sefer verilen 5 yıllık ehliyet bedeli 75$'dir (g1, g2, g farketmiyor)
g direksiyon sınavında dönüş, şerit değiştirme, meskun mahalde kullanım, kavşakta durma, kavşaktan geçiş, otoban, 3 harekette geri dönme, paralel park konularında 20-25 dakikalık detaylı bir testten geçersiniz. her bölümde dikkat edilmesi gereken detaylar vardır. 250'ye yakın detaydan 30'unda hata yaparsanız kalırsınız. kaza, tehlikeli hareket, trafik kurallarını ihlal, yetersizlik gibi durumlarda gözetmen direk sınavı keserek sizi bırakabilir.
tecrübeli biri için zorluğu yok ama kanada'ya özgü kurallara uymak zorundasınız. dur işaretinde durma, şerit değiştirirken kor noktalar için geriye bakma, trafik ışığında öndeki araca çok yakın durmama, çift elle direksiyonu kavrama zorunluluğu gibi türk şoförlerine ters gelen kurallara alışmak gerekiyor.
british columbia'da da ontario'dakinden farklı değildir
yıllarca, kuralsız kanunsuz kafamıza göre araç kullanmış bizler için hiç de kolay değildir. çünkü bir şeyi sıfırdan nizamına uygun öğrenmek, en baştan yalan yanlış öğrenilip seneler boyunca pratik edilmiş alışkanlıkları tersine çevirmekten daha kolaydır.
ehliyet, insurance company of british columbia (icbc) isimli kurum tarafından verilir. (aynı kurum, araç sigortalarıyla birlikte eyalet içi kimlik başvurularıyla da ilgilenir)
kendi ülkesinden 2 senenin üzerinde full ehliyetli biri için adımlar şu şekildedir:
- 50 soruluk bilgi sınavına girip, 40 doğru yaparak sınavı geçmek. (sorular trafik levhaları, yol ve sürüş kurallarından ibaret. size beleş kitap veriyorlar, bir defa okuyup, pratik test çözüp rahat geçersiniz. sınava ehliyet ofislerinde girilir. pek sıra yoktur.)
- bilgi sınavını geçtikten sonra, sınav merkezinde göz muayenesi olup resim çektirmek ve 1 sene süreli geçici lisans almak. (geçici lisansın başlıca kısıtlamaları: sadece sabah 5 ile gece 12 arası sürüş + kanda 0 alkol oranı + on koltukta en az 25 yasında full kanada ehliyetli birinin gözetmenliği + arka koltukta en fazla 1 yolcu. eyalet dışına çıkan otobanlara giriş yasağı. önceki ülkenizden full ehliyetli olduğunuz için arabanın götüne "l" çıkartması yapıştırmanıza gerek yok. sıfırdan ehliyet alanlara verilen öğrenci lisansı ile tek farkı da bu zaten.)
- bu geçici lisansın geçerli olduğu süre boyunca direksiyon sınavı randevusu alıp, sınavı geçmek (bu direksiyon sınavı, otobana çıkılan full direksiyon sınavıdır, sıfırdan ehliyet alanların direksiyon sınavında otoban kısmı yoktur ve süresi daha kısadır. çünkü onlar 2 sene sonra bir direksiyon sınavına daha gireceklerdir. detaylar aşağıda.)
kendi ülkesinden 2 senenin altında full ehliyetli ya da hiç ehliyet almamış bireyler, yukarıdakilerden farklı olarak "graduated licensing" programına tabidirler, ve ekstra olarak şu adımları uygularlar:
- geçici lisans yerine öğrenci lisansı (learner's licence/permit) alırlar (ki bc ehliyetine başvurana full yabancı ehliyetli birine verilen geçici lisanstan tek farkı, öğrenci lisansıyla araç kullanırken aracınızın bir tarafında "l" (learner) simgesi gösterme zorunluluğu.
- 1 sene boyunca, ön koltukta en az 25 yasında full kanada ehliyetli biri gözetmenliğinde en az 60 saat, kazasız ve cezasız sürüş tecrübesi zorunluluğu. gözetmen kişinin, icbc'den aldığı formları doldurup 60 saati teyid etmek zorunluluğu.
- acemi ehliyeti (novice licence) direksiyon sınavına giriş (otoban kısmı yok ve süresi daha kısa) ve geçilmesi durumda 2 senelik acemi ehliyeti (öğrenci lisansındaki, sürüş bölgesi, saatleri ve yolcu kısıtlamaları kalkar, ama alkol kısıtlaması halen vardır ve bu lisansa sahip olanlar aracın bir tarafında "n" (novice) işareti göstermek zorundalar)
- 2 sene (icbc onaylı kurslara kayıt olunması halinde 1,5 sene) sonra bu kez otobana çıkılan direksiyon sınavı ve sınavı geçme halinde full ehliyet sahibi olup o "n" çıkartmasını fırlatıp atmak.
tavsiyelerim: türkiye'de araç kullanım tecrübenizin avantajı oldukça sınırlıdır. burada kurallara eksiksiz riayet etmek zorundasınız. kuralları sıkıca kavrayana kadar direksiyon sınavına girmeyin, 50 dolarınıza yazık olur. ne kadar ders almanız gerekiyorsa o kadar alın. omuz kontrolü, 180/360 derece gözetleme, dur levhalarının ve kırmızı ışıkların gerisinde full stop, dörtlü yol ağızlarında geçiş önceliği, kırmızı ışıkta sağa dönüş, paralel park, otobana ve otobandan çıkarken süratlenme yavaşlanma, sürat tabelaları, okul ve oyun sahası tabelaları gibi konulardaki eksiklerinizi kapatmadan sınav almayın. özellikle, ciddi bir kural ihlalinde sınav direkt biter.
quebec
quebec bölgesinde türk vatandaşları, oturma iznini aldıktan sonra elde ettiği sağlık kartı numarasıyla aynı gün quebec ehliyetini sınavsız alabilir. yalnız öncelikle transportation quebec'den randevu almanız gerekmektedir, bu da bazen 2 ayı bulmaktadır. onun dışında öğrenciler türk ehliyetlerinin fransızca çevirisiyle öğrenci statülerini koruduğu süre boyunca türk ehliyeti ve çevirilerini yanında tutmak şartıyla istedikleri kadar araba sürebilir.