birinci olarak, bir dünya pazarının doğuşu vardır. bu dünya pazarı yayıldıkça değdiği her yerel ve ulusal pazarı yok eder. üretim, tüketim ve insan ihtiyaçları giderek uluslararası kozmopolit bir nitelik kazanır.

insan arzularının ve taleplerinin kapsamı, giderek çökecek yerel pazarların kapasitelerinin çok ötesine ulaşır. iletişim dünya ölçeğine genişler ve teknolojik bakımdan karmaşık kitle iletişim araçları ortaya çıkar.

sermaye giderek daha az elde yoğunlaşır. bağımsız köylü ve zanaatkarlar kapitalist kitlesel üretimle rekabet edemez; topraklarını terk etmek, atölyelerini kapatmak zorunda kalırlar.

üretim giderek merkezileşir ve ileri düzeyde otomatlaşmış fabrikalarda yoğunlaşır. kırda da durum farklı değildir; çiftlikler “tarladaki fabrika” halini alır ve köylerini terk etmeyen köylüler tarım proletaryasına dönüştürülürler.

muazzam sayıda köklerinden koparılmış yoksul insan büyülü –ve sarsıntılı- bir şekilde ortaya çıkıveren şehirlere akın eder.

kaynak: manifesto'dan aktaran marshall berman, katı olan her şey buharlaşıyor.