BİLİM 18 Nisan 2023
9,9b OKUNMA     348 PAYLAŞIM

Lazer Dediğimiz Şey Tam Olarak Nedir?

En popüler örneğini belki de Star Wars'taki ışın kılıcıyla bildiğimiz lazer aslında nedir, ne değildir? İnceliyoruz.

lazer kelimesini duyduğumuzda en basitinden bir çoğumuzun aklına hemen star wars filmi düşer, çünkü dünyada en beğeni gören en ünlü lazer aleti ışın kılıcıdır diyebiliriz ya da başka bilim kurgu filmlerinde de benzerlerini görmüşsünüzdür.

peki lazer nedir?

işte lazer kelimesi de aslında ışığın üretilme prosedüründen dolayı light amplification by the stimulated emission of radiation (uyarılmış radyasyon emisyonu ile ışık amplifikasyonu) kısaltması olarak ortaya çıkan bir anakronimdir.

fizikteki yakın tarihli birçok fikir gibi bu fikrin babası da albert einstein'dır. albert einstein 1916 yılında uygun koşullar altında atomların aşırı enerjiyi ışık olarak ya kendiliğinden ya da ışıkla uyarıldığında açığa çıkarabilecekleri yönündeki bir önermede bulundu. bu teorinin üzerine yıl 1953'e geldiğinde amerika'dan charles h. townes ve rusya'dan (sscb) aleksandr mihayloviç prokhorov ve nikolay gennadiyevich basov ayrı ayrı lazer'i keşfettiklerinden dolayı üçü de 1964 nobel fizik ödülü'nü paylaşmış oldu.

Charles H. Townes
Aleksandr Mihayloviç Prokhorov
Nikolay Gennadiyevich Basov

lazerlerin keşfinin ardından bu durum bilim kurgu yazarlarını etkilediği gibi amerikan ordusunu da etkilemişti. düşünce olarak birçok kişiyi etkilese de pratik uygulamaları biraz hüsrana uğradı diyebilirim ve hayatımıza etkili bir şekilde girmeleri için geliştirilmeleri yıllar aldı.

1970'lere gelindiğinde ilk lazer tabancası yapılmıştı. eminim ki bu tabancayı hayalinizde canlandırdığınız. fakat hayaliniz suya düşecek diyebilirim, çünkü ilk lazer tabancası barkod tarayıcı olarak piyasaya sürülmesiyle ortaya çıktı.

bu gelişmeler sonucunda hayatımızda birçok şey için lazerleri kullanmaya başladık

örnekler verecek olursak: discman gibi müzik çalarlarda, cdlerde, yazıcılarda, tıp alanında kullanılan cihazlarda (en bilineni göz bozukluklarının giderilmesinde), sunumda kullanılan işaretçilerde, mesafe ölçerlerde (mesela bu sayede uydumuz ay'ın bizde her yıl uzaklaştığını bilmekteyiz), spektrometrelerde ve günümüzde birçok askeri silahta kullanılmaktadır.

şu an biz konuşurken bile lazerlerin, fantastik ışığının etkisi büyüyerek birçok uygulama ve endüstri için vazgeçilmez birer gereklik haline gelmeye devam ediyor diyebiliriz. hatta allied market research (amr) tarafından yapılan tahminlere göre lazer pazarının 2026 yılına kadar 550 milyar doları aşabileceğini bile gösteriyor. ilgili video

kaynak: 1 / 2