SAĞLIK 4 Eylül 2020
80,4b OKUNMA     762 PAYLAŞIM

Makat Çatlağı (Anal Fissür) Neden Olur ve Nasıl Tedavi Edilir?

Yaşayanlara hayatı zindana çeviren korkunç bir rahatsızlık olan makat çatlağı (anal fissür) ile ilgili bilinmesi gerekenler.

anal fissür (makat çatlağı) nedir?

anüs cildinde bir yırtık veya çatlak oluşması halidir.

fissür sebepleri?

sert dışkılama, düzensiz dışkılama alışkanlığı, şiddetli ishal ve inflamatuar barsak hastalıklarıdır.

hangi şikayetlere yol açar?

dışkılama sırasında başlayan ve bir süre devam edip geçen şiddetli ağrı tipiktir. tuvalet kağıdına bulaşan tarzda kanama olabilir.

fissüre ait şikayetler üç haftadan fazla devam ediyorsa kronik fissür olarak adlandırılır. burada anüs cildindeki yırtık iyileşmemiştir. yırtık çevresinde hafif iltihabi değişiklikler olmuş ve ödem gelişmiştir. buna bağlı olarak taharetlenme sırasında ödemli (şiş) bir cilt parçası (nöbetçi meme) hissedilir. genellikle bu hastalar tarafından hemoroid zannedilir. bu dönemde gelmiş hastalarda tıbbi tedavinin başarılı olma şansı daha az olmakla beraber doğru yaklaşımla herhangi bir cerrahi girişime gerek kalmadan iyileşme sağlanır.

tedavi?

% 70’i doğru tedavi ile iyileşir. posadan zengin beslenme, dışkılama alışkanlığının düzene konulması, lokal uygulanan kremler, ılık-sıcak suya oturma banyoları ile başlangıç halindeki (akut) fissür tedavi edilir.

cerrahi tedavi?

uygun tıbbi tedavi ile 1-1.5 ayda iyileşmeyen hastalara cerrahi tedavi uygulanmalıdır.

anal kanal etrafında iç içe geçmiş iki sıra kas lifi vardır. bunlar ortak çalışarak anüsün kapalı tutulmasına yardımcı olurlar. internal sfinkter adalesi denen bu iki kastan içtekinde fissüre bağlı spazm olur. dışkılama sonrasında ağrının devam etmesine sebep bu kasın bir süre kasılı kalmasıdır. fissürün varlığı sfinkterin spazma, spazmın oluşu ise fissürün iyileşmemesine sebep olarak kısır döngü oluşturur. ameliyatla gereksiz kasılan bu kas tabakasının bir bölümü kesilir. 5-10 dakikalık bu müdahale sonrası hastanede kalmaya gerek yoktur.

cerrahi tedavi sonrası ne olur?

ağrı birkaç gün içinde kaybolur. yırtık ise birkaç hafta içinde iyileşir. ameliyat sırasında anüsü kapalı tutan adalelerden sadece birinin bir kısmı kesilmiş olacağından dışkı tutma fonksiyonu (kontinans) ile ilgili bir sorun yaşama ihtimali son derece azdır.

özetle

anal fissür anüs cildinde bir çatlak oluşmasıdır. sert ve düzensiz dışkılama alışkanlığı en sık sebeptir. doğru tıbbi tedavi ile %70 iyileşir. iyileşmeyen durumlarda küçük bir cerrahi müdahale ile fissürün kapanması ve ağrının giderilmesi sağlanır.

Makat çatlağı yaşayan bir Ekşi Sözlük yazarlarının yaşadıkları

öncelikle burada olduğunuza göre, çare arıyorsunuz demektir. kendisi nüksetme oranı fazla olan bir hastalık olur bildiğiniz gibi. ben de belki size yardımcı olur diye tecrübe ettiğim bazı şeyleri paylaşacağım, ancak öncelikli tavsiyem kesinlikle bir doktora görünülmesi taibi ki. çünkü herkesin hastalığının durumu farklı, iyileşme metodu farklı. en kısa sürede doktora görünmek çok ama çok önemli.

yaklaşık iki yıl önce bir kabızlık ve ıkınma durumundan sonra başlamıştı bende bu rahatsızlık. doktora gitmiştim. doktor, bana bu başlıkta da çokça adı geçen içerisinde nitrogliserin bulunan bir ilaç yazmıştı, eczacıların elle hazırladığı bir ilaç. oturma banyosu tavsiye etti, bir de anestol pomad önerdi. 2 hafta gibi bir sürede rahatsızlığım geçmişti. daha sonra bir yıl kadar hiç bir sıkıntı çekmedim.

ancak yaklaşık 8 ay kadar önce, aptallığıma doymayayım, sen çektiklerini unut, kabızlık sırasında ıkın da ıkın. tekrar başladı hastalık. ilk başta doktora gitmedim aptal gibi, oturma banyosu yaparak, bepanthenle yumuşatarak geçmesini bekledim, ama bir türlü başaramadım tabi ki. kantaron yağı kullandım, iyi geldi ancak tam geçecek gibi olduğu sırada tekrardan kabız oldum. yani 5 ay kadar ha geçti ha geçecek durumu yaşadım. kanama, acı, düzelir gibi olma, tekrar başlama.

nihayet doktora gittim. doktor muayene etti. bana procto glyvenol fitil ve procto glyvenol kremi beraber verdi. sabah ve akşam önce kremi sürmemi, sürdükten sonra ise fitili uygulamamı söyledi. bir de kaşıntı, acı gibi durumlar için anestol pomad önerdi. bunun yanında sabahları kalktığımda iki bardak sıcak su içip biraz evin içinde gezinmemi ve tuvalette oturup beklememi, ama kesinlikle ıkınmamamı önerdi. bir de oturma banyosu verdi tabiki. on gün kadar dediklerini uyguladım. bir kere krem ve fitil tuvalete çıkma durumunu felaket rahatlattı. on gün sonra kontrole gittiğimde yırtık %80 oranında iyileşmişti. bana sadece kreme devam etmemi tembihleyip beni gönderdi. o günden sonra ben gayet rahat bir ay geçirdim, ama maalesef tekrar bir kabızlık durumu yaşadım ve ıkınmamama rağmen, dışkının sertliğinden dolayı bir kanama oldu, ama acı hissetmedim. tabii psikoloji fena. o sırada da annem televizyonda ibrahim saraçoğlu'nu izliyormuş. beni aradı ibrahim saraçoğlu fissur ve fistül'den bahsediyor diye. ben programı izleyemedim ama, akşam eve geldiğimde google'dan saraçoğlu'nun konuştuğu ilgili bir video buldum:


hocanın dediklerini aynen uyguladım, bunun yanında eve kuru kayısı depoladım kabızlık için. günde 7-8 tane yiyorum. hatta son 2 tanesini gece yatmadan 15-20 dakika önce yiyorum. kabız yapacak yiyeceklerden ve burger king, mcdonalds gibi fast food'lardan uzak duruyorum. yaklaşık bir buçuk ay oldu. bugün doktor kontrolüne gittim bana yırtığın iyileşmiş olduğunu söyledi. umarım tekrar nüksetmez.

siz siz olun sakın kabız olmayın, kesinlikle ama kesinlikle ıkınmayın. merak etmeyin içeride kalmıyor o, öyle ya da böyle çıkıyor. bir de tekrar tekrar belirteyim; en kısa sürede bir doktora görünün. ne kadar ertelerseniz o kadar kötü.