KÜLTÜR 30 Haziran 2016
32,6b OKUNMA     1045 PAYLAŞIM

Mayaların Geleneklerini Kapsayan İnsanlık Tarihinin En Eski Kutsal Kitaplarından: Popol Vuh

Guatemala'nın kültürel mirasları arasında yer alan Popol Vuh, insanlık tarihinde en eskilere dayanan metinleri incelemek açısından eşsiz bir kitap. Mayalar, yaratılış öncesi ve yaratılış sonrasını bu kitapta bir araya getirir.

mayaların dilinde popol vuh, zamanlar, olaylar anlamına gelir. yani zamanların olayların kitabı anlamında kullanılır uzun adı popol- vuh kişe'dir.
maya tarihinin başlangıcından beri sözlü gelenek içinde ne varsa yazıya geçirildiğinden kitabın adı kapsayıcıdır. 1550- 1560 yılları arasında gelenekleri korumaya çalışan bir yazmacı tarafından latince olarak yazılmıştır ancak maya dilindedir.  


ispanyollar mayalara ait taş kalıntıları, hiyeroglifleri vs. tahrip etmişlerdir 1500'lerde. inancı güçlü yerliler bu önemli sözlü geleneği ezberlerinde tutuyorlardı yani bir nevi hafızlık yapıyorlardı. sonunda avrupalılardan latince öğrenince her şeyi latinceyle kayda almışlar.

insanlık tarihinin bilinen en eski kutsal kitabı olarak geçer. yaratılış efsanesini konu alır ve yaratılıştan önceyle başlar. bir kişe aliminin, halkının binlerce yıllık geleneğini kapsayan metinleri toplamasıyla ortaya çıkarttığı popol vuh'u 18. yy'ın başlarında rahip franciso ximenez tercüme eder. kitaptaki metinler dünyayı çağlara ayırmıştır. 


beşin çağın bitişi bir dönem çok popüler olan 21 aralık 2012 yılına denk gelir, eric thompson' ın araştırmasıyla. popol vuh' a göre beşinci çağın bitiminde kıyamet kopacaktır ama bu kıyamet bir çağın bitmesi anlamına gelmektedir. beşinci çağın bitiminde güneş, samanyolu galaksisiyle hizalanacak ve enerji dünyaya ulaşarak herkesin kendi aydınlanmasını(iyi veya kötü değer yargılarıyla alakası yok) yaşayacağını ileri sürer. daha önce blogumda uzun uzun anlattığım popol vuh, bir taraftan insanlık tarihinde en eskilere dayanan metinlerini incelemek diğer taraftan bir uygarlığın bilinçaltı hikayelerine tanık olmak adına eşsizdir.