doğadan gelen malzemelerden oluşan mutfak tezgahları

- mermer (doğal taş)
- granit (doğal taş)
- kompoze taş (kuvars ya da quartz (doğal taş) + polyester reçine (yapay ürün)) (çimstone, belenco vb. marka adı)
- masif ahşap (ladin, kayın, çam, köknar, ladin, ıhlamur, kayın, dişbudak ve gürge)
masif ahşap: ağaç kesildikten sonra ham tomruktan biçilerek elde edilen ve ahşabın kaplama ve doldurma yapılmamış en saf halidir. yani doğal ahşaptır.

sentetik malzemelerden oluşan mutfak tezgahları

- akrilik (dupont corion marka adı)
- laminat (aradaki malzeme suntalam)
- beton
- paslanmaz çelik
- mermerit (mermer tozu + polyester)

genel birkaç bilgi vereyim

doğal grubun ilk üç sırası piyasadaki en kaliteli malzemelerdir. granit ve kuvars (kuvars reçineyle preslenerek kompoze taşa dönüşüyor, reçine yapay bir malzemedir, dolayısıyla kompoze taş %100 doğal değildir) taşlarını aynı seviyede düşünebilirsiniz. mermeri genelde ikisini kıyaslarken içlerine almıyorlar. mermer bunların arasında bir tık daha aşağıdadır. granit ve kuvarstan yapılan tezgahlar fiyat olarak üst segmentlerdedir. mermer doğal taş olmasına rağmen bu segmette değildir. ama ilginçtir, yapay gruptan akriliğin piyasayı domine eden bir markası doğal olmamasına rağmen bu iki taştan (granit ve kuvars) yapılan tezgahların fiyatlarıyla aynı seviyededir.

tezgah çeşitlerini, ankara sitelerde dükkanı olan, araştırma yaparken bilgisiyle ve doğruyu paylaşma samimiyetiyle diğer kanallardan kendisini ayıran şu ustadan dinleyebilirsiniz:

doğal dediğimiz malzemeler de tezgah haline gelene kadar belli işlemlerden geçer ve az da olsa sentetik katkılar içerirler. ama yine de içlerindeki doğallık oranı çok çok yüksektir. yukarıda kompoze taşı (kuvars + reçine) zaten açıkladım. ama az da olsa granit ve mermer de belli işlemlerden nasibini alır (kompoze kadar değil). bu taşlar farklı farklı ülkelerin çeşitli çeşitli bölgelerinden çıkar. bu çeşitlilikten dolayı renkleri değişiklik gösterir.

masif ahşap, beton ve paslanmaz çelik tezgah uygulaması türk evlerinde sıklıkla karşılaşılan tezgah çeşitlerinden değildir. paslanmaz çelik malzemesinin ısıya toleransı çok yüksek olduğundan özellikle endüstriyel mutfaklarda tercih edilen bir üründür. beton ve masif ahşap da, bizim ülkemizde ilk etapta tercih edilen tezgah çeşitlerinden değildir.

granit tezgah ve kompoze taş tezgah (kuvars taşı + reçine yapay maddesi)

(burada önce granit sonra kompoze taş açıklanıp ardından ikisinin karşılaştırması yapılacaktır)

doğal granit dünyamızın jeolojik oluşum dönemlerinde yer kürenin derinliklerinde quartz, feldspat, mika ve başka bir takım kayaç ve yapıcı minerallerin birleşmeleri ve sonra değişik sebeplerle yeryüzüne yükselmeleriyle oluşmuş kayalardır. doğadaki en sert minerallerden biri olan kuvars ve türevlerini doğal olarak içlerinde bulundurması sebebiyle aşınma ve çizilmeye dayanıklı çok sert bir yapı kazanan granit, aynı zamanda değişik minerallerin oluşturduğu renk harmonisine sahip dokusu itibariyle dekoratif, uzun ömürlü ve sağlam bir yapı malzemesi olarak kullanıma imkân vermektedir. granit doğadaki en sert yapı malzemesi olması nedeniyle diğer yapay malzemelerde görülebilecek dezavantajlara sahip olmadığı gibi, sağlıklı ve uzun ömürlüdür. doğal malzeme olması sebebiyle içinde kompoze taşlardaki gibi renklendirici, ayna, deniz kabuğu, polyester reçineler yoktur. çok yüksek ısıya dayanıklıdır, soğuktan ve sıcaktan çatlamaz, yanmaz. günlük temizlik malzemeleriyle temizlenir, periyodik bakım ve cila gerekmez. kolay kolay çizilmez, aşınmaz, çürümez. limondan, asitli malzemelerden mermer kadar rahatsız olmaz. dayanıklıdır, ağır yüklerden etkilenmez, dünyadaki en sert yapı malzemesidir. prestijli görünür. dezavantajlarına gelirsek, granit çeşitlerinin büyük bir bölümünün içerisinde siyah noktalar, desenler vardır, karışık renklidir, düz renkte olmazlar. her granit tezgah olmaz. sertliği, su emme oranları, darbeye dayanımı gibi teknik özellikleri farklıdır. quartz gibi standart değildir. örneğin su emme oranı yüksek olan graniti mutfakta kullanmak uygun değildir. granitler dünyanın bir çok ülkesinden gelmektedir. fakat çin granitleri yapıları, su emme oranları ve içerikleri gereği mutfaklarda tavsiye edilmemektedir. su emmeyi aşağıda anlatacağım.

kuvars (quartz) esaslı kompoze taşlar, yeryüzündeki en sert minerallerden biri olan doğal kuvarstan meydana gelirler. kompoze taşlar, modern teknoloji kullanarak teknik özellikleri özel olan ve farklı yüzey şekilleri elde edilen bir ürüne çevrilirler. içeriğin çoğu kuvars olup az da olsa polyester reçine bağlayıcı ve pigmentlerden oluşur. kuvars taşı reçine ile sıkıştırılarak kullanıma uygun hale getirilir. kuvars kompoze taşlara eşsiz sağlamlık ve dayanıklılık kazandırır. bu sağlamlığını kolayca bozamazsınız. granite en iyi alternatif üründür. granite göre en büyük artısı renklerindeki sadelik ve netlik, parlaklık ve simetrik olmasıdır. kompakt yapısı sayesinde, bakteri üremesine elverişli ortam yaratmayan, hijyen raporuna sahip özel bir yüzey kaplama malzemesidir. aşınma ve darbe dayanımı oldukça yüksektir. limon, asit gibi maddelere dayanıklıdır. günlük temizlik malzemeleriyle temizlenir, periyodik bakım ve cila gerekmez. diğer doğal taşların aksine, yapısında kılcal çatlak bulunmaz ve sıvı emmez, leke tutmaz. dezavantajlarına gelirsek, fiyat olarak granitlerin pahalıları sınıfıyla eşdeğerdir. granit gibi doğal değildir. içerisinde doğal kuvars dışında az da olsa renklendirici, ayna, deniz kabuğu, polyester reçineler vb yardımcı malzemeler kullanılır.

piyasada kuvarstan kompoze taş üretimi yapan ilk firma çimstonedur. bu yüzden tezgahın adı kompoze taş tezgah diye değil, çimstone diye geçer. vatandaş eve çimstone yaptırdım der. peçeteye selpak, pvc malzemeye pimapen firmasının adıyla seslenmekle aynı şeydir bu. bunun dışında kuvars mineralinden kompoze taş üreten çimstonedan sonra ortaya çıkmış birkaç firma daha vardır:

çimstone (yerli - izmir)
silestone (ispanya menşeli)
belenco (yerli - manisa)
calisco (yerli - manisa)

bunlarda belenconun ürünleri çimstone'dan daha pahalıdır. çimstone ürünlerine 10 yıl gibi bir garanti verirken belenco ürünlerine 15 yıl garanti vermektedir. belenco markasının ürettiği kompoze taş tezgahlarda kuvars oranı çimstone ürünlerindeki kuvars oranından daha yüksektir. yani çimstoneda kuvars oranı %90, yapay ürün oranı %10 ise, bu oranı belenco firmasının tezgah ürünlerinde %95 kuvars - %5 yapay malzeme şeklinde düşünebilirsiniz. dolayısıyla belenco firmasının daha doğal ve sağlam malzeme üretimi fiyatlarına yansımıştır. diğer firmalar bu ikisi kadar ünlü değildir. ama okuduklarıma göre calisco ve silestone'da fena değil, tercih edilebilir.

aşağıda kuvars esaslı kompoze taş tezgah resimleri gösterilmiştir. bu benim şahsi fikrim, sağlamlık, çizilme, dayanıklılık vs gibi yapısal güçle ilgili her şeyi off moduna alıp sadece estetikten bahsedeceksek kompoze taşın beyaz renk modelleri bırak graniti, dünyadaki birçok taşı geride bırakır muhteşem naifliğiyle. inci gibi.

aşağıdaki yazı, tezgah işi yapan bir firma sahibinin bir sitede paylaştığı bilgidir

firması ve kendisi hem graniti hem kompoze taşı satmaktadır. dolayısıyla iki seçenekten birini öne çıkaracak, birini gömecek bir çıkarı yok. objektif bir yazı yazmış ikisinin farklarıyla ilgili. bakalım.

"granit ve kuvars esaslı kompoze taş farklarından en önemlisi, granit gözenekli yapısı gereği su emme oranları nedeniyle mutfaklardaki su kalıntılarını emerek kısmen bakteri oluşturabilir. kuvars sıkıştırılarak üretilmesinden (kompoze) dolayı gözenek ve kılcal çatlak içermez, su emmez, bakteri barındırmaz, sağlıklıdır.

yani kısaca kuvars esaslı kompoze taşlara kıyasla granit gözenekli yapısı sebebi ile bakteri barındırmaya müsait bir yapıdadır. bundan dolayı biyolojik laboratuvar ortamlarında, ilaç fabrikası steril odalarında granit tercih edilmemektedir. avrupa'da granit çocukların bulunduğu iç mekanlarda kullanılmamaktadır (kreş ve okul gibi).

granitler dağlardan çıkarılma yöntemleri sebebi ile çatlak oluşumuna müsaittir. bu da tezgahınızın belli bir süre sonra çatlayabilmesine olanak tanır ve hiç bir firma granite garanti vermemektedir. quartz taşların hepsinde garanti kapsamı bulunmaktadır.

granitlerde oranları değişmekle birlikte radon gazı salınımı vardır ki bu da insanda akciğer kanserine yol açar bu konudaki makalelere türkiye ve amerika sitelerinde rastlayabilirsiniz.

doğal olan her şey sağlıklı değildir. zehirli bir mantar da doğaldır. yılan zehri de doğaldır. o sebeple granit doğaldır, iyidir diye düşünmeyin.

yorumlarda cimstone'un (marka adı vermiş, aslında kuvars esaslı kompozeden bahsediyor) ısıya hassasiyeti vardır gibi yanlış bir tabir gördüm. aksine ısıya oldukça dayanıklıdır. hatta kızgın bir yağ tavasını granitin üzerine koyarsanız çatlaması muhtemeldir. doğrusu her türlü tezgahta çok kızgın bir nesne tezgaha direk konulmamalıdır.

ancak şunu da söylemek gerekir ki granit dış mekanlar için vazgeçilmezdir. sağlam yapısı ile yüzyıllara hatta bin yıllara meydan okur. ancak quartz tezgahlarda 15 yıl garanti veren firmalar dahi olduğunu göz önüne alırsanız bu ürününde belki 40-50 yıl sorunsuz kullanılabileceğini tahmin edebilirsiniz. bu sebeple granit daha sağlam diye onu seçmek de gereksizdir. ille de binlerce yıl dayansın istiyorsanız bilemem.

sözün özü, bana soranlara ben evimde quartz tezgah kullanıyorum diyorum. tecrübemi bilenler ikinci bir soru sormadan ürünü tercih ediyorlar."

granitte dikkat edilmesi gereken birkaç şey daha var. yine tecrübeli bir satıcıdan bazı bilgiler aktarayım

"granitin içindeki renklerde turkuaz mavisi ve sedef rengi arttıkça fiyatı yükselmektedir. ayrıca bütün granitlerde taşın doğası gereği gözümüzle zar zor görebildiğimiz gözenekler vardır. bu gözenekleri fabrikadaki parlatma işlemi sırasında epoksi malzeme ile doldururlar. elinizi taşa sürttüğünüz zaman bunu hissedebilirsiniz. bu sebeple epoksisi az olan taşı tercih edin. yüzey mümkün olduğunca az gözenekli olsun. (çok gözeneklilik yüzeyi bakteri oluşumuna açık hale getirir)

granit tezgahı yapacak firmalar ellerinde olan taşı size sunuyorlar. durum böyle olunca renk seçeneği oldukça daralıyor. ya da ellerindeki mevcut numuneler 10 cm x 10 cm ebadında olduğu için taşın büyük halini göremediğiniz için kararsız kalıyorsunuz. ben size ithalatçı firmaların depolarına gitmenizi öneririm. ankara’da “doğa granit” ve “granitaş” firmaları var. diğer illerde de şubeleri var. bu firmaların muhteşem stokları vardır. buralara bakıp taşı direk kendiniz alabilirsiniz. işi yapacak ustaya işçilik ödeyerek hem işi ucuza yaptırır hem de istediğiniz taşı alabilirsiniz.

granit taşlarda üzerinde parlayan malzemelerin içinde demir oranı yüksek olan modellerde uzun yıllar sonra pas lekesi ile karşılaşabilirsiniz. buna dikkat edin. granit taşlarda kırmızı tonlara pek yanaşmayın. bu renk taşların radyasyon taşıma durumu var. ancak bunun tam olarak bilimsel ölçümü nedir bilemiyorum.

öncelikle granit mi? kuvars mı? örneğin sade beyaz veya net bir kırmızı, sade gri gibi renk tercih ediyorsanız quartz malzemelere bakmalısınız. çünkü granitler karışık renklidir, ayrıca granitlerin açık tonlarının su emme oranları koyu renklere göre daha fazladır. koyu renk tercihiniz ise granit çok idealdir. özellikle üç boyutlu siyah tonlar eşsiz güzelliktedir veya ağaç kabuğu desenli kahve tonlar gibi. "

burada çimstone ile ilgili ankara sitelerdeki ustanın, vatandaşlara önerilerde bulunduğu videosunu paylaşıyorum. usta seçiminin önemini videoyu izlemezseniz kısa bir özetle anlatayım size.

üçkağıt çevirecek ustalar ellerinde çimstonenun ürün kartelasından önce size ürün beğendiriyorlar:

siz ürünün çimestone firmasının bir ürünü olduğunu zannederken onlar seçtiğiniz renk ve desenle birebir aynı özelliği gösteren çin malı bir mutfak tezgahı imal ediyorlar. bu iki ürünün arasındaki farkı da anlamanız çok zor. çünkü gerçekten tıpatıp aynısı gibi bu muadiller. bu ürünler de tabii ki kuvars taşından değil mermer tozu ile sentetik bir sürü malzemenin bir araya gelmesiyle ortaya çıkıyor:

dolayısıyla iyi bir ustayla anlaşmanız çok önemli. sizi kandırmaması lazım. aynı zamanda binlerce lira verdiğiniz bu doğal taşlara yakışır şekilde işçilik hizmeti talep etmelisiniz.

yeri gelmişken işçilikle ilgili nelere dikkat etmeniz gerektiğinden bahsedelim

öncelikle şu ustayı tekrar izleyelim:

bu ustanın videoda bahsettiği evye ve ocak deliklerinin nasıl açılması gerektiği çimstonenun sitesinde yazıyor. adam doğru söylüyor yani. gerçekten anlattığı gibi kesim işlemleri yapılmalı. ek yerlerine özellikle dikkat edilmeli. tezgahın set kısmına uygulanmasını önerdiği kesim tekniklerine kadar bu adam doğruyu konuşuyor. çimstone yani kuvars esaslı kompoze taş tezgah için söylenen bu kesim işlemleri granit tezgah için de aynı şekilde geçerli. birbirlerine çok benzedikleri için bir kısım zayıf noktalarında pek fark yok. çimstonenun kesim teknikleriyle ilgili internet sitesi görselleri aşağıdadır:

birinci resimde gördüğünüz gibi ocak yeri kesilirken köşeler yuvarlak olacak şekilde kesilmeli. bunu yapma sebebi, bu kısma ocak geldikten sonra yüksek ısı sebebiyle bu bölgelerin zayıf alanlara dönüşmesidir. bu bölgelerden granit ya da kompoze taş kırılmaya, çatlamaya başlıyor. dolayısıyla bu bölgenin zayıflığını en aza indirmek, kesim tekniğiyle mümkün olabiliyor. bu bölgenin bu kısımlarının kesim aletine panç deniyor. yuvarlak uçlu bir alet. eğer bu aleti kullanmadan bir tezgahı köşeleri sivri olacak şekilde keserseniz ve o bölgeye ocak geldiğinde bir müddet sonra yüksek ısı tezgahlara ne yapıyor aşağıda görelim.

panç ile kesilmemiş keskin ocak yeri köşeleri:

ocak takıldıktan bir müddet sonra zayıf düzen tezgahın o bölgeden çatlaması:

diğer bir dikkat etmeniz gereken işçilik kontrollerinden biri, tezgahların altına düzgün bir şekilde mdfden ya da en az onun ayarında iyi bir malzemeden, kalınlığından kısılmayacak bir şekilde destek hattı yapılması. tezgahın altına uzun bir mdf hattı çekilir ve bu şekilde tezgah dolapların üzerine oturtulur. çoğu usta mdf gibi bir malzemenin maliyetinden kaçmak için daha uyduruk bir malzemeden destek koyar. onu da yine malzemeden kaçmak için her yerine koymaz. kalınlığını az tutar. eğer destek hattının bir yeri çökerse tezgah da çöker ve bu gönyesizlik zamanla tezgahın o bölgeden çatlamasına hatta kırılmasına neden olur.

doğru yapılan destek hattı:

kalınlığı az yapılmış yanlış yapılan destek hattı:

masif ahşap tezgah

masif ahşap ürünleri, tamamen doğaldır ve ağacın saf hali olarak kabul edilir. doğal ağaçlar, dekorasyonlarda kendilerine birçok alan bulmuştur. bunlardan birisi de mutfak tezgahlarıdır. aşağıda masif ahşap tezgahlarına örnekler gösterilmiştir.

masif ahşabın mutfak tezgahı haline nasıl geldiğini gösteren bu videoya bakabilirsiniz:

ahşap tezgah oldukça dikkatli kullanılması gereken bir üründür. çok şıktır ama bakım ister. ahşap tezgahın en üst katmanında tezgahı koruyan bir yağ tabakası vardır. yağ sürülürken hem tezgahtaki gözeneklerin dolması hedeflenir hem de uzun vadede tezgahın dış etkilerden korunması sağlanır. yağ ile cilalalamak her masif ahşap tezgaha uygulanan bir yöntemdir. cilanın yani yağ tabakasının tezgah üzerinden kalkması masif ahşabı korunmasız hale getirir. cilanın kalktığı bölgelerde çizilmeler, lekelenmeler görülür. tezgah üzerinde kesinlikle bıçakla kesme işlemleri yapılmaz. ahşap tezgahlar uzun süre suya maruz kalamazlar. dolayısıyla tezgah yüzeyi sürekli kuru tutulmalıdır. yüzeyinin cif gibi kimyasallarla silinmemesi önerilir.

doğal bir ürün de olsa, masif ahşaptaki çizilmeye ve lekelenmeye dayanım kuvars ve granit kadar güçlü değildir. masif ahşabın kuvars ve granite göre daha narin olduğu, bakım isteyen bir tezgah olduğu unutulmamalıdır. bunun dışında özellikle açık renkleri beyaz renk dolaplarla müthiş bir ahenk oluşturur, mutfağa zarafet katar.

mermer tezgah

bir mermer örneği:

mermerin içinde uzun yıllarca oluşmuş kristal yapı:

mermerleri kuvars ve granitlerden ayıran en büyük özellik mermerin denizsel kayaç, kuvars ve granitin volkanik kayaç olmasıdır. granit ve kuvars volkanik kayaç olduklarından mermerler kadar hava boşluğu barındırmazlar. mermerler ise denizsel kayaç olduklarından içlerinde daha fazla hava boşluğu barındırırlar. hava boşluğu kısaca gözenek demek. gözenek ne kadar çok olursa dışardan gelen maddeler o malzemeye o kadar nüfuz eder. dolayısıyla gözenekli yapıları yüzünden mermerler granit ve kuvars taşı tezgahlarına göre çok daha fazla leke tutma eğilimi gösterirler. asit ve limon türü yiyeceklerden diğer iki taşa göre daha fazla rahatsız olurlar. doğal bir taş olması sebebiyle dayanıklılık konusunda yapay gruptan kendini ayırmayı başarır ama gözenekli yapısı yüzünden granit ve kuvars klasmanına erişemez.

mermer, mutfak tezgahı olarak opsiyonlar arasında ilk sırada olmasa da, renk seçeneği bakımından diğer iki taşa göre daha zengin yelpazeye sahiptir. granit ve kuvars taşlarının çıkarımı kolay olmadığından bu taşların renk skalası sınırlıdır. mermerin zengin renk seçeneği, mutfakta kendisini ilk sıraya koydurmasa da başka imalatlar için oldukça şık imzalara sahiptir. alttaki resmin sağ tarafında bir mermer taşının gerçek hali, resmin sol tarafında aynı taştan duvara yapılan bir imalatın 3 boyutlu program çizimi verilmiştir.

mermer malzeme olarak granit ve kuvars ikilisine göre daha yumuşak bir malzeme olduğu için zedelenmesi, yaralanması, çizilmesi granit ve kuvars tezgah modellerine göre daha kolaydır. ikili grup çok sert malzemeler oldukları için mermere göre daha dayanıklı olup, daha uzun ömürlüdür. mermer mi daha sağlam ikili gruptakiler mi diye düşünenler, teknoloji ne kadar gelişirse gelişsin, bu ikili grubun malzemesinin özünün magmatik yapıda biriken kristallerden meydana geldiğini ve yüksek ısıya daha dayanıklı olduğu faktörünü unutmasınlar.

mermerin çok güzel bir avantajı fiyatının ikili gruba göre daha hesaplı olmasıdır. doğal taş olması ve hesaplı olması sebebiyle kesinlikle tercih edilebilir bir malzemedir.

daha detaylı bilgiler için şu videoyu izleyebilirsiniz:

yukarıda anlatılan üç taş doğanın bize sunduğu şekilde elimize ulaşır. bu grup (masif ahşap da dahil edilir) bizi bazı konularda sınırlar. bir üstteki videoyu açıp izlerseniz mermerin, granitin ve kompoze (kuvars +reçine) taşların belirli küçük işlemlerden sonra plaka haline getirildiğini görürsünüz. plakaların boyu da belli bir ebattadır. yani bunlar doğal malzeme oldukları için doğanın bizlere sunduğu ölçülerde bulunabilirler.

bazı tezgahlar ise suni malzemelerle kalıba dökülerek yapıldığından bu tezgahlara istenildiği gibi müdahale edilebilir ve bunlara müdahale edebilme gücü bize bazı avantajlar sağlar. 8 metre uzunluğunda mutfak tezgahı da yapsanız, bu tezgahta 8 metre boyunca tek bir ek yerinin bile belli olmaması bu grubun en büyük avantajlarındandır. ama dayanıklılık konusunda doğal taş ve ahşap grubu kadar başarı gösteremezler.

aşağıda videolarla göstereceğim ama kısa bir bilgi vereyim

tezgahların kalıba dökülerek yapılması şu demek; kek yapacaksınız. malzemeleri koymaya ve karıştırmaya başladınız. bir kıvam elde ettiniz. bunu yuvarlak tepsiye de köşeli tepsiye de dökebilirsiniz. bu karışım hamurunu hangi tip kalıba dökerseniz dökün karışım o kalıbın şeklini alır. fırından da o kalıbın şeklinde bir ürün ortaya çıkar. siz karışımın içindeki malzemenin çeşidini, standardını, sayısını, miktarını artırarak ya da azaltarak ve kalıbı istediğiniz gibi bir geometrik şekle sokarak istenilen boyda, kalınlıkta, sertlikte, kalitede bir ürün elde edebilirsiniz. suni malzemelerle kalıba dökülerek tezgah yapılması işlemi en basit haliyle böyle açıklanabilir.

kalıba dökülerek yapılan tezgahlar

- mermerit (mermer tozu + polyester)
- beton

mermerit tezgah

öncelikle şu kültür edinici mermerit video yapımı videosunu izleyelim:

mermerit tezgah:

mermerit tezgahı doğal bir taştan meydana gelen tezgah çeşidi değildir. bir madenden, bir ocaktan mermerit diye bir malzeme çıkmaz. doğanın kendisi mermerit diye bir malzeme üretmez. mermerit elde edilen bir malzemedir. polyester ve mermerin kullanılmayan kısımlarının oluşturduğu mermer tozu karışım ile meydana gelir. polyester ise lifli bir madde olup petrol ve kömürün işlenmesiyle oluşur. polyester kolay şekillenebilir bir malzemedir. dolayısıyla mermeritin hamuru kolay şekil alır ve döküldüğü kaba kolayca yayılır.

mermerit doğal bir taş olmadığından doğal taş grubu gibi bir dayanıklılık kendisinden beklenmez. sıcağa oldukça hassastır. mermeritin üzerinde bir jel madde vardır. yukarıda paylaştığım videoda jelkot adıyla imalat aşamasında kalıba sürülen jelden bahsediyorum. mermeritin üzerinde bulunan bu jel, mermeriti dış etkilerden korumaya yardımcı olur. sımsıcak bir tencereyi, fırından alınmış tepsiyi mermeritin üzerine koyarsanız, bunlar jelkotlu tabana yapışır. koruma tabakasını yani jelkotu kaldırıp mermeriti savunmasız hale getirirsiniz.

mermerit kolay çizilen bir malzemedir. kullanırken nasılsa bir şey olmaz denilerek hoyrat davranılacak bir tezgah çeşidi değildir. videoda gördüğünüz gibi evyesi de başka bir malzemeden değil, yine kendi malzemesindendir. mermerite ankastre evye, alttan tutturmalı evye yapılabiliyor mu bilmiyorum ama yapılabildiğini düşünüyorum. evyeyi mermeritten değil başka malzemeden (misal paslanmaz çelik vs.) yapıp bunu mermerit tezgahta uygulamak tezgahın kullanım ömrünü uzatır. ama evye değişikliği olmayacaksa, evyenin kendisi de mermeritten olacaksa, bu evyede uzun süre çamaşır suyu bekletmek, dökülmüş çay bekletmek doğru değildir. evye bozulursa tüm tezgahı çöpe atmak zorunda kalırsınız. mermeritte sıkıntılı bir durumla karşılaşıldığında lokal çözümle tezgahı kurtarmak mümkün değildir. bir yer çatladı veya kırıldı mı tüm tezgah çöpe atılır. evyenin hemen yanındaki damlalık kısmı denilen yer, mermerit malzemenin en zayıf noktalarından biridir. damlalık, tezgah kalınlığını daha da azalttığından mermerit bu noktalarda zayıf düşer. bu noktalar çatlamaya oldukça müsaittir. bu durumlar mermerit tezgahı çok kaliteli tezgah sınıfına sokmaya engel olur.

mermerit damlalık (lavabonun hemen yanındaki tırtıklı bölge)

mermeritin dezavantajları olduğu gibi avantajları da vardır. mermerit döküm tekniği ile üretilir. bu, istenilen türde tasarımın ortaya çıkmasını sağlar. pratik ve ucuzdur. ek yeri olmaması tezgahın daha bütüncül görünmesini sağlar. bu aynı zamanda sızıntı ihtimalini ortadan kaldırır.

mermerit döküm tekniğiyle her yerde üretilebildiğinden, mermeritin kaliteli bir firma tarafından üretilmesi mermeritin uzun ömürlü olmasını sağlar. mermeritin içine konulan malzemelerin en az tse standardlarında olmasına en başından dikkat edilmelidir.

beton tezgah

beton aynı mermerit gibi döküm tekniğiyle elde edilir.

beton tezgahın yapım aşamasını anlatan biri yerli, biri yabancı iki videoyu aşağıya koyuyorum.

yabancıların yapım yöntemi:

bizimkilerin yapım yöntemi:

beton tezgah ülkemizde çok tercih edilen bir tezgah türü değil. yabancıların videosundaki işçilikten gördüğünüz gibi böyle özel üretim bir tezgahın maliyeti düşük olmayacaktır. beton tezgah dayanıklı olsa da sıcağa karşı dikkatli olunmalıdır. çok detaylı bilgi bulamasam da doğal dayanıklı taş grubuna göre daha az hoyrat kullanılması gerektiğini düşünüyorum. bunun dışında özel üretimlerinin mekana nefis bir hava kattığı aşikar.

akrilik tezgah

akrilik tezgah günümüzde oldukça tercih edilen bir tezgah çeşididir. piyasada corian diye geçer. corian aynı kompoze taş üreten çimstone gibi bir firmadır. yani corian bir malzeme değildir, firma ismidir. hatta kendisi akrilik malzeme üreten en ünlü firmadır.

akrilik malzemeler fabrikalarda plaka şeklinde belli ölçülerde üretilirler. bu plakalar kendi özel yapıştırıcıları ve aletleriyle üst üste konarak bir hacim kazanırlar. en sonunda da bir tezgah görünümüne kavuşurlar. plakalar üst üste konulduktan ve birbirine yapıştırıldıktan sonra zımparalama ve daha birçok işlem sayesinde eksiz, bütüncül bir görünüme kavuşurlar.

fabrikada üretilen akrilik plakaları:

akrilik plakalarının üst üste gelmesi ve en son aşamada zımparalanmaları ile ortaya çıkan tezgah:

aşağıdaki ilk video plakaların üretilme aşamalarını ve nasıl bir araya getirildiğini, ikinci video mutfağa montajını yapmak üzere getirilmiş akrilik tezgahın üzerinde yapılan son aşamaları (zımparalama, ek yerlerinin birleşimi vs.) göstermektedir. üçüncü video ikinci videonun devamıdır.

ilk video:

ikinci video:

üçüncü video:

corian başlığının altından da bilgi sahibi olabilirsiniz ama ben araştırdığım ve öğrendiğim kadarıyla akriliği halk adıyla koryan malzemeyi biraz anlatayım.

öncelikle koryan malzeme sadece beyaz renkten oluşmuyor. renk seçenekleri mevcut. ilk yapıldığında oldukça şık gözüküyor. ama kullanıcı yorumlarına göre tezgahın üst kısmının en ufak bir şeyde çizilme, renk değişikliği yaşama ihtimali oldukça yüksek. cif gibi çamaşır silici malzemeler, ovma gibi işlemler yani kimyasal temizlik işlemleri tezgahın yıpranmasına yol açıyor. bıçakla bir şeyi keserken bile tezgahın yüzeyi zarar görebiliyor. bu malzemenin güzel yanı yıpranma yaşandıktan sonra ilk günkü gibi eski haline dönebilmesi. ama bu onarım için firmayla irtibata geçmek durumunda kalıyorsunuz. okuduğum bir forum sitesinde 2014 yılında tezgahın metrekaresi başına bu onarım için 100-150-200 dolar gibi bir fiyat çekmişler. bu fiyatları verdikten sonra tezgah eski haline dönebiliyor.

insanlar bu malzemeyi ek yeri gözükmüyor diye tercih ediyor. daha bütüncül bir tasarım ortaya koyduğu aşikar ama çizilmeye, sararmaya, renk değişimine daha dayanıklı malzemeler seçerek ek sorununu düzgün bir işçilikle aşabilirsiniz diye düşünüyorum.

fiyat konusunda araştırdığım kadarıyla corian gibi ünlü markaların ürünleri granit ve kuvars fiyat segmentinde. ama dayanıklılık konusunda corian ünlü bir marka da olsa, ürettiği akrilik (yapay) ürün tabii ki bu segmentte değil.

ürünün en güzel yanı, mutfakta çok sade ve şık görünüm sağlanmasına imkan tanıması. tezgahın gerçekten iyi bir işçilikle bütüncül görünmesi.

laminat tezgah

laminat tezgah bu ürünlerin hepsinin içinde en dandik olan tezgahtır. bu malzemenin üstü kaplama içi suntadır.

malzeme örnek gösterimi:

tezgah olarak gösterimi:

bu tezgahların eviyeleri ankastreden olur. ankastre evye çevresi su almaya çok müsaittir. dolayısıyla bu bölgelerden zamanla suntanın içine su girmeye ve sunta şişmeye başlar. piyasada yeşil tutkallı olarak bahsettikleri ürünler de var. bunlar için satıcılar, su almıyor, şişmiyor dese de hiçbirine inanmayın. bu malzemeyi mutfak tezgahı yaparken opsiyonlarınız arasına almayın.

bakın aşağıda bauhaus'un mutfak tezgahı ve evye montajıyla ilgili bir videosu var. ordaki tezgah malzemesi suntalam ve evye de ankastre evye.

bauhaus'un videosu:

evyeler

evyelerle ilgili öncelikle şu vidoyu izleyebilirsiniz:

evyelerle ilgili bir sınıflandırma bulamadım. tezgahları araştırırken öğrendiklerimle evyeleri şu şekilde sınıflandırmayı tercih ettim.

- ankastre evye
- altı tutturmalı evye
- döküm evye

ankastre evyelerin genel şeması tezgahların üstüne gelmesi yani tezgahın bir bölümü kapatmasıdır. videoda görüldüğü gibi özel tasarımlarla tezgahla aynı seviyede olacak şekilde de yerleştirilmeleri mümkündür. tezgahla arasında + kot farkının olmaması daha işlevsel kullanım olanağı sağlar. aynı şekilde ankastre evyeler tezgaha göre az daha aşağıya yerleştirilebilirler. aşağıda ankastre evye örnekleri gösterilmiştir.

ankastre evye 1:

ankastre evye 2:

tezgahla arasında kot farkının çok olduğu evyeye bir örnek:

en son resimdeki evye su birikmelerine yol açabilir. dolayısıyla tezgahla bu kadar kot farkı olmayan modeller seçilmesinde her zaman fayda var.

alttan tutturmalı evyeler tezgahın altına gelen evyenin çeşitli yapıştırcılar, aparatlar ile tutturulmasıyla bu ismi alırlar. alttan tutturmalı evye için şu videoya bakalım:

videoda gördüldüğü yapıştırıcılarla tutturulan bir evye tercih edecekseniz bu işçiliklere dikkat edin. aşağıda alttan tutturmalı evye örneği gösterilmiştir.

alttan tutturmalı evye:

döküm evyeler kalıba dökülen tezgahlarda görülen evyelerdir.

Mutfakta İnanılmaz İşinize Yarayacak 11 Gastronomik İpucu