BİLİM 23 Haziran 2020
23,4b OKUNMA     703 PAYLAŞIM

Nöropsikiyatri Tam Olarak Nedir?

Sıklıkla psikiyatri ile arasındaki farkın anlaşılmadığı nöropsikiyatri kavramına bir açıklık getirelim.
iStock

nöropsikiyatri, sinir sistemiyle bağlantılı akıl hastalıklarıyla ilgilenen bir tıp dalıdır.

henüz psikiyatrinin, psikolojiden farklı olarak pozitif bir bilim dalı olduğunu algılayamayan insanların, nöropsikiyatriye önyargılı yaklaşmaları şaşırtıcı olamaz elbette.

nöroloji ve psikiyatrinin temel eğitimleri aynıdır ancak belli bir yerden sonra iki farklı kola ayrılırlar. ikisi de beyin hasarı ya da hastalığı sonucu oluşan algı ve hareketlerdeki klinik problemlerle ilgilenirler. nörolojinin de, psikiyatrinin de ilgilendikleri esas nokta beyin ve sinir sistemidir. psikiyatri kişisel öznellik ve varoluşsal tasalar tabanlı ve diyalektiktir. nöroloji ise ilişkiseldir. ama nöropsikiyatride, bu iki alan birleşir. yani bir nöropsikiyatrist epilepsi hakkında açıklama yaparken, "temporal lob epilepsisi olan bir kişinin psikotik dünyasının içinde, altında yatan asıl içerik nedir" diye bir soru sormaz. psikiyatri devamlı iki şey arasında karşılaştırma yapar, çelişkilerden, karşılaştırmalardan güç alır. nöroloji ise bağlantılar üzerinden çalışır. karşılaştırma yapmaz. bir psikiyatrist, hasta hakkında yorum yaparken hastanın söylediklerinin ve yaptıklarının altında genelde gizli içerikler arar. ama hastanın tepkileri nöroloğun bildiği yola ters gelmediği sürece nörolog bunu yapmaz. nöropsikiyatri en çok davranışsal nöroloji ile bağlantılı ve benzerdir. psikopatoloji ile bağlantısı da yadsınamaz derecededir.


nöroloji ve psikiyatrinin arasında gerçek bir birleşme olamaz. nöropsikiyatri, psikiyatri ve nörolojinin er ya da geç tek başlarına gidip de takılacakları yerde ortaya çıkan bir alandır. psikiyatrinin diyalektik ve "altta yatan anlamlar"ını, nörofizyoloji ve nöropatoloji temeliyle birleştirir. ortak noktalarının, çıkış noktalarının aynı olduğu alzheimer, epilepsi, serebrovasküler kazalar/hastalıklar, limbik sistem ve benzeri alanlarda iyi bir çalışma alanı olur nöropsikiyatri. amma velakin, insanların var olan temaları ya da bilinçaltı fantezileri, nesnelerle olan ilişkileri, heterosinaptik fasilitasyon veya nmda reseptörleri gibi konularda psikiyatri ve nörolojinin ortak paydada buluşmaları zorlaşır.

nöropsikiyatrinin evrensel olarak kabul edilen bir tanımı bulunmamaktadır ama en temel özelliği ve önceliği: beyin lezyonları ya da fonksiyon bozukluğu ile bağlantılı psikiyatrik hastalıkların ve bu tarz semptomlara sahip hastaların değerlendirilme ve tedavisidir. nöroloji ve psikiyatrinin arasında kalan alana odaklanır: dikkat bozuklukları, atiklik, algı, hafıza, dil ve zeka gibi.


bir nöropsikiyatrist, sinir sistemi hastalıklarına atfedilebilen ruhsal bozukluklarda uzmanlaşmış bir tıp doktorudur (örneğin, okb, bipolar bozukluk). nöropsikiyatri, psikiyatrinin bir alt uzmanlığıdır (psikiyatriye nörolojinin eklenmesi).

psikiyatrist, zihinsel bozuklukların tanı, önleme, çalışma ve tedavisinde uzmanlaşmış bir tıp doktorudur. psikiyatri, nöropsikiyatriden bağımsız bir kategori değil, bir şemsiye terimdir diyebilirz. en popüler nöropsikiyatri modeli (bkz: bilişsel nöropsikiyatri) (nöropsikiyatriye bilişsel psikolojinin eklenmesi) olarak bilinir.

(bkz: psikofarmakoloji) ile birleştiğinde bilişsel nöropsikiyatri birçok vaka için en iyi sonuçları verir. psikoterapinin bu ortama eklenmesi ise hastalar için refahın gelişimini en üst düzeye çıkarır. nöropsikiyatristin aralarında karıştığı olguların türü genel psikiyatrik vakaların bir kısmı için, ancak çoğu zaman sinir sistemine zarar veren hastalığına bağlıdır.