NY Times'ın "COVID-19 Kaynaklı Ölüm Sayısı, Açıklanandan Fazla Olabilir" Haberi
the new york times, bugünkü haberinde dünya genelinde yeni tip koronavirüs (sars-cov-2) kaynaklı gerçek ölüm sayısının, açıklanan resmi rakamlardan en az 28,000 daha fazla olduğunu yazmış.
haberde geçmiş yıllardaki ölüm sayıları ile bu seneki ölüm sayıları karşılaştırılmış. diğer yıllara kıyasla verilen tarih aralığındaki olağandan fazla/ekstra ölüm sayısından, o aralığın son günü itibarıyla ilgili ülke tarafından açıklanan ölüm sayısı çıkarılarak fark bulunmuş.
buna göre;
"ispanya : 9 mart - 5 nisan arasında - geçmiş yıllara göre ekstra 19,700 ölüm - açıklanan ölüm sayısı 12,401 - fark 7,300 ölüm
ingiltere-galler : 7 mart - 10 nisan arasında - geçmiş yıllara göre ekstra 16,700 ölüm - açıklanan ölüm sayısı 10,335 ölüm - fark 6,365 ölüm
fransa : 9 mart - 5 nisan arasında - geçmiş yıllara göre ekstra 13,100 ölüm - açıklanan ölüm sayısı 8,059 ölüm - fark 5,041 ölüm
new york : 11 mart - 18 nisan arasında - geçmiş yıllara göre ekstra 17,200 ölüm - açıklanan ölüm sayısı 13,240 ölüm - fark 3,960 ölüm
hollanda : 9 mart - 5 nisan arasında - geçmiş yıllara göre ekstra 4,000 ölüm - açıklanan ölüm sayısı 2,166 ölüm - fark 1,834 ölüm
istanbul : 9 mart - 12 nisan arasında - geçmiş yıllara göre ekstra 2,100 ölüm - o tarihte ülke genelinde açıklanan ölüm sayısı 1,006 - fark 1,094 ölüm (ekstra ölüm sayısı sadece istanbul'a ait, açıklanan ölüm sayısı tüm türkiye'ye. dolayısıyla bu yöntem kapsamında ülke geneli için aradaki fark bundan daha yüksek de olabilir)
belçika : 9 mart - 5 nisan arasında - geçmiş yıllara göre ekstra 2,300 ölüm - açıklanan ölüm sayısı 1,447 - fark 853 ölüm
isviçre : 9 mart - 5 nisan arasında - geçmiş yıllara göre ekstra 1,000 ölüm - açıklanan ölüm sayısı 712 - fark 288 ölüm
isveç : 9 mart - 12 nisan arasında - geçmiş yıllara göre ekstra 1,100 ölüm - açıklanan ölüm sayısı 1,160 ölüm - fark -60 ölüm"
yani new york times bu yöntemi kendi ülkesi dahil dünya genelinde çok sayıda ülkeye uygulamış ve koronavirüs kaynaklı ölüm sayısının açıklanan ölümlerden en az 28,000 ölüm daha fazla olabileceği sonucuna ulaşmış.
değerlendirdiği ülkeler arasında türkiye de var. aynı yöntem kullanılmış ve gerçek ölüm sayısı, açıklanandan daha fazla olabilir denmiş.