Olası Büyük İstanbul Depremi Sonrası Şehirdeki Kaostan Kaçış Planı Nasıl Olmalı?
beklenen büyük istanbul depremi gerçekleştikten sonra eğer hayatta kalabildiyseniz yapmanız gereken tek şey var. arabanız eğer hasar almadıysa, hemen atlayıp ailenizle birlikte kuzeye yani karadeniz'e doğru gitmek! yakınlarınıza bugün gsm operatörlerinin çöktüğü gibi zaten uzun bir süre ulaşamayacaksınız.
hemen kriz yönetimini soğukkanlılıkla gerçekleştirerek, ailenize durumu anlatarak karadenize doğru yol alın! karadeniz kısa yoldan en kestirme ve en güvenli rota olacak. büyük istanbul depremi, güney marmara bölgesini de istanbul kadar ağır etkileyeceğinden, bursa ve izmir istikametine doğru yol almanız büyük bir risk olacaktır. istanbul'daki büyük panik hali bursa, kocaeli, balıkesir gibi şehirlerde de yaşanacağından, ege veya akdeniz bölgesinde yazlığınız varsa yine alternatif yollar üzerinden u çizerek bu bölgelere ulaşım sağlamalısınız. osmangazi köprüsü açık olsa da, istanbul'dan dilovası'na ulaşmanız o panikle birlikte imkansız hale gelecektir. depremin merkez üssü istanbul olsa da ilk andaki panik bütün marmara bölgesini kaosa sürükleyecektir. 15 milyonluk şehrin bir anda tahliye olduğunu ve herkesin aynı yola çıktığını düşünürseniz ne demeye çalıştığımı daha iyi algılarsınız. çevre illerde de benzer senaryoların oluşabileceğini varsaymanız gerekiyor. bundan dolayı; alternatif tali yolları ve köy yollarını şimdiden bilmeniz çok önemli.
7 ve üzeri bir büyüklükte yaşanabilecek bir deprem sonrasında oluşabilecek rasyonel bir felaket senaryosu sözlük'te ve ekşi şeyler'de paylaşılmış:
buna benzer bir senaryoya göre şehirden kaçış için alternatif rotalar vermek istiyorum. öncelikle yol tabelalarında dikkat etmeyip, önemsemediğiniz ve bilmediğiniz o yol kodlarını çok iyi öğrenin.
deprem sonrasında sizin aklınıza gelen şey, 15 milyon insanında aklına geleceğinden, istanbul'da ana arterlerden çıkış yapabilmeyi unutun. açık bulabildiğiniz ilk istasyonda depoyu mutlaka fulleyin.
avrupa yakasında oturanların gerçekten allah yardımcısı olsun. beylikdüzü, başakşehir, avcılar ve küçükçekmece civarında oturanların edirne ve tekirdağ'a doğru gitmelerinden başka bir şansları yok. eğer kuzey marmara otoyolu kapanmazsa bir şekilde yavuz sultan selim köprüsü'nü geçerek karadenize doğru yol alabilirler. nüfus yoğunluğunun ve yıkımın çok fazla olacağı avrupa yakasındaki panik halinde bütün arterlerin çok kısa bir sürede kitlenebileceğini düşünüyorum. buna kuzey marmara otoyolu'nun avrupa kısmı da dahil. geriye bir tek alternatif eski edirne asfaltı olarak bilinen d20 kodlu hasdal-saray-vize-kırklareli yolu kalıyor. o yüzden bu yakadakilerin trakya yönüne doğru ilerlemeleri daha mantıklı olacaktır. göktürk sarıyer, maslak ve levent civarında oturanlar ise zekeriyaköy kilyos bağlantısını kullanarak kısa bir süre için yavuz sultan selim köprüsü'ne rahatlıkla ulaşabilecektir.
anadolu yakasında en şanslılar beykoz ve çevresinde oturanlar olacak. her koşulda kuzey marmara otoyolu ve riva, polonezköy, cumhuriyetköy köy yolları üzerinden şile'ye doğru hiçbir engelle karşılaşmadan karadenize ulaşabilirler. şile, ağva ve kandıra yolunu kullanarak karasu gibi bir yerde geçici olarak konaklanabilir. karadeniz ve iç anadoluda köyü olanlar ise nonstop yola devam etmeli. karadeniz yönüne devam edecekler mutlaka sahilden; yani akçakoca, ereğli ve zonguldak istikametine sahil yolundan (bkz: d10) devam etmeli. karadeniz sahil yolunun batı karadeniz kısmı tam olarak tamamlanmasa da yol ulaşıma açıktır. batı karadeniz kısmı bazen tek gidiş-geliş ve çok virajlı olsa da, bu yol üzerinden şile'den artvin hopa'ya kadar ulaşım sağlanıyor. orta ve doğu karadenize gidecek olanlar en azından zonguldak'a kadar sahil yolundan devam edip, ana yol gerede'ye bu şekilde ulaşabilirler.
üsküdar, ümraniye, kadıköy ve çevresinde oturanlar ise öncelikle tali yolları kullanarak şile yoluna ulaşmalı. deprem olduğu zamanda kuzey marmara otoyolu eğer sakarya akyazı'ya kadar açıksa, 4 şeritli yol rahatlıkla istanbul'dan çıkışı kaldırabilecektir. yol yeni inşa edildiğinden ve kuzeyde olduğundan viyadük ve tünellerle ilgili büyük çaplı bir hasar oluşabileceğini düşünmüyorum. ama panik haliyle kaçışın getirebileceği yükü kaldırıp, kaldıramayacağını ancak o gün görebiliriz. çekmeköy, sancaktepe ve sultanbeyli civarında oturanlarda şile'ye ulaşmakta zorluk yaşamayacaktır.
ağva ve şile'ye tepeören ve akfırat üzerinden gidebileceğiniz birden fazla alternatif köy yolları bulunmaktadır. her bölgeden çıkan araç kendi alternatif rotasıyla karadenize çıkmak isterse, istanbul'u terketmek bir o kadar kolay olacaktır.
ana hedef noktanız öncelikle şile ve kuzey marmara otoyoluna bir şekilde ulaşmak olsun. ilerlediğiniz noktaları büyük deprem etkilemeyeceği için sonrası zaten kolay. iç anadoluya gidecekler ise kandıra'dan sonra d10 sahil yolundan otoyol ve d100'e bağlantı sağlayabilirler. izmit'te eğer korku ve paniğin hakim olduğunu düşünürseniz akçakoca bağlantısını kullanın ve oradan o4 yoluna ulaşım sağlayın. mevcut yola biraz daha geç inmek isterseniz, sahilden zonguldak'a kadar ulaşıp, oradan devrek-mengen-yeniçağa bağlantısını kullanarak yine o4'e inebilirsiniz. sakarya'dan sonra mevcut ana yollar kısa bir süre için açık olacaktır.
ege ve akdeniz bölgesine gidecekler ise; kuzeyden ulaşabildikleri sakarya üzerinden, eskişehir-antalya yolunu kullanarak, fethiye, marmaris, aydın, denizli gibi yerlere ulaşabilirler. önemli olan kısım istanbul-sakarya arasını bypass ederek buralara ulaşabilmek.
depremin hemen akabininde; o4 yani mevcut anadolu otoyolunun çamlıca gişelerinden, d100(e5)'ün de kozyatağı'ndan itibaren tamamen kitlenebileceğini düşünüyorum. yapabileceğiniz tek şey, ara arterlerden şile'ye doğru gitmek olmalı. kartal ve pendik civarında oturanlar zaten kuzey marmara otoyoluna bir şekilde rahatlıkla ulaşabilirler. güzergah üzerinde çok fazla ara yollar mevcut.
kuzey marmara otoyolu eğer kapanırsa, viaport'un oradan eski istanbul yolu olarak bilinen istanbul-izmit eski yoluna bağlanarak burayı alternatif olarak kullanabilirsiniz. bu yol kocaeli üniversitesi umuttepe kampüsünün yanından geçerek kandıra sapağı olarak bilinen yere ulaşıyor. burası virajlı ve eski bir yol olsa da ulaşıma tamamen açık. kuzey marmara otoyolu'nda oluşabilecek en ufak aksi bir durumda tek alternatif bu yol olacak.
istanbul'un kuzeyi az hasar alacağından, buradaki yollarla ilgili herhangi bir engelle karşılaşabileceğinizi düşünmüyorum.
sürekli navigasyona bağlı alternatifleri kullanmayın. google earth'den karadenize çıkan bütün alternatif yollara mutlaka bir göz gezdirin. köyü karadenizde olan ve kalabilecek evi olmasa bile yerleşik akrabası oralarda olan insanlar gerçekten çok şanslı. büyük deprem sonrasında oluşacak istanbul'daki distopik görüntü ve kaos ortadan kalkana dek orada kalabilirler.
umarım istanbul'dan böyle bir kaçış senaryosuna hiçbir zaman tanıklık etmeyiz.