BİLİM 7 Eylül 2017
100b OKUNMA     1124 PAYLAŞIM

Ölümden Sonra Bedeni Dondurarak Teknoloji İlerlediğinde Çözmeyi Vadeden Ürkünç Cryonics Projesi

Amerikan Alcor Life Extension Foundation (Alcor ömür uzatma vakfı gibi çevirebiliriz) tarafından hayata geçirilen Cryonics projesi, sizleri öldükten sonra dondurarak tıp biliminin daha ileri seviyelere geldiği bir zaman diliminde tekrar hayata döndürmeyi amaçlıyor. Kulağa epey korkutucu gelen bu proje neyin nesiymiş, biraz inceleyelim.


hibernasyondan faydalanılarak "dondur, bekle, canlandır" işlemi. ölümsüzlüğü taahhüt ediyor. ölümün rapor edildiği tarihten makul bir süre sonra –ki bunun hakkında bilgim yok-derece derece dondurulan beden, tıbbın çok evlerişli bir düzeye ulaşacağı zaman diriltilmek üzere saklanıyor. bu süre zarfında oluşan hasarları tamir etmek içinse nanorobotlardan faydalanılacak olan uygulamanın bedeli 30 ila 150 bin dolar arasında değişirken, uygulamayı vasiyet edenler arasında micheal jackson başı çekiyormuş.

bilim adamlarını ikiye bölen bu fantastik kabus için nanorobotların yapımından önce sümme haşa yetiş papa diyerek detayları verirsek;

http://www.cryonics.org/
http://en.wikipedia.org/wiki/cryonics

Cryonics Ensitüsü'nde ufak bir gezi yapmak için


Sözlük yazarı "toshi" konuya biraz mesafeli durmuş

- öncelikle bu konuyu detaylı araştırdığımı söyleyeyim. siz ölmeden "beni dondurun" demeniz yasal olarak mümkün değil. yani bu işlem ancak siz öldükten sonra yapılabiliyor. legally dead (yasal olarak ölü) oluyorsunuz bu durumda. mirasınız paylaşılıyor. hatta bu şirketlerin ödemesini hayat sigortanız yapabiliyor beneficiary (hak sahibi) olarak şirketi gösterirseniz. siz aylık bir üyelik ücreti ödüyorsunuz ve şirketin istediği tutarda hayat sigortası yaptırıyorsunuz. öldükten sonrası için 2 dondurma paketleri var biri beyin dondurma diğeri full dondurma. "beyinden de beni üretebilirler" diyenler daha ucuz olan bu paketi seçebiliyorlar. full için 200 bin $ sadece beyin için 80 bin $'lik hayat sigortası yaptırmanız gerekiyor.


- bir gün sadece tek bir kromozomunuzdan sizi tekrar oluşturabileceklerine inanıyorum. teorik olarak mümkün. tabii bu bir gün 50 yıl sonra mı olur 5.000 yıl sonra mı bilemiyorum.

- bir gün olumsuzluğun de keşfedileceğine inanıyorum. tıbbi metodlar ile çürümem engellenebilir.

- üstteki 2 madde nedeniyle olayın teknik yanıyla ilgili bir problemim yok.

- asıl sorun bu süreci kim yöneteceği konusunda. şimdi alcor diye bir şirket çıkmış. şirket dediğimiz şey 500 yıl sonrası için pek güvenilir bir şey değil. default risk diye bir şey var bir şirket hissesini alırken, 1-2 aylık zamanlar için bile bu riski düşünüyorsun. koskoca lehman gitti, alcor mu gitmeyecek? belirsiz bir zaman diliminden bahsediyoruz ne belli 50 yıl sonra "battık biz kardeşim bu donmuş tipleri daha fazla preserve (muhafaza) edemeyeceğiz" diyerek dükkanı kapatmayacakları. yasal olarak da ölüsün sonuçta. kaldı ki ben bu şirkete kredi veriyor olsam "highly risky" olarak nitelendiririm. benden toplam 200 bin $ para aldı ve bu hizmeti belki de sonsuza kadar sunmak durumunda. e bunun nitrojeni var, elektriği var :) bu iş bekledikleri kadar yakın olmazsa ne olacak?


- hadi daha gencim 30-40 yıl filan ölmem bir aksilik olmazsa. kilo verir, sigara bırakır bir de sağlıklı beslenirsem 50 yıl olur belki de. bu süreçte bu işler gelişir, devlet garantisi filan olursa, bir de triple a rating'li vs bir devlet garanti veriyorsa belki bu şirketin batma riski göz ardı edilebilir.

- fakat ayrı bir problem hakkınızı savunacak kimse olmaması. yani resmen ölüsünüz. atıyorum şirket "ulan 3000 kişi dönmüş bekliyor, dünyanın masrafı biz bunlardan bazılarını gömelim veya revive process'i (dirilme süreci) başarısız oldu diyip sallayalım" derse ya da garantör vs olan devlet bir gün cryonics şirketlerine "200 yıldan önce dondurulmuş bu arkadaşları canlandırmanıza gerek yok. zaten nüfus problem, bir de bunlar sosyal sorun olacak dil bilmez, yol bilmez" derse oturup sizin adınıza dava açacak, işinizi takip edecek kimse olmayacaktır ortada. kim tarih öncesinden kalma biri için uğraşır ki? hadi 50-100 yıl içinde bu revive (diriltme) teknolojisi gelişse torun torba küçük bir ihtimal uğraşabilir ama açıkçası hepimiz biliyoruz ki michael jackson vb. değilseniz bundan 200 yıl sonra mezarınızın yerini bilen kimse kalmayacak. donmuş sizle niye uğraşsın herhangi biri?

- bir de olayın olduğun an müdahale edilme gereksinimi var. öleceğinizi anlayınca arayın gelip bekleyelim diyorlar. yok artık.


- şimdi best case'te (en olumlu senaryo) 300 yıl sonra revive teknolojisi bulundu diyelim, üstüne şirket de duruyor, siz de hala donuksunuz. şirket de delikanlı çıktı, sizi canlandırdı. burada da çok ciddi başka bir problem ortaya çıkıyor. şimdi 300 yıl öncesinden birini sokağa bir salmayı deneyin bakalım :) bu 300 değil belki de 500 olur. bir de teknoloji exponential (üssel) olarak gelişiyor. son 100 yılda yapılan keşiflerin toplam finansal değeri, son 1000 yıldakilerden daha fazladır herhalde. bu demektir ki 300 yıl sonra resmen hayvan gibisiniz; belki milletin evde beslediği maymunlar filan sizden daha zeki vs. yani hadi arkadaş yok, aile yok, çoluk çocuk yok, anne yok, baba yok, 5 kuruş para yok, bir meslek yok iş yok güç yok kısmını geçtim. tekrar başlarız diyebilir çoğu kişi. fakat tekrar başlama ihtimaliniz de yok. belki ilk revive edilenlerden olursanız anılarınızı anlatır ilgi çekersiniz de bu iş madem başarıyla tuttu sizin gibi çok olacaktır. resmen mülteci olursunuz valla. bir de hafızanızı tamamen kaybetmiş olarak da geri gelebilirsiniz ki bu en kötüsü. resmen bok gibi bir yeni hayata merhaba diyorsunuz.

açıkçası ilk 2 maddede söylediğim notlardan dolayı kendimi oldukça şanssız hissediyordum. sonuçta ölümsüzlüğün bulunacağı nesilleri bir kaç yüzyılla kaçırdığımızı düşünüyorum sadece. bu düşüncem nedeniyle bu olay ilgimi çekmişti. ama biraz alcor'da sık sorulan soruları filan okuduktan sonra teorik olarak ok fakat pratikte kesinlikle infeasible (mümkün olmayan) gördüm bu süreci.


belki 500 milyon $'ım olsa,"ne olacak öldüğüm zaman mezara gömeceklerine dondursunlar hele bir bakalım" diyerekten istedikleri parayı gömerdim buraya. 5 milyon $ da para verip bunu beni canladırana kadar finansal değerini koruyacak şekilde (amerikan hazine bonosu filan alsınlar 50 yıllık, maturity'si (vadesi) geldikçe yine alsınlar) değerlendirin o zaman alacağım derdim (kesin vardır böyle yan servisleri). ama şu an oldukça mantıksız görünüyor. zaten sık sorulan sorularını okuduğumda "ruh bedenden ayrılmıyor mu?" "yok ayrılmaz o öldükten 15 dakika filan sonra ayrılıyor biz hemen donduruyoruz" şeklinde inanılmaz mantıksız şeyler gördüm. en ufak bir güven vermediler.

bu haliyle açıkçası bu işlem ve bunu yapan alcor şirketi hakkında tek bir yorumum olabilir: umut tacirleri.

Sözlük yazarı "marquee" ise olaya olumlu yaklaşmış

konu hakkında oldukça bilgilendirici, çok güzel bir yazı buldum.

yazıyı yazan arkadaş da yıllar önce fikri çok saçma bulsa da kendini dondurmaya karar vermiş yaptığı araştırmalardan sonra.

aslında en önemli sorun fikir kulağa çocukça ve aptalca geldiği için insanların pek de bir şey bilmeden eleştirmeye kalkışması. mesela birçok kişi suyun katı halinin sıvı halinden daha çok yer kapladığını ve bunun hücre zarlarına zarar vereceğini söylüyor. hatta ekşi sözlük'te bir yazar da aynısını söylemiş. e bunun farkındalar herhalde bu insanlar. bu yüzden de suyun büyük bir kısmını alıp farklı bir sıvı koyuyorlar vücudunuza ve bu sıvının katı hali cam gibi kristalize olmadan donuyor ve zararı minimuma indiriyor ya da yok ediyor.


birçok sebep var yapmamak için. bir sürü kötü şey gerçekten de olabilir. savaş çıkabilir, sizi diriltecek insan kalmayabilir ama bütün bunlara rağmen ölmeme umudu için yapıyor birçok insan. şahsen ben de uzun vadede amerika'ya yerleşebilirsem kesinlikle kaydolmayı planlıyorum. fiyatlar fazla gözükebilir ancak bunu ödemesi için bir hayat sigortası yaptırabiliyor ve ayda yüz-iki yüz dolara parayı biriktirebiliyormuşsunuz.

eğer olur da donmuş halinizde bedeninize bir şey olmazsa, ya da daha önemlisi beyninize, teknoloji mutlaka ama mutlaka insanları diriltip yeni bedenler sağlayabileceğimiz bir noktaya gelecek. ve ilk insan diriltilip iyileştirildiğinde birçok kişi kalanları da diriltmek isteyecek, ahlaki açıdan yanlış gözükecek dönük halde bırakmak. hatta bir süre sonra bu dondurma işlemi yaygınlaşabilir. mesela siz önümüzdeki 50 yılı atlamak istiyorsanız kendinizi 50 yıllığına dondurup geri getirebileceksiniz.