18 haziran 1178 pazar akşamı canterbury katedrali'ndeki rahipler, ay'da şiddetli bir patlamaya tanık oldular. inançları gereği gökyüzünün değişmez olduğunu düşündükleri için gördüklerinden çok korktular. ay'dan çıkan alevler daha kötü bir olaya delalet ya da şeytani bir görüntü olabilirdi.

tarihçi gervase of canterbury, yeminli görgü tanıklarının anlattıklarını şöyle kaydetti: "parlak yeni ay bu evrede normal olarak uçları doğuya bakıyordu. birden üstteki ucu ikiye bölündü. bu ayrımın orta noktasından yanan bir meşale oldukça uzun bir mesafeye alev, kor ve kıvılcım fışkırtarak fırladı. bu dönüşümden sonra bir ucundan diğer ucuna ay, karanlık bir görüntüye büründü."

asırlar sonra bilim insanları bu olayı doğrulamaya kalktılar. eğer küçük bir dağ büyüklüğünde bir asteroid, ay'a çarptıysa titreşime yol açmalıydı. bu titreşim zamanla kaybolurdu ama astronomik olaylar için 800 yıl kısa bir süredir.

1969'da apollo astronotları, ay'ın yüzeyine bir dizi özel ayna yerleştirdiler. aynı zamanda fransız bilim insanlarınca yapılan yansıtıcılar ay üzerine kondu. lazer ışını dünya'dan aynaya yollandığında aynadan dünya'ya geri sıçrar ve geçen süre ölçülebilirdi. teksas üniversitesi'nde mcdonald gözlemevi'nde lazer ışını 380.000 km ötedeki yansıtıcıları hedef alacak şekilde hazırlandı. yolculuk süresi ile ışık hızı çarpıldığında uzaklık 7-10 cm'lik bir sapma ile hesaplanabiliyordu. bu tip ölçümler yıllarca tekrarlandığında ay'ın hareketindeki en ufak bir titreme bile hesaplanabilir ve hata payı neredeyse sıfır.

ve sonuçlar rahiplerin gervase'ye anlattıklarını doğrular nitelikteydi. ay gerçekten bir çan gibi sallanıyordu. ay milyonlarca yıl boyunca milyonlarca asteroid çarpmasına maruz kalmıştı. ama daha 800 yıl önce gerçekleşmiş bir asteroid çarpışmasından kalan beyaz ve parlak izler ay yüzeyinde hala belli olmalıydı. geçen süre aşınma için yetersizdi. tam da 1178 yılındaki çarpışmanın tarif edildiği noktada öyle bir krater vardı. ona bilim şehidi giordano bruno'nun adı verildi.

işte o kraterin fotoğrafları:

İnandığı Şeyler Uğruna Diri Diri Yakılmayı Göze Alan Cesur Bilim İnsanı: Giordano Bruno