Onlarca Marka Arasından Hangi Kahve Değirmenini Almak Gerekir?
kahve değirmenlerini el değirmenleri ve otomatik değirmenler olarak ikiye ayırabiliriz.
a. el değirmenleri
eğer filtre kahve, cold brew gibi metotlar için öğütme yapacaksanız bence el değirmenleri fiyat olarak sizi büyük maliyetten kurtarır. ayrıca öğütürken de çok yormaz. ama espresso, türk kahvesi gibi kahveler için epey ince öğütmeniz gerektiğinden bir yerden sonra "ben arnold kadar olmak istemiyorum, brad pitt'in fight clubtaki hali kadar yeter" diye tanımladığınız hedef fiziğe ön kol olarak ulaşmanıza epey yardımcı oluyor.
- sözen el değirmeni: ben espresso yapmak için uzun süre sözen el değirmeni kullandım. fiyatı yanılmıyorsam 100 tl civarında; ama zamanla (uzun zamanla) ayar kaçırmaya başlıyor. bu durumda stoper olarak görev gören cıvatayı değiştirmeniz gerekecektir. ayrıca dediğim gibi ince öğütümlerde biraz yorucu oluyor. fiyatına bakınca sanırım daha ucuzu yok. bütçe vs gibi durumları da düşünerek bence başlangıçta gözü kapalı alınabilecek değirmen budur.
- hario skerton: kullanmadığım için detaylı bilgim yok; fakat insanlar genelde memnun, fiyatı da genel olarak el değirmenleri içerisinde ekonomik sınıfta kalıyor. ayrıca parçaları yıkanabilir. internette şikayet edenler de var; ama tercih edilebilir bir değirmen.
- comandante c40: gelgelelim yukarıda bahsettiğim fiyat avantajı daha iyi değirmenlere doğru gittikçe ortadan kayboluyor. araştırırken muhtemelen denk geleceğiniz comandante 1.700,00 tl civarında mesela... açıkçası o kadar para verip üstüne yorulmak bana mantıksız geliyor. o kadar para bayılıp amelelik yapmanın alemi yok. el yapımı şeyler iyidir ama romantizm de bir yere kadar. internette çokça bilgi mevcut, kullananlar hep memnun, espresso ayarında öğütüm yapabiliyor. tipi güzeli bıçakları kaliteli, genel olarak paslanmaz çelik.
genel olarak el değirmenlerinin avantajları: öğüttüğünüz bütün kahveyi direkt hazneye vermesi (otomatiklerde bir miktar içeride kalıyor), isterseniz milimetrik olarak ayarlanabilmesi (otomatiklerin çoğu adım adım ayarlanıyor) ve maliyet olarak (c40 hariç) epey uygun olmaları... bir de başlangıç için, hevesinizin ne kadar geçici veya kalıcı olduğunu görmek için uygun bir çözümle başlamak en temizi.
b. otomatik değirmenler
otomatik değirmenlere gelince fiyat bir hayli katlanıyor; ama demleme çeşidine göre o kadar para bayılmaya gerek de olmayabilir. bu arada bunlar doserli-hazneli (öğütülen kahve bir hazneye dolar ve yaylı kolu çekince aşağıdan öğütülmüş kahveyi bırakır) ve on demand (öğütülen kahveyi direkt dışarı atan) olarak ikiye ayrılır. kimisi doseri ev için gereksiz bulur; çünkü kafeler gibi önden öğütüp sonradan pratik olsun diye çekmezsiniz. taze içmek için ve zaten tek veya iki kişilik yapacağınızdan içeceğiniz kadar öğütürsünüz. ama bir yandan da on demand makineler etrafı biraz kirletir. ağızdan (chute) çıkan kahveler isteseniz de istemeseniz de etrafa biraz dağılır.
otomatik makinelerde önemli olan bıçaklı değil dişli makinelerle ilerlemektir. bunun sebebi, bıçaklı öğütücüler blender mantığıyla çalışıp kahveyi doğruyor. işin kötü tarafı çekirdeklerin bir kısmı çok iri bir kısmı un ufak kalıyor. suyla buluşunca kahvenin bir kısmı daha fazla bir kısmı daha az demleniyor. sonuç olarak kötü bir tat elde etmiş oluyorsunuz. aşağıda yer verdiğim makinelerin hepsi için forumları karıştırdım ve türkiye'de bulunabilir olanları seçtim. fiyat olarak 2.000.00 tl üzerinde olanlara da pek girmedim açıkçası:
- delonghi kg79: eğer espresso ayarında öğütme yapmayacaksanız, pour over, filtre, cold brew dolaylarında gezinecekseniz bence güzel makine. fiyatı yaklaşık 400 tl. ufak bir hack ile espresso hatta türk kahvesi ayarında öğütenler de var. gelgelim bu durumda garanti dışı kalması veya motordan yanık kokusu gelme ihtimalleri var. ama genel anlamda bu fiyat aralığında gayet eli yüzü düzgün bir makine. tabi ki çok daha iyileri var ama dediğim gibi bütçe meselesi...
- rancilio rocky: ev tipi öğütücü diyince direkt önerilen en iyisi olduğu söylenen meşhur makine. bıçak boyutu 50 mm düz dişli, 50 kademeli ve espresso vs öğütmek için gayet ideal bir makine. fiyat biraz üzücü, indirimli hali şu an 2.000,00 tl ama yurt dışına göre bile uygun sayılır bu fiyat. kullanıcı yorumları için genelde insanlar uzun yıllar kullanmış. 5-6. yıllarda bıçağını değiştirip aynı şekilde sorunsuz kullanmaya devam eden bir sürü insan var. kalın öğütümlerini (french press vs.) eleştirenler var; fakat genel bir kanı var dersem yalan olur. kronik herhangi bir sorununa rastlamadım internette. bir de üzerinde doser var, on demand versiyonu ne yazık ki şu anda türkiye'de bulunamıyor.
- gaggia mdf 89: 50 mm düz dişli ve performans olarak rancilio rocky ile benzer bir ürün. tek sorunu doser kısmının yayının zamanla bozulması. şikayetlerin büyük çoğunluğu bundan kaynaklanıyor. doseri sökmek bu değirmende epey zor, mesela rocky'de bu kısım kolayca sökülüp orjinal ağız (chute) takılabiliyor. ortalaması yine epey yüksek bir öğütücüdür. ayrıca filtreden espressoya kadar geniş bir öğütme yelpazesi var, birden fazla kahve türünü sık sık tüketiyorsanız ideal bir öğütücü olabilir. fiyatı 1.500-1.700 tl bandındadır...
- lelit pl043: diğerlerinin aksine bu öğütücü konik dişli ve dişleri 38 mm. dişler ne kadar büyükse o kadar iyi deniyor; fakat sonuçta ev için kullanacağımızdan bunun ne derece bir etken olduğu biraz tartışmalı. konik olmasının veya düz olmasının tada etkisi ise bence gene biraz şüpheli. bu öğütücü hakkında da genel olarak olumlu yorumlar var. yukarıdakilerden iyi tarafları -göreceli olarak- on demand olması ve dış kasasının metal olmasından dolayı daha güzel görünmesi. metal aksamın fazlalığından dolayı biraz statik elektrik sorunu olduğunu söylüyorlar ama çözümü basit bir konu. bir diğer avantajı ise adımsız olaması, yani kademesiz çok ince ayar yapılabiliyor. ayrıca boyutları epey küçük, tam ev makinesi denebilir. fiyatı 1.300,00 tl civarında. türk kahvesi ayarına kadar inebiliyor incelik olarak. bir de bazı forumlarda sesli çalıştığından bahsedilmiş; ama bunların içinde sessiz çalışan yok zaten.
- cunill tranquilo 2: bu makine aslında daha çok kafe tipi; çünkü boyu epey büyük mutfak tezgahına koyunca dolabın altına sıfıra sıfır sığar veya sığmaz. fiyatı yaklaşık 1.300-1.400 tl civarında. doseri var; ama internette pek doser şikayetine rastlamadım. 60 mm düz dişli ve adımlı bir makine. yorumlar genel olarak olumlu. en büyük sorunu üzerindeki hayvani kahve haznesi. genel olarak plastik bir makine ve tipi biraz çirkin. uzun yıllar kullananlar var. en büyük avantajı özelliklerine göre fiyatının epey uygun olması. bir dezavantajı üzerinde kademe bilgisi olmaması. mesela bir çoğunda nerede olduğunuzu bilmeniz için 1-2-3 gibi işaretler var; fakat bu makinede yok. genel olarak fiyatı da göz önünde bulundurarak en alınabilir makinelerden biri olduğunu söyleyebilirim.
otomatik değirmenlerde öğüttükten sonra bir miktar kahve içeride kalıyor. bir çubukla onu da alabilirsiniz. hemen hemen hepsinde bu sorun var.
ben indirimde yakalayınca cunill tranquilo 2 aldım ve şimdiye kadar kısa süre kullanmış olsam da bir sorun yaşamadım. yukarıdaki otomatik makinelerden herhangi birinin sizi mutsuz edeceğini de sanmıyorum. eureka mignon gibi makineler de aklınızda bulunsun, çok araştırmadığım için detayına girmedim.