Pepsi Tarihinin En Büyük Pazarlama Fiyaskosu: 5 Kişinin Öldüğü 349 Olayları
yıl 1992. filipinler'de pepsi şişelerinin kapaklarının altına üç basamaklı sayılar basılmakta. kimi sayı daha çok basılmakta, kimi sayı daha az.
pepsi büyük bir promosyon yapacağını duyurur. buna göre belli numaralara 100 pezodan başlayan ödüller dağıtılacak. ama bu numaralar en son gün açıklanacak. 100 pezo da bir filipinlinin yaklaşık bir günlük yevmiyesi. kampanyaya göre sadece bir sayı, iki kapağın altında olacak; işte o sayı 349. büyük ödül. 1 milyon pezo. bir filipinlinin 23 yıllık maaşı.
o dönem bu promosyon çok tutar. insanlar biriktirmekle kalmaz; çöpleri karıştırır, yerlerde arar. büyük gün gelinceye kadar herkes toplayabildiği kadar kapak toplamış, içebildiği kadar pepsi içmiştir. pepsi'nin filipin kolu sadece hayvan gibi satışları arttırmakla kalmaz, borsada da yardırır.
çekiliş (açıklama) gecesi büyük ikramiyeyi kazanan numara açıklanır. bir evden çığlık çığlığa sevinen insan sesleri gelir. ikinci çığlıklar da çok uzaktan gelmez; hemen yan mahallede başka bir ev. sonra yakınlarda başka bir ev. başka bir ev daha, başka bir ev daha... onlarca, yüzlerce, binlerce, yüz binlerce... 800 bine yakın insan milyoner olmanın sevinciyle delirmenin eşiğine gelir o gece. filipinler'in ne kadar fakir bir ülke olduğunu bahsetmeme gerek var mı, bilmiyorum. büyük ödül aslında 40 bin dolar. ve evet, bir filipinli o parayı 23 yılda yapabiliyor.
bir bilgisayar hatası yüzünden aslında iki tane basılması gereken numaradan 800 bin adet basılmış. ertesi gün talihliler paralarını tahsil için gittiklerinde kendilerini çok kötü bir haber bekler. pepsi, "kusura bakmayın, bi hata yapmışız, sizin kapaklar yanlış basılmış" diye olayı kapatmaya çalışır.
parasını isteyen insanlar protestolara başlar. pepsi, ana merkezine duvar örer, güvenlik ekler ve "iyi niyet göstergesi olarak" yanlışlıktan mağdur olanlara 500 pezo teklif eder. yaklaşık 500 bin kişi teklifi kabul eder. bu teklif, geri kalanını ise çok daha sinirlendirir. molotof kokteylleri, pepsi yöneticilerine ölüm tehditleri, ters dönen pepsi kamyonları... protestocular bir pepsi deposunu ateşe verdikten sonra içerideki üç çalışan hayatını kaybeder. başka yerde protestocular bir pepsi kamyonuna molotofla saldırırken bir anne ve çocuğu hayatını kaybeder.
mahkemeler ise ayrı bir hikaye. mahkeme, hakkını hukuk yoluyla arayan yaklaşık 5000 kişiye pepsi'nin manevi tazminat olarak 10 bin pezo ödemesine karar verir. burada hikayemiz neredeyse biter. ama üç kişi bu karara itiraz eder. yüksek mahkeme bu üç kişiye 30 bin pezo ödenmesine karar verir. burada bitmez. bu karara da pepsi itiraz eder. en üst mahkeme pepsi'nin bir b*k ödemek zorunda olmadığına karar verir ve konu bir daha açılmamak üzere kapanır.
kaynak: wikipedia