Rum ile Yunan Arasındaki Fark Nedir?
efendim biz almanlara alman diyoruz. ingilizler german diyor. onlar kendilerine deutsch diyorlar. bir etnisite yahut milletin adı (ethnonym) sözkonusu olunca, exonym ve endonym'den bahsederiz, yani dışarıdakilerin onlara taktığı isimler ve o kavmin kendine taktığı isim. alamanlar bir "cermen" kavmi, fransızlar bütün cermenlere o ismi vermişler. romalılar bu barbarlara "german" adını takmışlar. onlarsa kendilerine sadece "halk" anlamına gelen "deutsch" demişler.
benzeri kızılderililerde de görülür, türklerde de. birçok kızılderili dilinde, kavmin kendi dilindeki adı, basitçe "insan" yahut "halk" anlamına gelir. türk sözcüğünün de "türik", yani "türeyen", yani insan, kişi anlamına geldiği teorisine bu gözle bakın bir.
şimdi buradan gelelim: bu yunanlar kendilerine helen diyor, elalem bunlara grek diyor ama biz yunan diyoruz, neden?
helenler sadece yunanistan yarımadasındadırlar diye bir şey yok, hatta "helenistik dönem" dediğimiz dönem, yunan kültürünün yayıldığı coğrafyada en önemsiz bölgenin eski hellas, yani bugünkü yunanistan civarının olduğu bir dönemdir. grai yahut graeci, yunan kavimlerinden biriydi. ilk bunlarla tanışan, yahut illiryalıların (bugünkü arnavutluk civarında yaşayan bir kavim) graeci dediği insanları dolaylı olarak tanıyan latinler, onlara graeci dediler, greek yahut grek adı buradan kaldı ve roma'nın nüfuz alanında kullanıldı. doğu milletleri ise, ekseriyetle anadolu'nun batı kıyılarına yerleşmiş olan iyonyalılar vesilesiyle bunları tanıdıklarından "yunan" dediler ki türklere de buradan geçti.
bizim bu milleti adlandırmamızda ilk kullandığımız ifade "rum"dur. biz geldiğimizde anadolu topraklarında grekçe konuşan "romalılar" vardı, yani bizans. biz de (ve kısmen araplar da) hem bu toprağa rum diyarı dedik, hem de yaşayanlarına rum adı taktık. belki biz de ilk defasında üç büyük yunan göçüne başçılık etmiş üç büyük gruptan (aeolyalılar, iyonyalılar, dorlar) biriyle tanışmış olsak, yunanlara ayol diyebilirdik mesela.
ilginç olan, bizim kullandığımız "rum"un, "latin" ile alakasının olmaması. latin yerineyse, latinlere düşman cermenik bir grup olan franklardan kalma "frenk" adıyla hitap etmemiz. her şey birbirine giriyor: biz maveraünnehir'in kuzeyinde müslüman soğdlara tacik deriz, ermeniler de türklere dacık der mesela. kim kime ne tutturduysa onu söylüyor.
neyse efendim, günümüze gelirsek, türkiye'de yaşayan ve türk tebası olan grek kardeşimize rum deriz, bağımsız yunanistan vatandaşına ise yunan. oralar da eskiden bizim toprağımız olduğundan bütün yunanlara şimden gerü rum deme kampanyasını başlatmış bulunmaktayım.